Γοτθικές ιστορίες

H Ίντιθ Γουόρτον γεννήθηκε το 1862 από πλούσια οικογένεια της Νέας Υόρκης. Το 1885 παντρεύτηκε τον 'Εντουαρντ Pόμπινς Γουόρτον, τραπεζίτη από τη Βοστόνη. Εγκαταστάθηκαν στη Γαλλία το 1907, αλλά δεν πήγε καλά ο γάμος τους και χώρισαν το 1913, τόσο λόγω των ψυχολογικών προβλημάτων του 'Εντουαρντ όσο και λόγω της προσπάθειας της Ίντιθ να συνδυάσει τα καθήκοντα της συζύγου με τις φιλοδοξίες της συγγραφέως. Μετά το διαζύγιό της, η Ίντιθ συνέχισε να ζει στη Γαλλία, όπου παρέμεινε μέχρι το θάνατό της. Στο λογοτεχνικό σαλόνι της σύχναζαν συγγραφείς όπως ο συμπατριώτης της Χένρι Τζέιμς, με τον οποίο ήταν στενοί φίλοι, ο Γουόλτερ Μπέρι και πολλοί άλλοι. Μεταξύ των έργων της συμπεριλαμβάνονται "Τα χρόνια της αθωότητας" , "Το σπίτι της ευθυμίας", "Μαντάμ ντε Τρέιμ", "Χαμένες ψυχές και άλλα διηγήματα", "Οι αντίζηλες" κ.ά. Δούλευε το τελευταίο της μυθιστόρημα "Οι κουρσάροι", όταν πέθανε στις 11 Αυγούστου 1937.

Η Ελίζαμπεθ Μπόουεν γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1899. Γόνος Ιρλανδών γαιοκτημόνων, ενός αυστηρού δικηγόρου και μιας αιθέριας μητέρας, η Ελίζαμπεθ ταξίδεψε πολύ, έζησε την αποπνικτική ατμόσφαιρα των οικοτροφείων, πέρασε από την Οξφόρδη, όπου συνάντησε τον Γέητς, συνδέθηκε με τον κύκλο του Μπλούμσμπερι, παντρεύτηκε τον Άλαν Κάμερον, ανέπτυξε μια σταθερή φιλία με τον Τ. Σ. Έλιοτ, την Βιρτζίνια Γουλφ, την Ε. Γουέλτυ, προσέφερε τις υπηρεσίες της στην πολιτική άμυνα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο Λονδίνο, ανακάλυψε στα πενήντα της την Αμερική, δίδαξε στο Πρίνστον και το Βασάρ... Και κυρίως έγραψε, έγραψε πολύ, δουλεύοντας εξαντλητικά τη λεπτομέρεια, αναπαράγοντας εναργέστατα το πνεύμα της εποχής, αντιμετωπίζοντας το μυθιστόρημα ως "μια μη ποιητική αποτύπωση μιας ποιητικής αλήθειας". Από τα "The hotel" ("Το ξενοδοχείο", 1927), "The last September" ("Ο τελευταίος Σεπτέμβρης", 1929), "The house in Paris" ("Το σπίτι στο Παρίσι", 1935), "A world of love" ("Κόσμος αγάπης", 1955), "A time in Rome" (Μια εποχή στη Ρώμη", 1959), "The little girls" ("Τα μικρά κορίτσια", 1963), "Eva Trout" ("Εύα Τράουτ", 1969), ως τα περισσότερα γνωστά της "The death of the heart" ("Ο θάνατος της καρδιάς", 1938) και "The heat of the day" ("Η κάψα της μέρας", 1949), η Μπόουεν, βαδίζοντας στα ίχνη του Χένρυ Τζέημς και του Ε. Μ. Φόστερ, θα αναδείξει την προσήλωσή της "στη χαρά των ανθρώπινων σχέσεων και στην απόλαυση των ωραίων αντικειμένων", δημιουργώντας ένα σύμπαν όπου συνυπάρχουν αισθησιασμός, ευαισθησία και ορθολογισμός και όπου οι ανθρώπινες σχέσεις είναι το ιερότερο και πολυτιμότερο στοιχείο της ζωής. Το 1948 τιμήθηκε με το CBE, το 1949 έλαβε τον τιμητικό τίτλο της διδάκτορος λογοτεχνίας από το Trinity College του Δουβλίνου, το 1965 τον ίδιο τίτλο από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Bryn Maur College των ΗΠΑ. Το 1956 αναγορεύτηκε Companion of Literature από τη Βασιλική Λογοτεχνική Εταιρία. Πέθανε στο Λονδίνο το 1973.

Άγκαθα Κρίστι (1890-1976). Η βασίλισσα του εγκλήματος γεννήθηκε στο Torquay του Ντέβον της Αγγλίας με το όνομα Agatha Mary Clarissa Miller. Ο πατέρας της, Frederick Alvah Miller, ήταν ένας επιτυχημένος αμερικανός χρηματιστής και η μητέρα της, Clarissa Margaret Boehmer, κόρη αξιωματικού του βρετανικού στρατού. To 1914 παντρεύτηκε τον συνταγματάρχη Archibald Christie της βρετανικής βασιλικής αεροπορίας, με τον οποίο απέκτησαν μία κόρη, αλλά ο γάμος τους δεν ήταν ευτυχισμένος και τελικά χώρισαν το 1928. Είχε μεσολαβήσει μια σοβαρή κρίση κατάθλιψης της Άγκαθα, όταν έμαθε ότι ο άντρας της την απατούσε, αλλά και η έκδοση του πρώτου της μυθιστορήματος, "Το μυστήριο στο Στάιλς" ("The Mysterious Affair at Styles"), το 1920. "Ένα από τα πιο ευχάριστα πράγματα που μπορούν να σου τύχουν είναι να έχεις χαρούμενα κι ευτυχισμένα παιδικά χρόνια", λέει, αρχίζοντας τα απομνημονεύματα της που ξεκίνησε να γράφει το 1950 και τα ολοκλήρωσε δεκαπέντε χρόνια αργότερα. Έγραψε πολυάριθμα αστυνομικά μυθιστορήματα και διηγήματα που μεταφράστηκαν σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου και υπολογίζεται ότι έχουν πουλήσει περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια αντίτυπα. Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου δημιούργησε τον Ηρακλή Πουαρό, τον μικρόσωμο, πανέξυπνο ντετέκτιβ. Ο Πουαρό, η Μις Μαρπλ και οι άλλοι ήρωές της έχουν κάνει την εμφάνιση τους σε κινηματογραφικές ταινίες, ραδιοφωνικές εκπομπές, τηλεταινίες και θεατρικά έργα βασισμένα στα βιβλία της. Η Άγκαθα Κρίστι συμμετείχε επίσης σε πολλές αρχαιολογικές αποστολές που διοργάνωσε ο δεύτερος, κατά δεκατέσσερα χρόνια νεώτερός της σύζυγος, ο επιφανής αρχαιολόγος Sir Max Mallowan, στη Μέση Ανατολή. Το 1971 τιμήθηκε με τον τίτλο της Λαίδης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (Dame Commander of the British Empire, DBE).

H Virginia Woolf γεννήθηκε το 1882 στο Λονδίνο. Ο πατέρας της, Sir Leslie Stephen, ήταν κριτικός λογοτεχνίας, και η μητέρα της Julia Jackson Duckworth, μέλος της οικογένειας του ομώνυμου εκδοτικού οίκου. Ο θάνατος της μητέρας της και της ετεροθαλούς αδελφής της κατά τη διάρκεια της εφηβείας της, τη σημάδεψαν, προκαλώντας της περιοδικές κρίσεις κατάθλιψης. Το 1912 παντρεύτηκε τον Leonard Woolf και ίδρυσε μαζί του το 1917 τις εκδόσεις Hogart, όπου δημοσιεύτηκαν τα έργα των Τ.Σ. Έλιοτ, Ε.Μ. Φόρστερ και Κάθριν Μάνσφιλντ, καθώς και οι πρώτες μεταφράσεις του Φρόιντ. Έζησε ανάμεσα στο Λονδίνο και στο Rodmell του Sussex, παραμένοντας πάντα στο κέντρο της λογοτεχνικής σκηνής. Ανέπτυξε δημιουργική δραστηριότητα στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής ομάδας του Bloomsbury, με πολλούς από τους καλλιτέχνες, συγγραφείς και διανοούμενους της εποχής της, και το συγγραφικό της έργο την καθιέρωσε ως κεντρική μορφή του φεμινισμού και του μοντερνισμού. Ο φόβος μιας υποτροπής της ψυχασθένειας την οδήγησε το 1941 στην αυτοκτονία. Η Virginia Woolf υπήρξε λαμπρή μυθιστοριογράφος, κριτικός και δοκιμιογράφος. Τα λογοτεχνικά και κοινωνικά δοκίμιά της αναδεικνύουν ένα διεισδυτικό κριτικό πνεύμα. Στα μυθιστορήματά της περιλαμβάνονται: "Το ταξίδι" (1915), "Μέρα και νύχτα" (1919), "Το δωμάτιο του Ιάκωβου" (1922), "Η κυρία Ντάλογουεη" (1925), "Στο φάρο" (1927), "Ορλάντο" (1928), "Τα κύματα" (1931), "Τα χρόνια" (1937). Ως δοκιμιογράφος και λογοτεχνική κριτικός έφερε στο φως ελάσσονες συγγραφείς των περασμένων αιώνων, αλλά και κλασικούς. Τα κυριότερα έργα λογοτεχνικής κριτικής συγκεντρώθηκαν σε δύο τόμους με τίτλο "Common Reader" (1925-1932). Από τα φεμινιστικά και άλλα δοκίμιά της ξεχωρίζουν τα "A Room of One's Own" (1929), "Three Guineas" (1938), "Between the Acts" (1941), και "The Death of the Moth" (1942). Όλα τα -περισσότερα από 500- δοκίμια της Virginia Woolf συγκεντρώθηκαν στο έργο: "Collected Essays" (α' έκδοση: 1967, σε επιμέλεια Leonard Woolf). Ο μεταφραστής και κριτικός λογοτεχνίας Άρης Μπερλής σημειώνει: "Η Βιρτζίνια Γουλφ βρίσκεται μέσα στη μεγάλη παράδοση της δυτικής λογοτεχνίας και συναριθμείται με τον Προυστ και τον Τζόυς στην τριάδα των μεγάλων καινοτόμων πεζογράφων που άνοιξαν νέους δρόμους στο ευρωπαϊκό μυθιστόρημα τις τρεις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Από τους κύριους και πιο μαχητικούς πρωταγωνιστές του "μοντερνισμού" (της σημαντικότερης μεταστροφής που έγινε, μετά το ρομαντισμό, στο ύφος και την ευαισθησία), είχει πλήρη επίγνωση του γεγονότος πως η επανάσταση στο ύφος ήταν αναγκαία συνέπεια μιας αλλαγής στάσης και προοπτικής. Ωστόσο, δεν της διέφευγε πως τελικά "ο ιστορικός της λογοτεχνίας θ' αποφασίσει· αυτός θα πει αν αρχίζουμε τώρα, αν τελειώνουμε, ή αν βρισκόμαστε στο μέσον μιας μεγάλης περιόδου της πεζογραφίας". [...] Η Γουλφ άνοιξε και πορεύτηκε το δρόμο της, αδιάφορη για τα δικαιώματα του θεσμοθετημένου γούστου, παίζοντας τα επικίνδυνα παιχνίδια της, ακολουθώντας με πείσμα και άκρα συνέπεια το όραμά της. Το ιερό πάθος της για τη μορφή και την τεχνική - ένα πάθος που εκδηλώθηκε με συνεχείς (και ολέθριους για την ψυχική της υγεία) πειραματισμούς, από μυθιστόρημα σε μυθιστόρημα - δεν ήταν συγκάλυψη ανεπαρκειών του συγγραφικού της τάλαντου, ούτε εμμονή και ιδεοληπτική επιδίωξη του "καινοφανούς". Το κυνήγι της μορφής ήταν κυνήγι της πραγματικότητας - μιας νέας πραγματικότητας που οι παλαιοί τύποι του μυθιστορήματος δεν μπορούσαν να παραστήσουν και να παραδώσουν. Το μυθιστόρημα για τη Γουλφ δεν είναι κριτική της ζωής, ούτε διασκευή και συμμάζεμα των δεδομένων της, αλλά αναπαραγωγή της πολλαπλότητας της εμπειρίας. Η ζωή είναι πρωτεϊκή και ρευστή, πολυσύνθετη και αλλοιότροπη. Δουλειά του μυθιστοριογράφου είναι να δώσει, να αναπαραγάγει τις μυριάδες παραλλαγές και φωτοσκιάσεις, τις αναρίθμητες αποχρώσεις της εμπειρίας, στη μόνη έγκυρη πραγματικότητά τους: στη συνειδησιακή ροή τους." (απόσπασμα από το δοκίμιο: "Η Βιρτζίνια Γουλφ και το μυθιστόρημα", από το επίμετρο του βιβλίου "Στο φάρο" των εκδόσεων Ύψιλον).

Η Karen Blixen (1885-1962) γεννήθηκε και πέθανε στο Rungsted της Δανίας. Σπούδασε ζωγραφική στην Κοπεγχάγη, το Παρίσι και τη Ρώμη. Το 1914 πήγε στην Κένυα για ν' αναλάβει μια φυτεία καφέ, ως το 1931 που μια κρίση της αγοράς την ανάγκασε να επιστρέψει στη Δανία. Λίγα χρόνια αργότερα άρχισε να γράφει και να δημοσιεύει τα κύρια έργα της, συνήθως με το ανδρικό καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Isak Dinesen και σε ταυτόχρονες αγγλικές και δανικές εκδόσεις: "Επτά γοτθικές ιστορίες", 1934 (ελλ. έκδ.: Μέδουσα και, σε αυτόνομα τομίδια, Denise Harvey), "Πέρα από την Αφρική" 1937 (ελλ. έκδ.: Μεταίχμιο), "Ιστορίες του χειμώνα" 1942 (ελλ. έκδ.: Μέδουσα), "Αγγελικοί εκδικητές" 1944 (ελλ. έκδ.: Αστάρτη), "Τελευταίες ιστορίες", 1957, "Ανέκδοτα του πεπρωμένου" 1958 (ελλ. έκδ.: Αλεξάνδρεια), "Σκιές στη χλόη" 1960, "Έρενγκαρντ" 1963 (ελλ. έκδ.: Γράμματα) και άλλα διηγήματα που περιλαμβάνονται στη μεταθανάτια έκδοση "Καρναβάλι" 1977.

Η Shirley Jackson είναι μία από τις πλέον επιδραστικές αμερικανίδες συγγραφείς του 20ού αιώνα. Τα διηγήματα και τα μυθιστορήματά της κινούνται στον χώρο του υπερφυσικού, μεταξύ των οποίων είναι το διήγημα "Η Λοταρία" και το μπεστ σέλερ "Οι δαίμονες του Χιλ Χάουζ", το οποίο έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο με τον τίτλο "Το στοιχειωμένο σπίτι".

Η Ίζαμπελ Βάιολετ Χαντ γεννήθηκε στο Ντάραμ το 1862. Κατά την εφηβεία της γνώρισε προσωπικότητες όπως οι Τζον Ράσκιν, Ουίλιαμ Μόρις και Όσκαρ Ουάιλντ, ο οποίος λέγεται ότι της είχε κάνει πρόταση γάμου. Συνδέθηκε προσωπικά με τον Χ. Τζ. Γουέλς και τον Σόμερσετ Μομ, και υπήρξε το πρότυπο για το χαρακτήρα της Νόρας Νέσμπιτ στο έργο του τελευταίου "Ανθρώπινη Δουλεία". Έγραψε πολλά μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων τα "The Cat" (1905), "The Doll" (1911) και "Their Hearts" (1921). Πέθανε το 1942.

H Μέι Σίνκλερ (πραγματικό όνομα Mary Amelia St. Clair, Rock Ferry, Cheshire, 1863-1946), υπήρξε βρετανή μυθιστοριογράφος, διηγηματογράφος και ποιήτρια. Υποστήριξε με πάθος τις σουφραζέτες και ήταν από τις πρώτες οπαδούς της ψυχανάλυσης. Ξεκίνησε τη μακρά συγγραφική της σταδιοδρομία με το "Nakiketas and Other Poems" (με το όνομα Τζούλιαν Σίνκλερ) το 1886. Τα μυθιστορήματά της διακρίνονται για τη βαθιά κατανόηση της ζωής κάτω από δύσκολες συνθήκες, ενώ τα "May Oliver" (1919) και "Life and Death of Harriet Frean" (1922) είναι από τα πρώτα έργα που έχουν γραφτεί ακολουθώντας τη συνειδησιακή ροή.

Η Δάφνη ντι Μωριέ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1907 αλλά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Κορνουάλη. Ήταν κόρη του γνωστού ηθοποιού Τζέραλντ ντι Μωριέ και εγγονή του σκιτσογράφου και συγγραφέα Τζορτζ ντι Μωριέ. Άρχισε από πολύ μικρή να γράφει. Το πρώτο της βιβλίο, "Το αξιαγάπητο πνεύμα", κυκλοφόρησε το 1931. Έναν χρόνο αργότερο παντρεύεται τον στρατηγό σερ Φρέντερικ Μόνταγκιου Μπράουνινγκ, με τον οποίο θα κάνει τρία παιδιά. Έγραψε τριάντα τέσσερα βιβλία, δεκαεπτά μυθιστορήματα και πολλά διηγήματα. Αρκετά από τα έργα της μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, όπως "Η ταβέρνα της Τζαμάικα" (1936), που έγινε ταινία από τον Χίτσκοκ, "Ρεβέκκα" (1938), επίσης από τον Χίτσκοκ, "Η εξαδέλφη μου Ραχήλ" (1951), από τον Χένρυ Κόστερ, "Μην κοιτάζεις τώρα" (1971), από τον Νίκολας Ρεγκ, κ.ά. Το 1969 τιμήθηκε με τον τίτλο της Λαίδης (DBE, Dame Commander of the Order of the British Empire). Πέθανε στην Κορνουάλη, στο Κιλμάρθ, το 1989.