Στάνλεϊ Κούμπρικ: Μια κριτική ματιά στο έργο του

Γεννήθηκε το 1949, στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1982 συνεργάζεται με τον ποιητή Κώστα Μαυρουδή στην έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού "Το Δέντρο". Έχει γράψει τις συλλογές διηγημάτων: "Αρπακτικά", 1990, "Πρωινή επίσκεψη", 1993, "Σκιές γυναικών", 1996, "Ο ύπνος του Άλφρεντ", 1999, "Η γυναίκα που μιλά", 2002 (κρατικό βραβείο Διηγήματος & βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω"), "Η παρουσία", 2010, το μυθιστόρημα "Οικογενειακές ιστορίες", 2006, και τις μελέτες για σκηνοθέτες του κινηματογράφου: "Όρσον Ουέλς", 1985, "Αφοι Ταβιάνι", 1986, και "Τζων Χιούστον", 1988. Άρθρα του για τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, ειδικές εκδόσεις και εφημερίδες. Aπό το 1998 συνεργάζεται με το ένθετο "Βιβλιοθήκη" της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία", δημοσιεύοντας κυρίως, κριτικές ξένης λογοτεχνίας. Διδάσκει ιστορία του κινηματογράφου στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου. Έχει διδάξει σενάριο σε διάφορες κινηματογραφικές σχολές και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης). Το 2007 σκηνοθέτησε τη μικρού μήκους ταινία "Ο δολοφόνος της λεωφόρου" (15'), μαζί με τον γιο του Βασίλη Γουδέλη, βασισμένη σε διήγημά του από τη συλλογή "Αρπακτικά". Ακολούθησε, το 2008, η μικρού μήκους ταινία "Η συνάντηση" (14'), βασισμένη και πάλι σε δικά του διηγήματα, η οποία απέσπασε τιμητική διάκριση στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, για "την πρωτότυπη και σύγχρονη κινηματογράφηση και τη νέα ματιά στην κινηματογραφική γλώσσα". (φωτογραφία: Giovanni Giovannetti, www.ekebi.gr)

Ο Αλέξης Δερμεντζόγλου είναι δημοσιογράφος (μέλος της ΕΣΗΕΜΘ) και κριτικός κινηματογράφου (μέλος της ΠΕΚΚ). Σπούδασε ιατρική με εξειδίκευση στη μικροβιολογία, όμως πολύ γρήγορα τον κέρδισε η δημοσιογραφία και η αγάπη του για τον κινηματογράφο. Από το 1988 εργάζεται στην ΕΤ3, όπου παρουσιάζει την εκπομπή "Χρυσή Οθόνη" και κάνει κριτική για τις νέες ταινίες. Από τη συχνότητα του ραδιοφωνικού σταθμού "FM102" της Μακεδονίας, παρουσιάζει την εκπομπή "Σινεμά και μουσική". Είναι ο εμπνευστής, ιδρυτής και πρόεδρος του ΚΕΜΕΣ (Κέντρο Μελετών και Ερευνών για το Σινεμά). Γράφει θεωρητικά, κοινωνιολογικά και ερευνητικά θέματα που σχετίζονται με τον κινηματογράφο στις εβδομαδιαίες εκδόσεις των εφημερίδων "Θεσσαλονίκη", "Μακεδονία" και στο μηνιαίο περιοδικό "Αυλαία". Υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Οθόνη" και διευθυντής του "Fix- Carre" (1988- 2006). Επίσης από το 2004 μέχρι σήμερα διατηρεί στην τριμηνιαία έκδοση του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης "Ιατρικά θέματα", τη στήλη Ιατρική και Σινεμά. Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται τα βιβλία: "Ιστορίες από το αμερικανικό σινεμά", "Η μεγάλη περιδίνηση", "Το πέταγμα του αναπτήρα", "Νύχτες με πανσέληνο". Συμμετείχε ως διευθυντής έκδοσης στα βιβλία: "Οι καλύτερες ταινίες όλων των εποχών", "Το νουάρ", "Οι κωμωδίες". Επιμελήθηκε την έκδοση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, "Το φιλμ νουάρ στον ελληνικό κινηματογράφο" (2007). Δίδαξε στο ΙΕΚ της ΕΤ-3 και στο Πολιτιστικό ΙΕΚ τα μαθήματα της Ιστορίας κινηματογράφου και Κριτικής κινηματογράφου και της Ιστορίας της τηλεόρασης. Διηύθυνε για 8 χρόνια (1986-1994) το Γραφείο Κινηματογράφου του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στο διάστημα αυτό οργανώθηκαν εκδηλώσεις πανελλήνιας εμβέλειας και υψηλών συγκεντρώσεων ("Αφιέρωμα στον Ζιλ Ντασέν", "Θερινή νοσταλγία", κ.α.) Υπήρξε ο ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης της Δράμας καθώς και ο εμπνευστής και πρώτος διευθυντής του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας μέχρι και το 1994. Υπήρξε αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας (1984-1994). Επίσης, υπήρξε ο πρώτος διευθυντής του Μουσείου Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1998-2002). Συμμετείχε στην κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, και της πρώτης επιτροπής των κρατικών βραβείων. Έκανε και κάνει διαλέξεις και εισηγήσεις σε πολλά συνέδρια, ενώ άρθρα του για το σινεμά έχουν δημοσιευτεί σε πολλά έντυπα.

Ο Δημήτρης Κολιοδήμος ασχολείται με τον κινηματογράφο από το 1975, στην αρχή ως σκηνοθέτης δύο μικρού μήκους ταινιών, στη συνέχεια ως αρθρογράφος και κριτικός σε περιοδικά και εφημερίδες, συντάκτης ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών (στην ΕΡΤ), συγγραφέας ή επιμελητής βιβλίων. Εμπνευστής και βασικός συντάκτης της ετήσιας έκδοσης-αλμανάκ της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ), "Κινηματογράφος", της οποίας είναι τακτικό μέλος από το 1978 και έχει διατελέσει γενικός γραμματέας και μέλος του ΔΣ της. Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Ακόμα, έχει διατελέσει μέλος της επιτροπής των Κρατικών Βραβείων Κινηματογράφου, του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Κινηματογραφίας και του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Δίδαξε ιστορία του κινηματογράφου στην κινηματογραφική σχολή Αθανασίου Παπαντωνόπουλου, μεταξύ 1985-1989. Επί είκοσι χρόνια εργάστηκε στην τηλεόραση, όπου διετέλεσε επί μακρόν διευθυντής προγράμματος του Star Channel και διευθυντής τηλεόρασης του Σκάι TV. Είναι συμπαραγωγός της ταινίας "Deep End" (2008), σεναριογράφος και συμπαραγωγός της τηλεοπτικής σειράς "Το σινεμά γυμνό" (2009), και της ομότιτλης ταινίας (2010), και executive producer της ταινίας "Ο θάνατος που ονειρεύτηκα" (2010). Τακτικός αρθρογράφος της εφημερίδας "Παρασκευή+13", έχει γράψει, μεταξύ άλλων, τα βιβλία: "The Greek Filmography: 1914 through 1996" (1999), "Λεξικό ελληνικών ταινιών: από το 1914 μέχρι το 2000" (2001· 2011), "Ο κόμης Δράκουλας στην οθόνη" (2004), "80 χρόνια ξένος κινηματογράφος στην Ελλάδα" (2005), "Η λατρεία του αίματος" (2006), "Η Ελλάδα μετά τα μεσάνυχτα" (2007) και "Cineλόγιο" (2008).

Ο Θεόδωρος Σούμας είναι συγγραφέας και κριτικός κινηματογράφου. Άρχισε τις κινηματογραφικές σπουδές του στο "Ινστιτούτο Τεχνών της Επικοινωνίας" των Βρυξελλών (IAD). Τις συνέχισε με πτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές κινηματογράφου στο 8ο Πανεπιστήμιο Παρισιού, και σαν ελεύθερος ακροατής στο 3ο Πανεπιστήμιο. Πήρε πτυχίο φιλοσοφίας από το 8ο Πανεπιστήμιο. Παρακολούθησε επί διετία μαθήματα του τμήματος της Ψυχανάλυσης. Έχει δημοσιεύσει κριτικές και μελέτες του για το σινεμά σε πολλά κινηματογραφικά περιοδικά, στο "Τέταρτο", στην "Αυγή", σε εκδόσεις του "Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης" κ.α. Έχει σκηνοθετήσει και γράψει τα σενάρια δυο ταινιών μικρού μήκους και του δεύτερου μέρους της ταινίας μεγάλου μήκους "Περί έρωτος" (μαζί με τη Μαρία Γαβαλά). Στις εκδόσεις Αιγόκερως έχει δημοσιεύσει τα βιβλία "Κινηματογράφος και σεξουαλικότητα-ερωτισμός" (1983), "Έρωτας, ψυχολογία και αισθητική στο χολλυγουντιανό σινενά" (1992), "12 Ευρωπαίοι Σκηνοθέτες" (1999), "Κινηματογράφος και έρωτας" (2005) και "Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες" (2009). Στις εκδόσεις Απόπειρα έχει δημοσιεύσει τη συλλογή διηγημάτων "Η Κλαίρη και η θάλασσα" (2001).

Ο Νίνος Φένεκ Μικελίδης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1936. Σπούδασε ελληνική και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και κινηματογράφο στο Λονδίνο και στο Παρίσι. Σκηνοθέτησε τη βραβευμένη σε διάφορα φεστιβάλ (Κάρλοβι Βάρι, Λειψίας και Θεσσαλονίκης) μικρού μήκους ταινία "Κύπρον ου μ' εθέσπισεν..." (1962-63), βασισμένη στα ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη "Ελένη" και "Σαλαμίνα της Κύπρος". Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές "Πρώτα φτερουγίσματα", 1955, "Σερενάτα στη Μεσόγειο", 1959, "Ερωτικός Μάης: Ποιήματα 1963-2000" (συγκεντρωτική έκδοση), Κέδρος, 2002, και "Έκλειψη και άλλα ποιήματα", Μεταίχμιο, 2008. Έγραψε μελέτες για τον ελληνικό και ξένο κινηματογράφο και εξέδωσε τα "Ημερολόγιο φυλακής", τα οποία κρατούσε κατά τη διάρκεια της σύλληψής του (1955-56) από τις αγγλικές αρχές της Κύπρου. Από τα ιδρυτικά μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) και για μεγάλο διάστημα αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI). Κριτικός κινηματογράφου και θεάτρου της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία" από το 1975. Από το 1999 μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου (European Film Academy). Το 1988 ίδρυσε και έκτοτε διευθύνει το φεστιβάλ "Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου", που γίνεται κάθε Οκτώβριο στην Αθήνα.

Ο Δημήτρης Καλαντίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι ιστορικός και κριτικός του κινηματογράφου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας και μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ, της οποίας έχει διατελέσει μέλος του ΔΣ). Αποφοίτησε από το τμήμα Αγγλικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάζεται ως καθηγητής στη μέση εκπαίδευση. Απέκτησε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην Ιστορία και Θεωρία του Ελληνικού και Παγκόσμιου Κινηματογράφου, από τον τομέα Θεατρικών Σπουδών του Φιλολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Κρήτης. Σήμερα είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, με αντικείμενο τη "Διασκευή των έργων της νεοελληνικής αφηγηματικής πεζογραφίας στον ελληνικό κινηματογράφο". Είναι ο συντάκτης της "Ελληνικής κινηματογραφικής βιβλιογραφίας 1923-2000" (εκδ. Αιγόκερως, 2000), και των ανανεωμένων εκδοχών της, καθώς και πλήθους άλλων κριτικών κειμένων σε συλλογικούς τόμους, περιοδικά και εφημερίδες.

Ο Κωνσταντίνος Μπλάθρας γεννήθηκε στη Σπάρτη το 1964. Σπούδασε στην Αθήνα θεολογία, και σκηνοθεσία κινηματογράφου στη Σχολή Χατζίκου. Άρθρα και κριτικές του για τον κινηματογράφο έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά "Αντι-Κινηματογράφος", "Κινηματογράφος και Επικοινωνία", "Camera Stylo" καθώς επίσης και στη "Νέα Εστία", "Ακτή", "Το Δέντρο", "Θεός και Θρησκεία", "Σύναξη", κ.ά. Έχει σκηνοθετήσει τη μικρού μήκους ταινία "Το παιχνίδι" (1992). Εργάζεται ως δημοσιογράφος και σκηνοθέτης.

Ο Γιάννης Ζουμπουλάκης είναι κριτικός κινηματογράφου, μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ). Εργάζεται στην εφημερίδα "Το Βήμα".

Ο Λευτέρης Αδαμίδης είναι κριτικός κινηματογράφου, μέλος της ΠΕΚΚ και καλλιτεχνικός διευθυντής του τμήματος "Ημέρες Ανεξαρτησίας" του ΦΚΘ.

Ο Ανδρέας Τύρος είναι κριτικός κινηματογράφου. Εργάζεται στην εφημερίδα "Ο Κόσμος του Επενδυτή". Είναι πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ).

Ο Ηλίας Φραγκούλης είναι κριτικός κινηματογράφου, μέλος της ΠΕΚΚ και επιμελείται και παρουσιάζει την εβδομαδιαία τηλεοπτική κινηματογραφική εκπομπή "Cinemad".

Ο Νικόλαος Αλέτρας είναι Διδάκτορας Κινηματογράφου του Τμήματος Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα να επικεντρώνονται στο είδος των School Movies, στην παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού ελεύθερης ροής (streaming) και στην ψηφιακή διανομή, καθώς και στην ανάλυση του νοτιοκορεάτικου κινηματογράφου ως full service cinema. Είναι Μέλος Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) στο Τμήμα Κινηματογράφου του ΑΠΘ, όπου διδάσκει μαθήματα του πεδίου της Κινηματογραφικής Παραγωγής. Είναι δημοσιογράφος/κριτικός κινηματογράφου και έχει αρθρογραφήσει για πολλά χρόνια σε διάφορες εφημερίδες και διαδικτυακά μέσα. Διετέλεσε Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Λάρισας (2009-2017). Είναι επίσης διευθυντής της κινηματογραφικής ιστοσελίδας icineman.com, καθώς και μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικής Ταινιών Κινηματογράφου (FIPRESCI).