Γαλλικό θέατρο τότε και τώρα: Ρομαντισμός: Ποτέ μη λες ποτέ. Η χρυσή άμαξα. Τσάττερτον

O Προσπέρ Μεριμέ γεννήθηκε στο Παρίσι το 1803 από πατέρα ζωγράφο. Σε πολύ νεαρή ηλικία ξεκινά να σπουδάσει νομικά και μετά το πέρας των σπουδών του δημοσιεύει ένα σύνολο έξι θεατρικών έργων, "Το θέατρο της Κλάρα Γκαζύλ", το 1825, που τον καθιερώνει ως μιας προεξέχουσα μορφή του ρομαντικού κινήματος στη Γαλλία. Ύστερα ακολούθησαν τα έργα: "La Jacqerie", το 1828, μια σειρά δραματικών σκηνών από τη μεσαιωνική εποχή, και η νουβέλα "Το χρονικό της βασιλείας του Καρόλου ΙΧ", το 1829. Στα έτη 1829-1830, δημιουργεί έξι αξιοσημείωτα έργα. Την ίδια περίοδο ξεκινά τη δημοσιοϋπαλληλική του καριέρα. Διορίζεται γενικός επιθεωρητής των ιστορικών μνημείων, θέση που διατήρησε μέχρι το 1860. Ταξιδεύει σε ολόκληρη την Ευρώπη και ασχολείται κυρίως με τη συγγραφή ιστορικών δοκιμίων και ταξιδιωτικών σημειώσεων που άπτονται ιστορικών και αρχαιολογικών θεμάτων. Το 1844 γίνεται δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία. Ο Μεριμέ ύστερα από τη δημοσίευση της "Κάρμεν" το 1847, δεν έγραψε καμία νουβέλα για τα επόμενα είκοσι χρόνια. Το 1854 ονομάζεται γερουσιαστής και εξελίσσεται σε διακεκριμένη προσωπικότητα στην Αυλή του Ναπολέοντα ΙΙΙ. Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του αρχίζει και πάλι τη συγγραφή μικρών ιστοριών, τριών τον αριθμό, που καμία όμως δεν επρόκειτο να δημοσιευθεί. Πέθανε στις Κάννες το 1870.

Ο Αλφρέ ντε Μυσσέ γεννήθηκε το 1810 στη Γαλλία και πέθανε το 1857. Προικισμένος με σπάνια ωριμότητα από τα πρώτα νεανικά χρόνια του, έγινε δεκτός, ήδη από το 1828, στους κύκλους του Nodier, συνδέθηκε με τον Vigny και τον Sainte-Beuve και απέσπασε κολακευτικά σχόλια για το λογοτεχνικό έργο του. Η συλλογή του "Ιστορίες της Ισπανίας και της Ιταλίας" (1830) αποκάλυπτε έναν ορμητικό ρομαντισμό που εκδηλωνόταν με την αναζήτηση ενός φαντασμαγορικού τοπικού χρώματος, με την απεικόνιση βίαιων παθών και με την καλαισθησία ενός αριστοτέχνη της στιχουργικής. Πνεύμα ιδιοφυές και ερωτευμένο με την ελευθερία, αδιάφορο για σχολές και συρμούς, έμελλε να χαρίσει στο γαλλικό θέατρο μερικά από τα αριστουργήματά του, όπως τα "Ένα καπρίτσιο", "Η βενετσιάνικη νύχτα", "Ένα θέαμα σε πολυθρόνα". Επιβεβαιώνοντας την ανεξαρτησία του από το νέο ρομαντικό πνεύμα, θέλησε να ξαναβρεί την ενδόμυχη και ειλικρινή έμπνευση ("αυτό που χρειάζεται ο καλλιτέχνης ή ο ποιητής είναι η συγκίνηση") και εξέφρασε έμμεσα τον εαυτό του μέσω των ηρώων των έργων του ("Τα καπρίτσια της Μαριάννας" - 1833· "Φαντάζιο" - 1834· "Λορεντσάτσιο" - 1834· "Το καντηλέρι" - 1835· "Δεν πρέπει να ορκίζεσαι για τίποτα" - 1838). Το ευμετάβολο των ηρώων του, η πολυπλοκότητα του χαρακτήρα τους, όπου η επιθυμία της αγνότητας και ο πόθος του ιδανικού είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την εγκατάλειψη στη διαφθορά και την απελπισία, καθώς και η αυθαίρετη ανάμειξη των ειδών, σοκάρισαν στην αρχή. Το πρόσωπο αυτό με τη διπλή όψη είναι ο ίδιος ο Μυσσέ και το έργο του είναι η πιο πιστή αντανάκλαση της ενδόμυχης αγωνίας του. Έτσι το "Δεν αστειευόμαστε με τον έρωτα" (1834) θυμίζει με τον τίτλο του τον "τρελό έρωτα" του Μυσσέ για τη Γεωργία Σάνδη. Η οδυνηρή αυτή περιπέτεια (1833-1835), που έχει μεταφερθεί στο μυθιστόρημα "Η εξομολόγηση ενός παιδιού του αιώνα" (1836), εμπνέει και το λυρικό ξεχείλισμα που διαποτίζει τα έργα "Νύχτες" (1835-1837), "Γράμμα στον Λαμαρτίνο" (1836), "Ανάμνηση" (1841). Από τότε κι ύστερα, ο ποιητής, απογοητευμένος και άρρωστος, θα δώσει αλληλοδιαδόχως διηγήματα ("Ιστορία ενός σπάνιου είδους") ή ποιητικές φαντασίες ("Τρία βήματα από το ρόδινο μάρμαρο") και έργα πιο πικρά και ταραγμένα ("Η ελπίδα στον Θεό"). Έξοχος στον χειρισμό του πνευματώδους και ειρωνικού παιχνιδιού, ο Μυσσέ ήξερε εξίσου καλά να εκφράζει τα ξεσπάσματα του πάθους ή αυτό που ήταν το εσωτερικό του δράμα: τον πειρασμό της ακολασίας και τη νοσταλγία της αθωότητας που κατοικούν "τη ματωμένη καρδιά του, τη γεμάτη φλόγα και λύπη" (Σαιντ-Μπεβ).