Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική γραμματεία

Η Χριστίνα Ντουνιά είναι καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης και στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στο περιοδικό Αντί. Μελέτες και άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Το 2000 τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο δοκιμίου και το 2016 με το Βραβείο δοκιμίου της Ακαδημίας Αθηνών (Ίδρυμα Πέτρου Χάρη).

Ο Μίλτος Πεχλιβάνος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1965. Σπούδασε στο Α.Π.Θ. και στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντίας. Είναι επίκουρος καθηγητής γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας στο Α.Π.Θ. και έχει εκλεγεί στη θέση καθηγητή νεοελληνικών σπουδών στο Freie Universitat του Βερολίνου. Υποστήριξε το 1999 τη διδακτορική του διατριβή με θέμα "Εκδοχές νεοτερικότητας στην κοινωνία του γένους: Νικόλαος Μαυροκορδάτος - Ιώσηπος Μοισιόδαξ - Αδαμάντιος Κοραής". Έχει μεταφράσει μελετήματα του H.R. Jauβ (Η θεωρία της πρόσληψης, Αθήνα, Εστία, 1995) και έχει συνεπιμεληθεί τους τόμους "Einfuhrung in die Literaturwissenschaft" (Στουτγάρδη, Metzler, 1995) και "Ο λόγος της παρουσίας. Τιμητικός τόμος για τον Παν. Μουλλά" (Αθήνα, Σοκόλης, 2005). Μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους, ανάμεσα στις οποίες και το επίμετρο "Οι κήποι του Candide και κάποιες σύγχρονες μεταφυτεύσεις τους", στο "Βολταίρος, Καντίντ ή η αισιοδοξία", (Αθήνα, Πόλις, 2005).

Ο Δημήτρης Τζιόβας γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1957 και είναι καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham της Αγγλίας. Την περίοδο 2000-2003 διετέλεσε Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πενεπιστημίου του. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής και διευθύνει τη μεταφραστική σειρά νεοελληνικής λογοτεχνίας που εκδίδεται από το Κέντρο Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Birmingham. Έχει διατελέσει Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (1995-1998) και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Journal of Modern Greek Studies (1992-2007), Byzantine and Modern Greek Studies (1995-2009), Journal of Greek Media and Culture (Advisory Board 2014 μέχρι σήμερα) και Gramma, που εκδίδεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2003 μέχρι σήμερα). To 2011 του απονεμήθηκε το βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο του "Ο μύθος της Γενιάς του Τριάντα: Νεοτερικότητα, ελληνικότητα και πολιτισμική ιδεολογία" (Πόλις 2011).

Η Μαριλίζα Μητσού σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Παρίσι. Συνεργάστηκε με το Κέντρο Φιλοσοφικών Ερευνών, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και τον Γ. Π. Σαββίδη σε εκδοτικά και ερευνητικά προγράμματα. Από το 1999 διδάσκει ως καθηγήτρια Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου διευθύνει την εκδοτική σειρά "Munchener Schriften zur Neograzistik". Έχει εκδώσει τα βιβλία "Χρονογραφία Κ. Γ. Καρυωτάκη" (με τον Γ. Π. Σαββίδη και τη Ν. Χατζηδάκη), 1988· Βολταίρου, "Τα περί τον Σαδίκην ή την ειμαρμένην. Μια μετάφραση του 1819, 1991".

Καθηγητής Θεατρολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης το διάστημα 1982-2005. Διευθυντής ερευνητικού προγράμματος "Πηγές της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου", Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών (ΙΤΕ) 1988-2007. Βραβείο εξαίρετης πανεπιστημιακής διδασκαλίας το 2004.

Η Ουρανία Πολυκανδριώτη είναι Φιλόλογος, κύρια ερευνήτρια (Β΄ βαθμίδα) στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Συμμετέχει στο πρόγραμμα του ΙΝΕ "Γραμματολογία, 15ος-19ος αι." (τομέας Ιστορία του Πολιτισμού, της Παιδείας και των Επιστημών), καθώς και σε διεθνή ερευνητικά δίκτυα και προγράμματα. Οι δημοσιεύσεις και τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στη νεοελληνική και συγκριτική φιλολογία, και ειδικότερα στην ιστορία των λογοτεχνικών ειδών, σε ζητήματα ταυτότητας στη λογοτεχνία και σε ζητήματα προσωπικού λόγου (αυτοβιογραφία, απομνημονεύματα).

Ο Στέφανος Κακλαμάνης είναι καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ. Σπούδασε βυζαντινή και νεοελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Υπήρξε υπότροφος ερευνητής του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας και διδάκτωρ του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου δίδαξε επί τριάντα χρόνια θέματα της πρωίμης νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Ο Δημήτρης Πολυχρονάκης γεννήθηκε το 1967 στο Ηράκλειο Κρήτης και εργάζεται σήμερα ως επίκουρος καθηγητής της νεοελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει εκδώσει τα βιβλία: "Ο κριτικός ιδεαλισμός του Ιάκωβου Πολυλά" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2002), "Όψεις της ρομαντικής ειρωνείας" (Ίνδικτος, 2007) και "Πιερότοι ποιητές στην εποχή της παρακμής: Το γέλιο ως επιθανάτιος ρόγχος" (Αλεξάνδρεια, 2015), ενώ έχει μεταφράσει το δοκίμιο του Hermann Broch "Ο Χόφμανσταλ και η εποχή του" (Πατάκης, 2003). Άρθρα του για τη νεοελληνική και την ξένη φιλολογία έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων.

Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει συγγράψει τη μονογραφία "Virgil’s Aeneid: Semantic Relations and Proper Names" (Οξφόρδη 1997) και πολλές μελέτες για τη λογοτεχνία της ελληνιστικής εποχής, των κλασικών ρωμαϊκών χρόνων και της ύστερης αρχαιότητας. Έχει εκδώσει τρεις τόμους για την ελληνορωμαϊκή ποίηση (επική, λυρική, βουκολική) και έχει συνεπιμεληθεί πέντε τόμους πρακτικών των διεθνών συνεδρίων RICAN για το αρχαίο μυθιστόρημα, στη σειρά Ancient Narrative Supplementa. Έχει δημοσιεύσει μελέτες για την Κρητική Αναγέννηση και τον ρόλο των Ακαδημιών, και έχει συνεπιμεληθεί τα πρακτικά διεθνούς συνεδρίου για τον Ερωτόκριτο. Το έργο του περιλαμβάνει επίσης μελέτες για τους παρακάτω συγγραφείς: Τζιοβάνι Μποκάτσιο, Τορκουάτο Τάσσο, Βιτσέντζο Κορνάρο, Γεώργιο Χορτάτση, Αδαμάντιο Κοραή, Διονύσιο Σολωμό, Ανδρέα Κάλβο, Αλέξανδρο Δουμά, Αλέξανδρο Ρίζο Ραγκαβή, Γκυστάβ Φλωμπέρ, Εμμανουήλ Ροΐδη, Τόμας Χάρντυ, Γεώργιο Βιζυηνό, Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Κ. Π. Καβάφη, Νίκο Καζαντζάκη, Γιώργο Σεφέρη, Παντελή Πρεβελάκη. Στο πλαίσιο της έρευνάς του για το νεοελληνικό μυθιστόρημα εντάσσεται το υπό έκδοση βιβλίο του για τα "κρητικά" μυθιστορήματα του Καζαντζάκη.

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός γεννήθηκε στο Ηράκλειο το 1964. Σπούδασε κλασική φιλολογία στην Αθήνα και σημασιολογία με τον Oswald Ducrot στο Παρίσι. Διδάσκει θεωρητική γλωσσολογία στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής. Είναι πρόεδρος της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών, στην οποία υπάγεται το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης.

Ο Δημήτρης Δημητρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι ιστορικός και εργάζεται στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Έχει ασχοληθεί κατά κύριο λόγο με την ιστορία της περιόδου της οθωμανικής κυριαρχίας. Έχει δημοσιεύσει μελέτες με θέματα που αφορούν τη νεότερη ιστορία, καθώς και τα βιβλία "Η Μύκονος τον 17ο αιώνα. Γαιοκτητικές σχέσεις και οικονομικές συναλλαγές", "Ο πληθυσμός των νησιών του Αιγαίου κατά την περίοδο της οθωμανικής αυτοκρατορίας", κ.ά.

Ο Δημήτρης Αρβανιτάκης γεννήθηκε στη Ζάκυνθο. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας, στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών. Με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών εργάστηκε στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας (1995-1998), όπου και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή. Είναι διδάκτωρ Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Από το 2000 εργάζεται στο Μουσείο Μπενάκη, ως επιστημονικός συνεργάτης και υπεύθυνος του Τμήματος Εκδόσεων. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ιστορία των νεότερων χρόνων, με κύριους θεματικούς άξονες την ιστορία του Ιονίου, τη σχέση ιταλικού και ελληνικού κόσμου, τη διαμόρφωση της λογιοσύνης και την ιστορία της ιστοριογραφίας. Έχει συμμετάσχει σε επιστημονικά συνέδρια, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ μελέτες του έχουν περιληφθεί σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων κ.α. Είναι μέλος της Γραμματείας σύνταξης του περιοδικού Τα Ιστορικά, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής και συντονιστής της έκδοσης των Έργων του Ανδρέα Κάλβου.

Η Νάσια Γιακωβάκη είναι ιστορικός, μόνιμη επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης Και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει από το 2010. Σπούδασε στις Φιλοσοφικές Σχολές της Αθήνας και των Ιωαννίνων. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλία (Πανεπιστήμιο του Έσσεξ) και στη Θεσσαλονίκη, όπου και ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΑΠΘ 2001). Έχει εργαστεί στη Μέση Εκπαίδευση, στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και ως συνεργάτης στο Κέντρο Ερεύνης Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών (ΚΕΜΝΕ). Έχει διδάξει από το 2001 έως το 2009 Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (και για λίγο Νεότερο και Σύγχρονο Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου). Το βιβλίο της Ευρώπη μέσω Ελλάδος εκδόθηκε το 2006 και ανατυπώνεται σταθερά (ενώ μεταφράστηκε και στην κινεζική). Στα παλαιότερα ερευνητικά της ενδιαφέρονται γύρω από την ιστορική διαμόρφωση της ευρωπαϊκής αυτοσυνειδησίας, την πρόσληψη της ελληνικής αρχαιότητας στους νεότερους χρόνους, και το φαινόμενο του περιηγητισμού στην Ανατολική Μεσόγειο, έχει προστεθεί η μελέτη της δημόσιας σφαίρας, των μέσων επικοινωνιών και των μεταβολών στην κοινωνικότητα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα κατά το γύρισμα από τον 18ο στον 19ο αιώνα. Τα τελευταία χρόνια η έρευνά της είναι προσανατολισμένη στην Εποχή των Επαναστάσεων στην Ευρώπη, στις επαναστάσεις, στους πολέμους και στον αντίκτυπό τους σε τοπικό/εθνικό επίπεδο αλλά και στο διεθνές σύστημα. Η πορεία των ενδιαφερόντων της αυτή εκδηλώνεται και στις δημοσιεύσεις (ελληνικά κυρίως και αγγλικά).

Ο Μάριος Χατζόπουλος είναι ιστορικός με ειδίκευση στον εθνικισμό και στο εθνικό φαινόμενο. Διδάσκει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ενώ συγκαταλέγεται, επίσης, στο ερευνητικό δυναμικό του Κέντρου Έρευνας Νεότερης Ιστορίας του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την ψηφιακή ιστορία, την ιστορία του νέου ελληνισμού και την οθωμανική ιστορία εστιάζοντας στη σχέση προφητικού λόγου και πολιτικού ριζοσπαστισμού στην Ευρώπη και στον Μεσογειακό χώρο.

Ο Φίλιππος Παππάς γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι δρ. νεοελληνικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει συνεργαστεί με το ΑΠΘ, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, το ΕΜΠ, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το CEMOG, το ΕΚΠΑ και το ΕΑΠ.

Ο Παναγιώτης Στάθης γεννήθηκε στη Δόμβραινα του δήμου Θίσβης. Σπούδασε στο New Jersey (ΗΠΑ) Φιλοσοφία της Τέχνης και κατέχει μάστερ ως Χημικός Μηχανικός. Ασχολείται και με τα δύο. Ζει στο Μπογιάτι κι εργάζεται στην Αθήνα.