Τέχνη, σκέψη, ζωή

Ο Παναγιώτης Σ. Πούλος (1954) είναι αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας και Αισθητικής στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Σπούδασε Φιλοσοφία και Τυπική Λογική στο Παρίσι και εκπόνησε διδακτορική διατριβή στη Φιλοσοφία με αντικείμενο: "Λογοτεχνία και Φιλοσοφία: το status της χρονικότητας στην οικοδόμηση του έργου του Μαρσέλ Προυστ", με επόπτη καθηγητή τον Pierre Macherey. Εργάστηκε ως εντεταλμένος βοηθητικής διδασκαλίας στο Τμήμα Φιλοσοφίας, Μαθηματικών και Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Παρίσι-Χ-Nanterre (1977-1981) και δίδαξε στη συνέχεια λογοτεχνική μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης (CTL) του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης και Επιστημών του Ανθρώπου (ΕΚΕΜΕΛ), του οποίου υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη. Από το 2007 είναι Πρόεδρος της Επιτροπής εποπτείας της Βιβλιοθήκης της ΑΣΚΤ. Έχει διδάξει Ιστορία της Φιλοσοφίας και της Αισθητικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2001-2003), στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (2001-2006), στο Α.Π.Θ, (Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, 2001-2002, 2003-2004), και διδάσκει από το 2004 τα μαθήματα "Εισαγωγή στη Φιλοσοφία και την Αισθητική", "Ιστορία των Αισθητικών Θεωριών", "Φιλοσοφία/Αισθητική", "Τέχνη και Φιλοσοφία", "Θεωρία και μαθητεία της Τέχνης", στα δύο Τμήματα της ΑΣΚΤ (Εικαστικό και Θεωρητικό), σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Με τη δημοσίευση της ενότητας "Ο ανακτημένος Χρόνος", ολοκληρώθηκε το 2018 η πρώτη ελληνική έκδοση του μυθιστορήματος του Μαρσέλ Προυστ "Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο", 7 τόμοι, 1998-2018, υπό την επιστημονική του διεύθυνση. Η μετάφραση του έκτου τόμου του μυθιστορήματος ("Η Αλμπερτίν αγνοούμενη", 2014) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης (2015). Έχει επίσης διευθύνει την έκδοση του διεπιστημονικού συλλογικού τόμου "Περί κατασκευής" (1996), της μελέτης των J.-P. Cometti, Roger Pouivet και Jacques Morizot "Ζητήματα αισθητικής" (2005), της ανθολογίας 15 κειμένων Αισθητικής και Θεωρίας της Τέχνης με τίτλο "Έννοιες της τέχνης τον εικοστό αιώνα" (2006), του τόμου με επιμέλεια του Eric Karpeles "Η ζωγραφική στο έργο του Προυστ" (2008) και της μελέτης του Richard Wollheim "Η τέχνη και τα αντικείμενά της" (2009), με σημειώσεις και Επιλεγόμενα. Παράλληλα, έχει συνεπιμεληθεί το αφιέρωμα του περιοδικού του Διεθνούς Κολλεγίου της Φιλοσοφίας Rue Descartes (τχ. 51, 2006) στον σύγχρονο ελληνικό φιλοσοφικό στοχασμό. Έχει δημοσιεύσει μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά (Εντευκτήριο, Το δέντρο, τοπικά, Μετάφραση, Σύγχρονα Θέματα, Αξιολογικά, Ο Πολίτης, Rue Descartes, Revue d'etudes proustiennes) με αντικείμενο την αισθητική, τις τέχνες, τις σχέσεις φιλοσοφίας και λογοτεχνίας, καθώς και τη θεωρία της μετάφρασης. Κύριες μεταφράσεις του είναι "Η φυλακισμένη" (2005), "Η Αλμπερτίν αγνοούμενη" (2014) και "Ο ανακτημένος Χρόνος" (2018) του Μαρσέλ Προυστ, καθώς και το "Εμπειρισμός και υποκειμενικότητα. Δοκίμιο για την ανθρώπινη φύση" κατά τον Ντέιβιντ Χιουμ, του Ζιλ Ντελέζ (1995). Τα κυριότερα ερευνητικά ενδιαφέροντά του σχετίζονται με την Αισθητική, την Ποιητική, τη Θεωρία της Τέχνης και τη Φιλοσοφία της Ιστορίας, όπως και με τα ζητήματα της ποιητικής μνήμης, του χρόνου της δημιουργικής διαδικασίας και της μεταφρασιμότητας.

Ο Γιώργος Ξηροπαΐδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958. Σπούδασε φιλοσοφία, γερμανική και κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ, όπου και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα τη φιλοσοφία της γλώσσας του ύστερου Χάιντεγκερ. Είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο γνωστικό αντικείμενο της φιλοσοφίας της γλώσσας και της θεωρίας της λογοτεχνίας. Οι δημοσιεύσεις του περιστρέφονται γύρω από την τρίτη "Κριτική" του Καντ, τη φαινομενολογία (Χούσερλ), τη φιλοσοφική ερμηνευτική (Χάιντεγκερ και Γκάνταμερ), την κριτική θεωρία (Αντόρνο και Χάμπερμας) και την ιστορία των αισθητικών ιδεών (Καντ, Γερμανικός Ιδεαλισμός, Ρομαντισμός).

Ο Στέλιος Βιρβιδάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Είναι απόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Πτυχίο τμήματος φιλοσοφίας, παιδαγωγικής και ψυχολογίας) και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Paris I / Sorbonne - Pantheon Maitrise (DEA) και Princeton (Ph.D). Αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Princeton το 1984, με θέμα διατριβής "Transcendenta Arguments, Transcendental Idealism and Scepticism". Έχει διδάξει φιλοσοφία στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος (Deree), όπου διετέλεσε και διευθυντής του Τομέα Ανθρωπιστικών Σπουδών, στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, και ως επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Rennes I. Από το 2005 είναι καθηγητής φιλοσοφίας του τμήματος μεθοδολογίας, ιστορίας και θεωρίας της επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων και φιλοσοφικά λεξικά, στο χώρο της γνωσιολογίας, της ηθικής και της ιστορίας της φιλοσοφίας, καθώς και τη μονογραφία "La robustesse du bien", Nimes: Jaqueline Chambon, 1996. Είναι μέλος διαφόρων ελληνικών και διεθνών φιλοσοφικών εταιρειών όπως της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φιλοφικών Εταιρειών (FISP) και της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Δευκαλίων", "Ισοπολιτεία", "Επιστήμη και Κοινωνία" και "Cogito".

Ο Παύλος Καλλιγάς είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διδάσκει αρχαία φιλοσοφία στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης. Έχει ασχοληθεί κυρίως με τη φιλοσοφία της ύστερης αρχαιότητας και ειδικότερα με τον νεοπλατωνισμό. Επιμελείται την έκδοση των "Έννεάδων" του Πλωτίνου με νεοελληνική μετάφραση και σχόλια από την Ακαδημία Αθηνών. Είναι επίσης διευθυντής σύνταξης του φιλοσοφικού περιοδικού "Δευκαλίων".

Η Ελένη Φιλιππάκη σπούδασε συγκριτική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Princeton και έλαβε τη διδακτορική της διατριβή από το Πανεπιστήμιο Cambridge ως υπότροφος της Βρετανικής Ακαδημίας και του Trinity College. Διδάσκει Φιλοσοφία στον τομέα Ευρωπαϊκού Πολιτισμού του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Επιστημονικά ενδιαφέροντα: φιλοσοφία 17ου-18ου αιώνα, αισθητική, ηθική.