Ποιήματα και μεταφράσεις

Ο Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου του 1898. Ο πατέρας του ήταν πλούσιος κτηματίας και η μητέρα του δασκάλα. Από τους πρώτους μήνες της ζωής του υπέστη την ταλαιπωρία σοβαρής ασθένειας, η οποία μάλιστα θα του αφήσει και μια μικρή χωλότητα. Τα παιδικά του χρόνια τα περνάει στον τόπο που γεννήθηκε: στο Φουέντε Βακέρος της Γρανάδας. Ο Λόρκα θα φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας όπου θα σπουδάσει Φιλοσοφία και Δίκαιο, ενώ παράλληλα παίρνει μαθήματα κιθάρας και πιάνου με δάσκαλο τον Μανουέλ ντε Φάλλια. Το 1918 εγκαθίσταται στη Μαδρίτη. Μένει στη Φοιτητική Εστία και εκεί έχει την ευκαιρία να γνωριστεί με τους Λουίς Μπουνιουέλ, Σαλβαδόρ Νταλί, Μιγέλ Ουναμούνο και άλλους. Το 1920 ανεβαίνει στη Μαδρίτη το έργο του "Τα μάγια της πεταλούδας". Την ίδια χρονιά γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή και την επομένη κυκλοφορεί στη Μαδρίτη η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Βιβλίο ποιημάτων", ενώ παράλληλα γράφει το "Ποίημα του Κάντε Χόντο". Το 1922 δίνει διάλεξη για το κάντε χόντο (λαϊκό ανδαλουσιάνικο τραγούδι) και οργανώνει μαζί με τον ντε Φάλλια τη "Γιορτή του Κάντε Χόντο". Σε συνεργασία πάλι με τον ντε Φάλλια θα οργανώσει παραστάσεις του "Ανδαλουσιάνικου Κουκλοθέατρου Κατσιπόρα". Το 1925 ο θίασος της Μαργαρίτας Σίργκου ανεβάζει στη Βαρκελώνη το έργο "Μαριάνα Πινέδα" με σκηνικά του Σαλβαδόρ Νταλί. Το 1928 εκδίδει μαζί με φίλους του από τη Γρανάδα το περιοδικό "El Gallo" ("O πετεινός"), όπου και δημοσιεύονται τα μονόπρακτα του "Η παρθένος, ο ναύτης και ο σπουδαστής" και "Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον". Την ίδια χρονιά εκδίδει το πρώτο μέρος του "Ρομανθέρο Χιτάνο" με ποιήματα της περιόδου 1924-1927. Μετά τα ταξίδια του στην Νέα Υόρκη και την Κούβα ο Λόρκα επιστρέφει το 1930 στη Μαδρίτη, όπου ανεβαίνει στο θέατρο Εσπανιόλ το έργο του "Η θαυμαστή μπαλωματού". Μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας στην Ισπανία, ο Λόρκα εκδίδει το "Ποίημα του Κάντε Χόντο" και το 1932 ιδρύει και διευθύνει, μαζί με τον Εντουάρντο Ουγκάρτε, τον πανεπιστημιακό θίασο "Λα Μπαράκα" ("Η Παράγκα"), ο οποίος περιοδεύει στην ισπανική επαρχία παρουσιάζοντας έργα του κλασικού ισπανικού θεάτρου. Το 1933 ανεβαίνουν στη Μαδρίτη τα έργα "Ματωμένος γάμος" και "Δον Περλιμπλίν", ενώ την επόμενη χρονιά ανεβαίνει στο Τεάτρο Εσπανιόλ η "Γέρμα" με τη Μαργκαρίτα Σίργου. Το θέατρο "Λα Μπαράκα" δίνει παραστάσεις στη Νότια Αμερική, και ο Λόρκα γράφει το "Θρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας". Τον επόμενο χρόνο θα παιχτούν τα έργα του "Η παραστασούλα του Δον Κριστόμπαλ" και "Δόνια Ροζίτα η ανύπαντρη". Το 1936 ο Λόρκα διαβάζει στη Μαδρίτη τη διακήρυξη των ισπανών συγγραφέων κατά του φασισμού, στη διάρκεια τιμητικής εκδήλωσης για τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και στις 16 Ιουλίου αναχωρεί για τη Γρανάδα. Την επομένη μέρα ξεσπά το πραξικόπημα του Φράνκο και τρεις μέρες αργότερα οι φαλαγγίτες καταλαμβάνουν τη Γρανάδα. Στις 3 Αυγούστου ο κουνιάδος του Λόρκα Μοντεσίνος, σοσιαλιστής δήμαρχος της Γρανάδας, συλλαμβάνεται και εκτελείται. Ο Λόρκα καταφεύγει στο σπίτι ενός φίλου του, του ποιητή Λουίς Ροσάλες, του οποίου τα αδέλφια ήταν φαλαγγίτες. Συλλαμβάνεται τη νύχτα 17 προς 18 Αυγούστου και κρατείται στο Κυβερνείο της Γρανάδας. Στις 19 Αυγούστου τα χαράματα εκτελείται στο χωριό Βιθνάρ.

Ο Ζακ Πρεβέρ γεννήθηκε το 1900 στο Νεγύ και πέθανε το 1977 στο Παρίσι. Το 1926 συνδέθηκε με την ομάδα των σουρεαλιστών αλλά διαφώνησε με τον Μπρετόν κυρίως σε θέματα κινηματογράφου και αποχώρησε το 1930. Ασχολήθηκε με το τραγούδι και τον κινηματογράφο. Η ποίησή του υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής. Ποιητικές συλλογές: "Paroles", 1945· "Histoires", 1946· "Spectacle", 1951· "La pluie et le beau temps", 1955· "Fatras", 1966 κ.ά. Ελληνικές μεταφράσεις: "Λόγια και άλλα" (Δημήτρης Καλοκύρης, χ.χ.)· "Θέαμα και ιστορίες" (Γιάννης Βαρβέρης, 1982)· κ.ά.

Ο ινδός ποιητής Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ ήταν γόνος επιφανούς οικογένειας της Δυτικής Βεγγάλης. Γεννήθηκε το 1861 στην Καλκούτα και δέχθηκε τη βασική εκπαίδευση στο σπίτι, στη βεγγαλική γλώσσα, με μαθήματα αγγλικών τα απογεύματα. Γνώρισε από μικρός το έργο Ινδών ποιητών που έγραψαν στην ίδια γλώσσα και, σε ηλικία οκτώ ετών, συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα. Αργότερα ο πατέρας του -ο μεταρρυθμιστής ινδουιστής μαχαρίσι Ντεμπεντρανάθ Ταγκόρ- τον έστειλε στην Αγγλία για να σπουδάσει δικηγόρος, όπου παρακολούθησε, μεταξύ άλλων, τις φιλελεύθερες διαλέξεις των John Bright και W.E. Gladstone. Το 1879 γράφτηκε στο University College του Λονδίνου, την επόμενη χρονιά όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του και να επιστρέψει στην Ινδία, μετά από παράκληση του πατέρα του. Το 1883 παντρεύτηκε τη δεκάχρονη Bhabatarini, που διάλεξε γι αυτόν η οικογένειά του, με την οποία επρόκειτο να αποκτήσει τέσσερα παιδιά -το πρώτο στα 13 της χρόνια. Από το 1890 αφοσιώνεται στη διαχείριση της οικογενειακής περιουσίας. Την ίδια εποχή εκδίδονται οι πρώτες του ποιητικές συλλογές ("Manasi", 1890, "Chitra", 1895, και "Sonar Tari", 1895), γραμμένες σε απλή βεγγαλική γλώσσα και όχι στην περίτεχνη γλώσσα των λογοτεχνικών έργων. Το 1901 ιδρύει την περίφημη σχολή Shantiniketan, κοντά στην Καλκούτα, με μια ομάδα από ινδουιστές και χριστιανούς δασκάλους, με στόχο τη "διδασκαλία της απλότητας της ζωής και την καλλιέργεια της ομορφιάς". Το 1912 η αγγλική μετάφραση, από τον ίδιο, του έργου του "Gitanjali" εκδίδεται στην Αγγλία με τίτλο "Song Offerings" και φροντίδα του Γ. Μπ. Γέητς. Ταξιδεύει στη Μ. Βρετανία και στις ΗΠΑ για έναν κύκλο διαλέξεων. Την επόμενη χρονιά, το 1913, του απονέμεται το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Τα χρήματα του βραβείου διατίθενται για τη βελτίωση των συνθηκών στη σχολή Shantiniketan. Εκτός από τη λογοτεχνία, ο Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ ασχολήθηκε με τη ζωγραφική και με τη μουσική και έκανε εκθέσεις έργων του στη Δύση. Ανάμεσα στους μαθητές του περιλαμβάνεται ο γνωστός Ινδός σκηνοθέτης του κινηματογράφου Σατιαζίτ Ρέι, που επηρεάστηκε βαθιά από τη διδασκαλία του. Δεν αναμίχθηκε στην ενεργό πολιτική, αλλά αντίθετα, με τη ζωή και το έργο του, προσπάθησε να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Πέθανε το 1941 στην Καλκούτα, μετά από σύντομη αρρώστια, στο ίδιο σπίτι όπου είχε γεννηθεί. Γνωστότερα έργα του είναι: ποίηση: "Manasi" (1890), "Sonar Tari" (1894), "Gitanjali" (1910), "Gitimalya" (1914), "Balaka" (1916). Στα αγγλικά: "Gitanjali: Song Offerings" (1912), "The Gardener" (1913), "Fruit-Gathering" (1916) και "The Fugitive" (1921). Θεατρικά έργα: "Raja" (1910), "Dakghar" (1912), "Achalayatan" (1912), "Muktadhara" (1922), "Raktakaravi" (1926). Διηγήματα και μυθιστορήματα: "Gora" (1910), "Ghare-Baire" (1916) ["Το σπίτι και ο κόσμος"], "Yogayog" (1929). Στα ελληνικά έχει μεταφραστεί το μυθιστόρημά του "Το σπίτι και ο κόσμος", ποιήματα ("Γκιταντζαλί", "Μοχούα", "Λυρικές προσφορές", κ.ά.), συλλογές διηγημάτων ("Ινδικά διηγήματα", "Τα παραστρατημένα πουλιά", κ.ά.) και συλλογές ποιητικών-φιλοσοφικών γνωμικών ("Λαμπυρίδες", "Ο ωκεανός της ζωής", κ.ά.).

Ο Νικόλας Βερνίκος είναι επίτιμος καθηγητής ανθρώπινης οικολογίας στο τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Μυτιλήνη). Έχει διδάξει και συμμετάσχει σε μεταπτυχιακά σεμινάρια σε Πανεπιστήμια στο Παρίσι 8 (Vincennes), Δημοκρίτειο Θράκης, Schiller College και Freie Universitaer του Βερολίνου, στη Σμύρνη, Κομοτηνή, Κωνσταντινούπολη και Γενεύη. Ως διεθνής δημόσιος υπάλληλος έχει υπηρετήσει στην Unesco. Είναι διαβίου μέλος της American Anthropological Association (AAA). Έχει δημοσιεύσει 14 βιβλία και μεγάλο αριθμό άρθρων τόσο σε έντυπα όσο και διαδικτυακά (ιστοσελίδες www.archive.gr και www.academia.edu).

Ο Νταβίντ Ντιοπ, σενεγαλέζικης καταγωγής, γεννήθηκε στο Παρίσι το 1966. Μεγάλωσε στη Σενεγάλη, όπου τελείωσε και το λύκειο. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στα Πανεπιστήμια της Τουλούζης και της Σορβόννης (Paris IV), όπου και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ. Agrege της φιλολογίας, είναι αναπληρωτής καθηγητής της γαλλικής γραμματολογίας του 18ου αιώνα στο Πανεπιστήμιο του Πω, όπου διδάσκει παράλληλα γαλλόφωνη αφρικανική λογοτεχνία. Έχει δημοσιεύσει το μυθιστόρημα με τίτλο "1989, l’ Attraction universelle", όπως επίσης και τη μελέτη "Rhetorique negre au XVIIIe siecle". Το μυθιστόρημά του "Tη νύχτα, όλα τα αίματα είναι μαύρα" τιμήθηκε με το βραβείο Γκονκούρ των μαθητών λυκείου (2018), το βραβείο Patrimoines (2018) και το βραβείο Strega Europeo στην Ιταλία (2019). Ήταν στις λίστες υποψηφιοτήτων για τα βραβεία Goncourt, Medicis, Femina, Renaudot, Βιβλιοπωλών του Νανσύ-Le Point και Αντρέ Μαλρώ.