Για μια ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα: Προτάσεις ανασυγκρότησης, θέματα και ρεύματα

Ο Mario Vitti γεννήθηκε το 1926 στην Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκε στην Ιταλία μόλις τελείωσε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Εκεί σπούδασε και σταδιοδρόμησε ως καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας. Για τη συμβολή του στις νεοελληνικές σπουδές τιμήθηκε με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα από τα Πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης, του Παρισιού και της Λευκωσίας. Ολοκλήρωσε την ακαδημαϊκή διδασκαλία στη μεσαιωνική πόλη Βιτέρμπο, στα βόρεια περίχωρα της Ρώμης, όπου τελικά περνά τον περισσότερο χρόνο απασχολούμενος, όπως λέει, με τα αγαθά της γης και των γραμμάτων. Ο Mario Vitti ανακάλυψε και αξιοποίησε λανθάνοντα έργα, όπως το δράμα του Μοντσελέζε "Ευγένα" (1965) ή πολύτιμα κειμήλια του Κάλβου (δύο τόμοι 1960 και 1963)· κατεύθυνε την προσοχή σε παραγνωρισμένα αριστουργήματα επανεκδίδοντας τη "Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι" (1977) και το "Έρωτος αποτελέσματα" (1993)· ανάλυσε έργα αποφασιστικής σημασίας για την πορεία της λογοτεχνίας, ιδιαίτερα της ηθογραφίας ("Ιδεολογική λειτουργία της ελληνικής ηθογραφίας", 1974) και του μοντερνισμού ("Η Γενιά του Τριάντα: ιδεολογία και μορφή", 1977).

Ο Peter Mackridge γεννήθηκε στην Αγγλία το 1946. Φοίτησε στο St. John's College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, όπου σπούδασε νεοελληνική και γαλλική φιλολογία. Με υποτροφία από το Queen's College του ίδιου πανεπιστημίου έζησε τα χρόνια 1969-1972 στην Αθήνα, όπου έκανε έρευνα για τη διδακτορική διατριβή του, που είχε ως θέμα το ελληνικό μυθιστόρημα του μεσοπολέμου. Από το 1973 ως το 1980 ήταν Lecturer Νεοελληνικής Φιλολογίας στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ενώ από το 1981 ως τη συνταξιοδότησή του, το 2004, δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου ήταν επίσης εταίρος (fellow) του St. Cross College. Όλα αυτά τα χρόνια ασχολήθηκε με τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας, και δημοσίευσε άρθρα για το Σολωμό, τον Καρυωτάκη, το προπολεμικό και μεταπολεμικό ελληνικό μυθιστόρημα και την ποντιακή διάλεκτο. Επίσης επιμελήθηκε την έκδοση των μυθιστορημάτων "Eroica" και "Στου Χατζηφράγκου" του Κοσμά Πολίτη στη σειρά "Νεά Ελληνική Βιβλιοθήκη" των εκδόσεων Ερμής, αρχικά, και του Βιβλιοπωλείου της Εστίας στη συνέχεια. Ο Peter Mackridge έχει ταξιδέψει σε πολλά μέρη της Ελλάδας, την οποία θεωρεί δεύτερη πατρίδα του.

Ο Roderick Beaton γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Εδιμβούργο. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, από όπου έλαβε στη συνέχεια διδακτορικό δίπλωμα στη νεοελληνική φιλολογία. Από το 1981 έως τη συνταξιοδότησή του δίδαξε σύγχρονη ελληνική και βυζαντινή ιστορία, γλώσσα και λογοτεχνία στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, όπου και κατείχε από το 1988 την έδρα Κοραή του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών. Έχει γράψει εκτενώς για θέματα σύγχρονης και μεσαιωνικής ελληνικής λογοτεχνίας. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν, μεταξύ άλλων, τα βιβλία του "Εισαγωγή στη Νεότερη Ελληνική Λογοτεχνία" (εκδ. Νεφέλη 1996), η βιογραφία του Γιώργου Σεφέρη, "Γιώργος Σεφέρης: περιμένοντας τον Άγγελο" (εκδ. Ωκεανίδα, 2003), η μελέτη "Ο Καζαντζάκης μοντερνιστής και μεταμοντέρνος" (εκδ. Καστανιώτη, 2009), καθώς και το μυθιστόρημά του "Τα παιδιά της Αριάδνης" (εκδ. Καστανιώτη, 1999). Επίσης, έχει επιμεληθεί τον συλλογικό τόμο "Εισαγωγή στο έργο του Καζαντζάκη: επιλογή κριτικών κειμένων", που κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2011).

Ο Δημήτρης Πολυχρονάκης γεννήθηκε το 1967 στο Ηράκλειο Κρήτης και εργάζεται σήμερα ως επίκουρος καθηγητής της νεοελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει εκδώσει τα βιβλία: "Ο κριτικός ιδεαλισμός του Ιάκωβου Πολυλά" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2002), "Όψεις της ρομαντικής ειρωνείας" (Ίνδικτος, 2007) και "Πιερότοι ποιητές στην εποχή της παρακμής: Το γέλιο ως επιθανάτιος ρόγχος" (Αλεξάνδρεια, 2015), ενώ έχει μεταφράσει το δοκίμιο του Hermann Broch "Ο Χόφμανσταλ και η εποχή του" (Πατάκης, 2003). Άρθρα του για τη νεοελληνική και την ξένη φιλολογία έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων.

Η Χριστίνα Ντουνιά είναι καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης και στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στο περιοδικό Αντί. Μελέτες και άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Το 2000 τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο δοκιμίου και το 2016 με το Βραβείο δοκιμίου της Ακαδημίας Αθηνών (Ίδρυμα Πέτρου Χάρη).

H Ελισάβετ (Λίζυ) Τσιριμώκου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλοσοφία και φιλολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών (1967-1972) και στη συνέχεια στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης/Paris I, στο Παρίσι (μεταπτυχιακές σπουδές: 1972-1977, διδακτορική διατριβή: 1979, με θέμα: "La mise en scene d’Aristophane dans le theatre grec contemporain" ("Η σκηνοθεσία του Αριστοφάνη στο νεοελληνικό θέατρο") και επιβλέποντα τον Olivier Revault d’Allonnes). Από το 1979-80 δίδαξε θεωρία της λογοτεχνίας και συγκριτική γραμματολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (μεταξύ 1979-80 ως επιμελήτρια, από το 1982 ως λέκτορας του τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών/ΒΝΕΣ, από το 1985 ως λέκτορας του τμήματος Φιλολογίας, από το 1987 ως επίκουρη καθηγήτρια, από το 2001 ως αναπληρώτρια καθηγήτρια και στη συνέχεια ως τακτική και, πλέον, ομότιμη καθηγήτρια του τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ). Τα βιβλία της περιλαμβάνουν τη μελέτη "Λογοτεχνία της πόλης: πόλεις της λογοτεχνίας" (Λωτός, 1988), τον συγκεντρωτικό τόμο δοκιμίων "Εσωτερική ταχύτητα" (Άγρα, 2000), τη σχολιασμένη αλληλογραφία του Γιάννη Ρίτσου με την Καίτη Δρόσου και τον Άρη Αλεξάνδρου ("Τροχιές σε διασταύρωση", Άγρα, 2008). Μεταφράζει κείμενα κριτικά είτε λογοτεχνικά από τα γαλλικά (Charles Baudelaire, "Περί της ουσίας του γέλιου και γενικά περί του κωμικού στις καλές τέχνες", Άγρα, 2000), Georges Bataille, "H αγιοσύνη, ο ερωτισμός και η μοναξιά", Το Ροδακιό, 1993, Georges Perec, "Σκέψη/Ταξινόμηση", Άγρα, 2005). Μελέτες, δοκίμια και άρθρα της φιλοξενούνται σε περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων. Έχει ασκήσει κριτική βιβλίου στην εφημερίδα "Τα Νέα" (2008-2014). Σήμερα συνεργάζεται τακτικά ως βιβλιοκριτικός με το ένθετο "Βιβλία" της εφημερίδας "Το Βήμα", καθώς και με έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά ("Εντευκτήριο", "The Books' Journal", www.anagnostis.gr, κ.ά.)

Ο Μιχάλης Χρυσανθόπουλος γεννήθηκε το 1952 στην Αθήνα. Είναι καθηγητής της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σπούδασε νομικά, ιστορία και φιλολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου και Birmingham, και εργάστηκε ως μεταφραστής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ως παραγωγός ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην Ελληνική Υπηρεσία του BBC. Έχει, μεταξύ άλλων, δημοσιεύσει τις μελέτες "Γεώργιος Βιζυηνός. Μεταξύ φαντασίας και μνήμης" (Εστία, 1994) και "Αρτεμίδωρος και Φρόυντ. Ερμηνευτικές θεωρίες και λογοτεχνικά όνειρα" (Εξάντας, 2005) και άρθρα για την αυτοβιογραφία, την ψυχαναλυτική κριτική και την ποίηση και πεζογραφία του 19ου και του 20ου αιώνα.

Η Αγγέλα Καστρινάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σήμερα διδάσκει νεότερη λογοτεχνία στο Φιλολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το 1990 εξέδωσε την πρώτη της συλλογή διηγημάτων, "Φιλοξενούμενη", από τις εκδόσεις της Εστίας. Ακολούθησαν οι συλλογές διηγημάτων "Εκδρομές με φίλες", Εστία, 1993, "Τα όρια της ζεστασιάς", Πόλις, 1999, "Εκδοχές της Πηνελόπης", Πόλις, 2002, καθώς και το μυθιστόρημα "Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας", Ελληνικά Γράμματα, 2008. Κυρίαρχα θέματα της πεζογραφίας της είναι οι λεπτές ψυχολογικές αποχρώσεις στις σχέσεις των δύο φύλων, σε ό,τι αφορά τον έρωτα και τις προκλήσεις της πίστης και της απιστίας, από την οπτική γωνία των γυναικών -θέματα τα οποία χειρίζεται με χιούμορ, παρατηρητικότητα και μια ελαφρά ειρωνική διάθεση. Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί στα ισπανικά, στα ιταλικά, στα γαλλικά και στα φινλανδικά. Η ερμηνευτική-ιστορική συμβολή της στη νεοελληνική λογοτεχνία, "Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία 1940-1950" (εκδ. Πόλις, 2005), τιμήθηκε με το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής το 2006.

Η Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1944. Σπούδασε Ιστορία, Αρχαιολογία και Φιλολογία στην Αθήνα και στο Παρίσι. Δίδαξε στον τομέα Μεσαιωνικών και Νέων Ελληνικών Σπουδών του τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ περίπου για ένα τέταρτο του αιώνα (1986-2012), του οποίου είναι ομότιμη καθηγήτρια, ανανεώνοντας θεματικά και μεθοδολογικά τα διδακτικά αντικείμενα της νεοελληνικής φιλολογικής επιστήμης. Οι εργασίες της διακρίνονται, σύμφωνα με ανακοίνωση της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (18/9/2019), για την οξυδέρκεια, την κριτική ευαισθησία και τη συνδυαστική μέθοδο προσέγγισης (με τη συνεπικουρία της Ιστορίας, της κοινωνικής ανθρωπολογίας, της ψυχολογίας). Οι γνώσεις της δεν περιορίζονται στον τομέα της νεοελληνικής φιλολογίας αλλά αφορούν την Ιστορία, τη Λατινική και Μεσαιωνική φιλολογία και την αρχαιολογία. Στο πλαίσιο της συγγραφικής της δραστηριότητας, από τη δεκαετία του 1970 δημοσίευσε ποιητικές συλλογές (ενδεικτικά: "Οίκος", 1972· "Αναστάσιμα", 1973· "Οι περιπλανήσεις της Εδεσσαίας", 2007), μονογραφίες, δοκίμια και μεταφράσεις. Εκπόνησε μελέτες για τον υπερρεαλισμό στην Ελλάδα και για τη νεωτερική ποίηση και πεζογραφία (ενδεικτικά: "Δεν άνθησαν ματαίως. Ανθολογία υπερρεαλισμού", 1980· "Νίκος Εγγονόπουλος. Η ποίηση στον καιρό του τραβήγματος της ψηλής σκάλας", 1987· "Η γραφή και η βάσανος: ζητήματα λογοτεχνικής αναπαράστασης", 2000). Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συνεισφορά της στη μελέτη και την έρευνα της ελληνικής εβραϊκής κοινότητας και ιδίως των Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Έχει δημοσιεύσει μελέτες για την εικόνα του Εβραίου στη λογοτεχνία και έχει επιμεληθεί και προλογίσει μαρτυρίες του Ολοκαυτώματος (ενδεικτικά: "Ο άλλος εν διωγμώ. Η εικόνα του Εβραίου στη λογοτεχνία: ζητήματα ιστορίας και μυθοπλασίας", 1998· "Το Ολοκαύτωμα στις μαρτυρίες των Ελλήνων Εβραίων", 2007, καθώς και μαρτυρίες των Γιομτώβ Γιακοέλ, Έρικα Κούνιο - Αμαρίλιο, Μαρσέλ Νατζαρή, Ισαάκ Ματαράσσο). Έχει συμβάλει ενεργά στη διάδοση της νεοελληνικής λογοτεχνίας στη Ρωσία και στην Ουκρανία. Τέλος, έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση τόσο λογοτεχνικών όσο και δοκιμιακών έργων (ενδεικτικά: Πετράρχης, Πίκο ντε λα Μιράντολα, Φουκώ, Αξελός). Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα (2000) για τη μετάφραση των "Εξομολογήσεων" του Αγίου Αυγουστίνου από τα λατινικά, και με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της (2017, της απονεμήθηκε το 2019).

Η Σόνια Ιλίνσκαγια γεννήθηκε το 1938 στη Μόσχα. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας με παράλληλη ειδίκευση στη νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Ασχολήθηκε με τη διάδοση -μελέτη και μετάφραση- της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Έχει εκλεγεί τακτικό μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ ως κριτικός και μεταφράστρια της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας. Το 1971 υποστήριξε τη διδακτορική διατριβή της με θέμα Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς. Μέχρι το 1938 υπήρξε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Το 1983, για οικογενειακούς λόγους (από το 1959 είναι παντρεμένη με τον Έλληνα πεζογράφο Μήτσο Αλεξανδρόπουλο), εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα. Είναι καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Ο Δημήτρης Τζιόβας γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1957 και είναι καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham της Αγγλίας. Την περίοδο 2000-2003 διετέλεσε Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πενεπιστημίου του. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής και διευθύνει τη μεταφραστική σειρά νεοελληνικής λογοτεχνίας που εκδίδεται από το Κέντρο Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Birmingham. Έχει διατελέσει Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (1995-1998) και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Journal of Modern Greek Studies (1992-2007), Byzantine and Modern Greek Studies (1995-2009), Journal of Greek Media and Culture (Advisory Board 2014 μέχρι σήμερα) και Gramma, που εκδίδεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2003 μέχρι σήμερα). To 2011 του απονεμήθηκε το βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο του "Ο μύθος της Γενιάς του Τριάντα: Νεοτερικότητα, ελληνικότητα και πολιτισμική ιδεολογία" (Πόλις 2011).

Η Κέλη Δασκαλά γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1975. Σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το 2001 ολοκλήρωσε το Master της με θέμα "Οι Ακυβέρνητες Πολιτείες του Στρατή Τσίρκα και το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Lawrence Durrell" και το 2006 ολοκλήρωσε την διδακτορική της διατριβή με θέμα "Η λογοτεχνική παραγωγή της 'γενιάς του 1940' και η επιστροφή στη λυρική πεζογραφία". Είναι Λέκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Διετέλεσε Διευθύντρια Εκπαίδευσης στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ενηλίκων (ΚΕΕ Ρεθύμνου) που λειτουργεί υπό την επίβλεψη του Ινστιτούτου Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκών από τον Ιούνιο του 2005 έως τον Δεκέμβριο του 2005. Από τον Ιανουάριο 1999 έως τον Δεκέμβριο του 2000 ήταν μέλος της ομάδας στο Πρόγραμμα Καταλογογράφησης "Προσωπογραφία του Νέου Ελληνισμού" του Αλέξη Πολίτη, με σκοπό την αποδελτίωση πληροφοριών για τη ζωή και το έργο ιστορικών προσωπικοτήτων του 18ου και 19ου αιώνα. Μέλος του Δ.Σ. του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας, του γνωστού παγκρήτιου σωματείου μελέτης του έργου Κρητών λογοτεχνών από τη δημώδη βυζαντινή παράδοση και την αναγεννησιακή βενετσιάνικη περίοδο μέχρι σήμερα (2011-2012). Ήταν επίσης μέλος της κριτικής επιτροπής του 27ου λογοτεχνικού διαγωνισμού, που διοργανώνει ο Δήμος Αγίου Νικολάου στο πλαίσιο του ετήσιου τριημέρου "Τέχνης και Λόγου" (Νοέμβριος 2011). Έχει πλούσιο ερευνητικό-συγγραφικό έργο (μελέτες, άρθρα, συμβολές σε πρακτικά συνεδρίων, βιβλιοκριτικές, συμμετοχή-ομιλίες σε συνέδρια) Έχει άριστη γνώση της γαλλικής και της αγγλικής και βασικές γνώσεις γερμανικών, ισπανικών και ιταλικών.

Ο Σ. Ν. Φιλιππίδης Γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 1966 πήρε Πτυχίο από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση. Το 1984 πήρε διδακτορικό δίπλωμα από το Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Irvine. Η διατριβή του είχε ως θέμα τη σκηνή του τάπητος στον Αγαμέμνονα του Αισχύλου και αποτελεί ανάλυση αρχαίου κειμένου με βάση τις σημειωτικές θεωρίες. Παράλληλα παρακολούθησε σεμινάρια στη Σχολή Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας που λειτουργεί στο Irvine. Δίδαξε στον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης από το 1984 έως το 1992, και στον Τομέα Βυζαντινής και Νέοελληνικής Φιλολογίας από το 1992 έως το 2006. Οι δημοσιεύσεις του περιλαμβάνουν τα βιβλία "Τόποι. Μελετήματα για τον αφηγη-ματικό λόγο επτά νεοελλήνων πεζογράφων (Παπαδιαμάντης, Κονδυλάκης, Θεοτόκης, Χατζόπουλος, Καζαντζάκης, Βενέζης, Καραγάτσης)", "Αμφισημίες. Μελετήματα για τον αφηγηματικό λόγο έξι νεοελλήνων συγγραφέων (Παπαδιαμάντης, Βλαχογιάννης, Μυριβήλης, Τερζάκης, Καζαντζάκης, Παλαμάς)", και "Έξι και ένα μελετήματα για τον Καζαντζάκη", και πάνω από 90 άρθρα που έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους και περιοδικά (Βιβλιοθήκη, Διαβάζω, Θαλλώ, Νέα Εστία, Πόρφυρας, Παλίμψηστον, κ.ά.) και πραγματεύονται προβλήματα ανάγνωσης λογοτεχνικών κειμένων από την αρχαιότητα έως σήμερα, και λογοτεχνικής θεωρίας (Γκρεϊμάς, Μπαχτίν, Πίτερ Μπρούκς, Έκο, κ.ά.). Έχει διοργανώσει και συνδιοργανώσει ως πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής τρία Συνέδρια για τον Καζαντζάκη, και χρηματίσει Πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας από της ιδρύσεώς του και επί σειράν ετών. Ενδιαφέρεται για τη σημειωτική του λογοτεχνικού κειμένου και τις ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις. Χρησιμοποιεί τη θεωρία της λογοτεχνίας ως εργαλείο για την ανάδειξη της πολύπλοκης μορφικής οργάνωσης των λογοτεχνικών κειμένων ως θεμελιακού συντελεστή του νοήματός τους. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται και δημοσιεύει μελετήματα για την ποίηση. Από το 2008 είναι μόνιμος κάτοικος Χανίων.

Ο Τάκης Καγιαλής (γεν. 1959) είναι αναπληρωτής καθηγητής νεοελληνικής φιλολογίας στη Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.

Ο Δημήτρης Παπανικολάου είναι αναπληρωτής καθηγητής νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου διδάσκει από το 2004, καλύπτοντας επίσης τις θεματικές των πολιτισμικών σπουδών, της queer theory και των σπουδών φύλου. Είναι εταίρος του Κολεγίου St. Cross. Σπούδασε στα πανεπιστήμια Αθηνών (BA, Κλασική και Νεοελληνική Φιλολογία) και Λονδίνου (MA, PhD, Συγκριτική Φιλολογία). Ως ερευνητής ή επισκέπτης καθηγητής έχει συνεργαστεί με τα πανεπιστήμια UCL, NYU, Columbia και Princeton. Ως δημοσιογράφος έχει εργαστεί στην εφημερίδα "Επενδυτής" και στην ελληνική υπηρεσία του BBC. Υπήρξε μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού "Unfollow" και της εκδοτικής επιτροπής του "Journal of Greek Media and Culture" και τακτικός αρθρογράφος της "Αυγής". Στα αγγλικά κυκλοφορεί το βιβλίο του "Singing Poets: Literature and Popular Music in France and Greece" (Legenda, 2007). Το 2013 επιλέχθηκε ως επιστημονικός σύμβουλος του Ιδρύματος Ωνάση για το Αρχείο Καβάφη. Οι δημοσιεύσεις του αναφέρονται, μεταξύ άλλων, στους Ν. Καζαντζάκη, Κ. Π. Καβάφη, Γ. Σεφέρη, Α. Φραγκιά, κ.ά. Περισσότερες πληροφορίες περιλαμβάνονται στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης: http://www.mod-langs.ox.ac.uk/people/dimitris-papanikolaou.

O Eυριπίδης Γαραντούδης είναι καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθήνων. Γεννήθηκε το 1964 στην Kαβάλα. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Aπό το 1986 έως το 1989 δίδαξε νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία στο Iνστιτούτο Bυζαντινών και Nεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Πάδοβας. Aπό το 1995 έως το 2003 δίδαξε νεοελληνική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Kρήτης (επίκουρος καθηγητής το 1999). Διετέλεσε επίσης ερευνητής του Iνστιτούτου Mεσογειακών Σπουδών του Iδρύματος Tεχνολογίας και Έρευνας, με αντικείμενο τη συγγραφή ιστορίας της νεοελληνικής μετρικής. Δημοσίευσε τα βιβλία: "Aρχαία και νέα ελληνική μετρική. Iστορικό διάγραμμα μιας παρεξήγησης", Πάδοβα 1989, "Πολύτροπος αρμονία. Mετρική και ποιητική του Kάλβου", Hράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Kρήτης - Στέγη Kαλών Tεχνών και Γραμμάτων 1995, και "Aνθολογία νεώτερης ελληνικής ποίησης 1980-1997. Oι στιγμές του νόστου", Aθήνα, Eκδόσεις Nεφέλη 1998. Eπιμελήθηκε τα βιβλία: "Γεράσιμος Σπαταλάς, H στιχουργική τέχνη. Mελέτες για τη νεοελληνική μετρική", Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Kρήτης 1997 (σε συνεργασία με την Άννα Kατσιγιάννη) και "Tάκης Σινόπουλος, Xρονικό αναγνώσεων. Bιβλιοκρισίες για τη μεταπολεμική ποίηση", Αθήνα, Σοκόλης 1999 (σε συνεργασία με τη Δώρα Mέντη). Bιβλιοκρισίες και μελέτες του για θέματα της νεοελληνικής φιλολογίας δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες.

Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000

Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά της Περιφέρειας. Από το 1985 μέχρι το 1991 δούλεψε ως κριτικός λογοτεχνίας στην εφημερίδα "Αυγή", ενώ συνεργάστηκε και με τις εφημερίδες "Πρώτη" και "Καθημερινή". Στη συνέχεια, εργάστηκε για μία εικοσαετία στην "Ελευθεροτυπία", ενώ μεταξύ 1998 και 2009 υπήρξε μέλος της συντακτικής ομάδας του ενθέτου "Βιβλιοθήκη". Από το 2005 μέχρι το 2011 ήταν υπεύθυνος, μαζί με την Κατερίνα Σχινά, της τηλεοπτικής εκπομπής "Βιβλία στο κουτί", για λογαριασμό της ΕΤ1. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με το "Βήμα της Κυριακής" και εργάζεται στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ως συντάκτης βιβλίου. Είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του ηλεκτρονικού περιοδικού "Ο αναγνώστης" και συνεργάζεται με τη μηνιαία επιθεώρηση "Books’ Journal". Έχει δημοσιεύσει δοκίμια και κριτικές μελέτες σε λογοτεχνικά περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους και έχει επιμεληθεί λογοτεχνικές ανθολογίες. Μελέτες: "Μίλτος Σαχτούρης: Η παράκαμψη του υπερρεαλισμού" (εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1992) και "Οδόσημα: Στοιχεία προσανατολισμού στο τοπίο της νεοελληνικής λογοτεχνίας" (εκδ. Καστανιώτη, 1999). Ανθολογίες: "Σύγχρονοι έλληνες πεζογράφοι, 1974-1990" (μαζί με την Ελισάβετ Κοτζιά, εκδ. Πατάκη, 1995) και "Ανθολογία της ελληνικής ποίησης: 20ός αιώνας" (μαζί με τον Κώστα Γ. Παπαγεωργίου, τέσσερις τόμοι, εκδ. Κότινος, 2007-2013). Έχει διδάξει κριτική λογοτεχνίας στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ, και έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής ομάδας του αγγλόφωνου περιοδικού "Ithaca", που εκδιδόταν από το ΕΚΕΒΙ.

Η Ελισάβετ Κοτζιά γεννήθηκε το 1954 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας. Σπούδασε οικονομικά στο Τμήμα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό τμήμα Ευρωπαϊκών Σπουδών στο London School of Economics. Εργάστηκε στο περιοδικό "Το τέταρτο) (1987-1989) και από το 1987 ως το 2012 κάλυψε την εβδομαδιαία στήλη κριτικής βιβλίου στην εφημερίδα "Καθημερινή".

Η Τιτίκα Δημητρούλια γεννήθηκε στο Βόλο και σπούδασε κλασική, νεοελληνική, γαλλική φιλολογία, μετάφραση και νέες τεχνολογίες στην Αθήνα (ΕΚΠΑ, Πάντειο) και στο Παρίσι (Sorbonne-Paris IV). Είναι Καθηγήτρια Θεωρίας και Πράξης της Μετάφρασης στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ, μεταφράστρια και και κριτικός λογοτεχνίας. Διευθύνει με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου το περιοδικό Τα Ποιητικά.

Ο Αλέξης Πολίτης γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Université Paris IV (Sorbonne). Από το 1976 έως το 1989 εργάσθηκε στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, και από το 1989 έως το 2012 στη Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τώρα είναι ομότιμος καθηγητής της ίδιας Σχολής.

Η Μαριλίζα Μητσού σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Παρίσι. Συνεργάστηκε με το Κέντρο Φιλοσοφικών Ερευνών, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και τον Γ. Π. Σαββίδη σε εκδοτικά και ερευνητικά προγράμματα. Από το 1999 διδάσκει ως καθηγήτρια Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου διευθύνει την εκδοτική σειρά "Munchener Schriften zur Neograzistik". Έχει εκδώσει τα βιβλία "Χρονογραφία Κ. Γ. Καρυωτάκη" (με τον Γ. Π. Σαββίδη και τη Ν. Χατζηδάκη), 1988· Βολταίρου, "Τα περί τον Σαδίκην ή την ειμαρμένην. Μια μετάφραση του 1819, 1991".

Η Βενετία Αποστολίδου γεννήθηκε το 1961 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια της Βιέννης και του Μπέρμιγχαμ. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.

Η Έρη Σταυροπούλου είναι καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στη λογοτεχνία του 19ου και 20ού αι. Ασχολείται ακόμα με την έρευνα και την μελέτη του ημερήσιου και περιοδικού Τύπου, με ζητήματα εκδοτικής νεοελληνικών κειμένων και με την καταγραφή της μεταφρασμένης νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Η Βασιλική Κοντογιάννη γεννήθηκε στην Αθήνα (1953), όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Έπειτα, για να κάνει πιο προχωρημένες σπουδές νεοελληνικής φιλολογίας, έζησε αρκετά χρόνια στο Παρίσι. Εκεί άρχισε να εργάζεται στην εκπαίδευση, διδάσκοντας γλώσσα, λογοτεχνία και πολιτισμό στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Από το 1993 εργάζεται στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και ζει στην Αλεξανδρούπολη. Είναι καθηγήτρια νεοελληνικής λογοτεχνίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ. Έχει δημοσιεύσει φιλολογικές μελέτες, λίγες μεταφράσεις και μία διασκευή ενός αφρικανικού μύθου. Η ποιητική συλλογή "Κύκλοι" είναι το πρώτο της ποιητικό βιβλίο.

Ο Μίλτος Πεχλιβάνος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1965. Σπούδασε στο Α.Π.Θ. και στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντίας. Είναι επίκουρος καθηγητής γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας στο Α.Π.Θ. και έχει εκλεγεί στη θέση καθηγητή νεοελληνικών σπουδών στο Freie Universitat του Βερολίνου. Υποστήριξε το 1999 τη διδακτορική του διατριβή με θέμα "Εκδοχές νεοτερικότητας στην κοινωνία του γένους: Νικόλαος Μαυροκορδάτος - Ιώσηπος Μοισιόδαξ - Αδαμάντιος Κοραής". Έχει μεταφράσει μελετήματα του H.R. Jauβ (Η θεωρία της πρόσληψης, Αθήνα, Εστία, 1995) και έχει συνεπιμεληθεί τους τόμους "Einfuhrung in die Literaturwissenschaft" (Στουτγάρδη, Metzler, 1995) και "Ο λόγος της παρουσίας. Τιμητικός τόμος για τον Παν. Μουλλά" (Αθήνα, Σοκόλης, 2005). Μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους, ανάμεσα στις οποίες και το επίμετρο "Οι κήποι του Candide και κάποιες σύγχρονες μεταφυτεύσεις τους", στο "Βολταίρος, Καντίντ ή η αισιοδοξία", (Αθήνα, Πόλις, 2005).

Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα, μια πόλη της βόρειας Ελλάδας, το 1945. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και τις τρεις πρώτες τάξεις του γυμνασίου εκεί, και το 1960 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών (1963-1968), Ρώμης (1970-1972), Έσσεξ (1972-1973) και Καίμπριτζ, όπου (1974-1978) εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα την ποίηση και την ποιητική του Γιώργου Σεφέρη. Από το 1980 ως το 1991 διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και από το 1992 είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκτός από τα ποιητικά βιβλία του, ο Νάσος Βαγενάς έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία μελετών και δοκιμίων πάνω σε θέματα της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής κριτικής που τον έχουν αναδείξει σε έναν από τους σημαντικότερους σήμερα Έλληνες κριτικούς. Ένα από αυτά "Η ειρωνική γλώσσα", βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Κριτικής το 1995. Το 2013 του απονεμήθηκε το βραβείο δοκιμίου του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του δοκιμιακού έργου του. To 2017 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο του περιοδικού "Αναγνώστης" [www.oanagnostis.gr], για το σύνολο του έργου του. Εργογραφία: Α. Ποίηση - Πεδίον Άρεως, Διογένης, 1974 - Βιογραφία, Κέδρος, 1978 - Τα γόνατα της Ρωξάνης, Κέδρος, 1981 - Περιπλάνηση ενός μη ταξιδιώτη, Κέδρος, 1986 - Η πτώση του ιπτάμενου, Στιγμή, 1989, β΄εκδ. Παρουσία, 1997 - Βάρβαρες ωδές, Κέδρος, 1992 - Στέφανος, Κέδρος, 2004 - Στη νήσο των Μακάρων, Κέδρος, 2010 - Βιογραφία: Ποιήματα 1974-2014, Κέδρος, 2015 - Πανωραία, Κέδρος, 2016 Β. Πεζογραφία - Η συντεχνία, Κέδρος, 1976 Γ. Δοκίμια - Ο ποιητής και ο χορευτής: μια εξέταση για την ποιητική και την ποίηση του Σεφέρη, Κέδρος, 1979 - Ο λαβύρινθος της σιωπής: δοκίμιο για την ποίηση, Κέδρος,1982 - Η εσθήτα της θεάς: σημειώσεις για την ποίηση και την κριτική, Στιγμή, 1988 - Ποίηση και μετάφραση, Στιγμή, 1989 - Η ειρωνική γλώσσα: κριτικές μελέτες για τη νεοελληνική γραμματεία, Στιγμή, 1994 - Μεταμοντερνισμός και λογοτεχνία, Πόλις, 2002, β΄, επαυξημένη εκδ. Πόλις 2012 - Η παραμόρφωση του Καρυωτάκη, Ίνδικτος, 2005 - Κινούμενος στόχος, Πόλις, 2011 - Γκιόστρα, Μικρή Άρκτος, 2012 - Σημειώσεις από την αρχή του αιώνα, Πόλις, 2013. Δ. Μεταφράσεις - Μαξ Φρις, Ο Μπήντερμαν και οι εμπρηστές, Δωδώνη,1971 - Έντγκαρ Άλαν Πόε, Λίγεια, Στιγμή, 1996 - Richard Burns, Μαύρο φως, Τυπωθήτω, 2005 κ.ά. Ε. Μεταφράσεις έργων του σε ξένες γλώσσες Στα αγγλικά: - Biography (μτφρ.Richard Burns), Lobby Press, Cambridge, 1978 - Biography and Other Poems (μτφρ. John Stathatos), Oxus Press, London, 1979 - The Perfect Order: Selected Poems 1974-2010 (επιμ. Richard Berengarten (Burns) & Paschalis Nikolaou, επιλογή μτφρ.), Anvil Press, London, 2011 Στα γερμανικά: - Wanderung eines Nicht-Reisenden, (μτφρ. Alexandra Rassidakis), Romiosini, Cologne, 1997 Στα ολλανδικά: - Biografie en audere (επιλογή από όλες τις συλλογές, μτφρ. Marko Fondse και Hero Howkerda), Het Grekse Eiland, Amsterdam, 1990 - Barbaarse Oden, μτφρ. Marko Fondse και Hero Hokwerda, Styx Publications, Groningen, 1997. Στα ιταλικά: - Vagabondagggi di un non viaggiatore (επιλογή από όλες τις συλλογές, μτφρ. Caterina Carpinato, Crocetti Editore, Milano, 1997. Στα ρουμανικά: - Ratacirile unui necalator (μτφρ. Victor Ivanovici), Seara, Bucharest, 1998. - Ode Barbare (μτφρ. Valeriu Mardare), Omonia, Bucharest, 2001. Στα σερβικά: - Επιλογή ποιημάτων, μτφρ. Ivan Gadjanski και Ksenija Maricki Gadjanski, Rad, Belgrade, 2001. (Φωτογραφία: Δημήτρης Τσουμπλέκας)