Περί αγάπης λόγοι

Ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς (1894-1979), γεννήθηκε και εκοιμήθη την ημέρα του Ευαγγελισμού. Μία ζωή τον οδηγούσε αυτή η ευλογία. Υπήρξε μεγάλη μορφή για το Σερβικό λαό και για όλο τον Ορθόδοξο κόσμο. Καθηγητής Θεολογίας με βαθύτατη θεολογική σκέψη, συνέγραψε πολλά και χρήσιμα έργα για τους πιστούς. Και όχι μόνο για εκείνους τους πιστούς που παρά το αθεϊστικό καθεστώς της παλαιάς Γιουγκοσλαβίας ήταν και παρέμειναν πιστοί. Τα έργα του γέννησαν πολλά νέα πνευματικά τέκνα, ξύπνησαν την πίστη στο Σερβικό λαό. Γι' αυτό με το συγγραφικό του έργο υπήρξε πατέρας της "πνευματικής αναγέννησης" του Σερβικού λαού. Παράλληλα ήταν ο πνευματικός πατέρας της Μονής Τσέλιε, όπου από το 1948 τον ανάγκασε το αθεϊστικό καθεστώς να μένει μακριά από τα μεγαλύτερα κέντρα σύναξης του λαού. Ήταν δυνατός στον προφορικό λόγο. Η χάρη του Θεού δεν άφηνε τον όσιο αυτό άνθρωπο με τη φλογερή πίστη. Λίγοι μπόρεσαν να τον ακούσουν, πολλοί όμως κατόρθωσαν να διαβάσουν τα έργα του. Και σ' αυτά τα έργα μπορούμε να διακρίνουμε τη χάρη του Θεού στην πίστη του οσίου. Στη σημερινή εποχή πολλοί νομίζουν ότι οι Άγιοι υπήρξαν μόνο παλιά. Όμως, και στον αιώνα μας υπάρχουν Άγιοι, επειδή ο Κύριος ήταν και είναι πάντα ο ίδιος.

Ο Νικόλαος Βελιμίροβιτς (1881-1956) υπήρξε Επίσκοπος της Ορθόδοξης Σερβικής Εκκλησίας και θεολόγος με οικουμενικό κύρος και ακτινοβολία. Γεννήθηκε στο μικρό χωριό Λέλιτς της δυτικής Σερβίας στις 23 Δεκεμβρίου του 1880 (με το παλαιό ημερολόγιο -Ιανουάριο του 1881 με το καινούργιο). Παρακολούθησε το Ορθόδοξο Σεμινάριο του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι απ' όπου και αποφοίτησε το 1902. Κατά το 28ο έτος της ηλικίας του αναγορεύθηκε διδάκτωρ Θεολογίας του Πανεπιστημίου της Βέρνης. Το 1909 αναγορεύθηκε διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Γενεύης και την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε μοναχός. Το 1919 εξελέγη επίσκοπος Ζίτσας και το 1920 μετετέθη στην επισκοπή της Αχρίδας, όπου διακόνησε μέχρι το 1934 που επέστρεψε στη Ζίτσα. Το 1941 οι Γερμανοί εισέβαλαν στο μοναστήρι της Ζίτσα, συνέλαβαν τον Επίσκοπο Νικόλαο και τον περιόρισαν έγκλειστο στο μοναστήρι της Λιουμποστίνια. Αργότερα, τον μετέφεραν στο μοναστήρι Βοϊλόβιτσα, όπου κρατούνταν και ο Πατριάρχης Γαβριήλ Ντόζιτς, και στη συνέχεια τον έστειλαν μαζί με τον Πατριάρχη στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου όπου υπέστη κακουχίες και βασανιστήρια. Μετά τον πόλεμο δεν επέστρεψε στην ήδη κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία και κατέφυγε στις Η.Π.Α., όπου δίδαξε σε διάφορες Ορθόδοξες Χριστιανικές Πανεπιστημιακές Σχολές και Σεμινάρια. Πέθανε τον Μάρτιο του 1956. Τα λείψανά του από την Αμερική μεταφέρθηκαν στο Λέλιτς στη Σερβία το 1991. Το Μάιο του 2003, η Ιερά Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Σερβίας τον διεκηρυξε Άγιο και τον ενέταξε στο Αγιολόγιό της στις 18 Μαρτίου (Κοίμηση) και στις 3 Μαΐου (Μεταφορά λειψάνων).

Ο γέροντας Θαδδαίος (Στρμπούλοβιτς) (1914-2003) είναι ένας από τους μεγαλύτερους Σέρβους ασκητές του 20ού αιώνα. Υπήρξε πνευματικός καθοδηγός του σερβικού λαού. Η ζωή του ήταν ζωή ενός σύγχρονου μάρτυρα σε μια από τις δυσκολότερες περιόδους της ιστορίας των Σέρβων, μια εποχή πνευματικού και ιστορικού κατακλυσμού: Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, ένας εμφύλιος, μια πεντηκονταετής κομμουνιστική κατοχή, οι πόλεμοι στην Κράινα, τη Βοσνία και την Ερζεγοβίνη, η επίθεση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ κατά του σερβικού λαού το 1999, η κατάληψη του Κοσσοβου και του Μετοχίου, και η συνεχιζόμενη παγκοσμιοποίηση των κοινωνιών σε όλο τον κόσμο. Στις σκοτεινές αυτές ώρες, που διήρκησαν έναν ολόκληρο αιώνα πολέμου και οδύνης, ο γέροντας Θαδδαίος αναζήτησε την εν Αγίω Πνεύματι ειρήνη και χαρά, και έγινε μάρτυράς τους, καταδεικνύοντας μέσα από το ίδιο το προσωπικό του παράδειγμα τη νίκη που κομίζει η επιλογή της στενής οδού της Βασιλείας των Ουρανών. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο π. Θαδδαίος αξιώθηκε με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος και των τριών σταδίων της μυστικής τελείωσης (κάθαρση, φωτισμός, θέωση). Κι αυτό ήταν γνωστό σε όλους εκείνους που τον γνώριζαν, συζητούσαν μαζί του, εξομολογούνταν σ' αυτόν και μεταλάμβαναν της θείας Ευχαριστίας από τα χέρια του. Γνωρίζουμε επίσης, από όσα αφηγούνταν ο ίδιος ταπεινά και σε τρίτο πάντα πρόσωπο ότι ο γέροντας είχε επίσης αξιωθεί εκείνου του απώτατου μυστικού επιπέδου της θεολογίας, όπου ο θεούμενος άνθρωπος επικοινωνεί με τις αγγελικές δυνάμεις και αξιώνεται της θέας του ακτίστου φωτός. Το Άγιο Πνεύμα τού αποκαλύπτει τα βάθη της θεότητος και τον αξιώνει να δέχεται την άκτιστη ενέργεια του Θεού. Ενώπιον ενός τέτοιου ανθρώπου αποκαλύπτονται πολλά μυστήρια του Ευαγγελίου του Θεού, που παραμένουν κεκρυμμένα για τους άλλους.