Ο κυβερνήτης Καποδίστριας και η απελευθέρωσις της Ελλάδος

Ο ιστορικός Αλέξανδρος Ι. Δεσποτόπουλος (1913-2004) γεννήθηκε στη Σμύρνη και ήρθε στην Ελλάδα μαζί με την οικογένειά του μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Υπηρέτησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και υπήρξε πολίτης με μεγάλη κοινωνική συνείδηση. Δίδαξε ως καθηγητής πολιτική ιστορία της νεότερης Ελλάδας στην Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών (σήμερα: Πάντειο Πανεπιστήμιο). Κλασικό είναι το έργο του "Ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας και η απελευθέρωσις της Ελλάδος" (α' έκδοση: 1954, β' έκδοση: ΜΙΕΤ, 1996), που αποτελεί θησαυρό ιστορικών γνώσεων και πολιτικής διορατικότητας. Πολύ σημαντικά είναι όμως και τα έργα του "H απόφασις περί της Ελληνικής Επαναστάσεως" (1965), "H συμβολή της Ελλάδος στην έκβαση των δύο παγκοσμίων πολέμων" (Εκδοτική Αθηνών, 1992), "H πολεμική προπαρασκευή της Ελλάδος, 1923-1940" (Ακαδημία Αθηνών, 1998), κ.ά. Πολύτιμη υπήρξε η συνεργασία του για τη συγκρότηση της πολύτομης "Ιστορίας του Ελληνικού Εθνους" της Εκδοτικής Αθηνών. Ήταν δίδυμος αδελφός του προέδρου της Ακαδημίας ΑΘηνών, καθηγητή φιλοσοφίας Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου.