Περί χρήματος

O Charles Baudelaire γεννήθηκε στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1821. Σε ηλικία έξι χρονών πεθαίνει ο πατέρας του και η μητέρα του ξαναπαντρεύεται τον Jacques Aupick κι αυτό χαλάει την ήρεμη ζωή του. Η οικογένεια μετακομίζει στη Λυών το 1832 και επιστρέφει στο Παρίσι το 1836. Ο Κάρολος παραμένει εσωτερικός στη Λυών στο κολέγιο Louis-le-Grand, από όπου αποβάλλεται για απειθαρχία, αυτό όμως δεν τον εμποδίζει να αποφοιτήσει το 1839. Mόνο η λογοτεχνική εργασία τον ενδιαφέρει. Ο ακράτητος δανδισμός του ανησυχεί την οικογένειά του, που τον στέλνει κοντά σε έμπιστό της καπετάνιο να κάνει τον γύρο του κόσμου, μήπως και συνετισθεί. Μετά τα νησιά Maurice, και Βourbon, διασχίζει τις Ινδίες. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, το 1842, συνδέεται με τη Jeanne Duval. Συναντά τους Balzac, Nerval, Theophille Gautier, Theodore de Bauville. Δεν καταφέρνει να εκδώσει τα πρώτα του άρθρα και δημιουργεί τέτοια χρέη, που τον οδηγούν σε καταδίκη το 1844 (σε ηλικία 24 χρόνων) -κάτι που δεν συγχωρεί στη μητέρα του, παρά μόνο μετά το θάνατο του στρατηγού Jacques Aupick το 1857. Δημοσιεύει τα πρώτα του έργα στο "Salon de 1845", "Salon de 1846", - La Fanfarlo- 1847, συνεργάζεται με τα περιοδικά "Τintamarre", "Corsaire-Satan", "Messager", "Monde literaire", "Artiste", με ποιήματα και ποικίλα δοκίμια. Από το 1851 αρχίζει να μεταφράζει Edgar Poe. Το 1857 εκδίδει τα "Άνθη του κακού" όπου έξι από αυτά στηλιτεύονται από τη δικαιοσύνη. Η υγεία του είναι εύθραυστη αλλά η λογοτεχνική του δραστηριότητα μεγάλη. Κατά τη διαμονή του στο Βέλγιο επιδεινώνεται η υγεία του, μαζί με τις ατυχίες του. Στην επιστροφή μαζί με τη μητέρα του στο Παρίσι, πεθαίνει τον Αύγουστο του 1867 σε ηλικία 46 ετών.

Ο Αριστοτέλης ένας απο τους μεγαλύτερους Έλληνες φιλοσόφους, ερευνητές και διανοητές, γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής απ' το γιατρό Νικόμαχο και τη Φαιστίδα το 385 π.Χ. Ακολούθησε το χρησμό του Μαντείου των Δελφών -του Πυθοί θεού χρήσαντος αυτώ φιλοσοφείν Αθήνησι- σπούδασε φιλοσοφία υπό τον Πλάτωνα στην Αθήνα και δίδαξε στην Ακαδημία (367 - 384 π.Χ.). Το 348 π.Χ., μετά το θάνατο του Πλάτωνα, πήγε μαζί με τον Ξενοκράτη στον Άσσο της Μικράς Ασίας και δίδαξε φιλολσοφία και επιστημονικά μαθήματα σε ευρύ κύκλο ακροατών. Το 345 π.Χ. ίσως ύστερα από πρόσκληση του Θεοφράστου, εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη και έμεινε εκεί διδάσκων μέχρι το 342 π.Χ., που ο Φίλιππος του ανέθεσε τη διαπαιδαγώγηση του δεκατριετούς τότε Αλεξάνδρου. Το 336 π.Χ., μετά το θάνατο του Φιλίππου, επανήλθε στην Αθήνα και το 335 π.Χ., ίδρυσε μεταξύ Λυκαβηττού και Ιλισσού το "Λύκειο" που εκλήθη και "περίπατος" λόγω των πολλών στοών του Μεγάρου. Το 323 π.Χ., μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, απεσύρθη στην Χαλκίδα, την πατρίδα της μητέρας του, όπου και πέθανε από στομαχικό νόσημα το 322 π.Χ. Τα περισσότερα έργα του Αριστοτέλη έχουν απωλεσθεί. Αυτά που έχουν διασωθεί διακρίνονται σε λογικά, φυσικά, βιολογικά, ψυχολογικά, μεταφυσικά, ηθικά, πολιτικά, τεχνολογικά και προβλήματα.

Ο Χάινριχ Κάρλ Μάρξ (Τρίρ 1818 - Λονδίνο 1883) θεωρείται ο ιδρυτής της υλιστικής αντίληψης της ιστορίας. Σπούδασε στη Βόννη και έπειτα στο Βερολίνο, όπου ήρθε σε επαφή με τους κύκλους του "Γερμανικού ριζοσπαστισμού". Το 1844 γνώρισε τον Έγγελς, με τον οποίο συνδέθηκε με βαθιά φιλία. Το 1848, με την έκδοση του "Μανιφέστου του κομμουνιστικού κόμματος", καθιερώνεται σαν ένας απ' τους σημαντικότερους θεωρητικούς της επανάστασης. Χάρις στο επιστημονικό του κύρος μπόρεσε να συνενώσει τις γραμμές του Ευρωπαϊκού Εργατικού Κινήματος. Η σκέψη του Μάρξ πηγάζει απ' την κλασική γερμανική φιλοσοφία, το γαλλικό σοσιαλισμό και την αγγλική πολιτική οικονομία.

Ο Λέων Τολστόι (1828-1910) είναι ένας από τους κορυφαίους λογοτέχνες, γνωστός στο ευρύ κοινό πρωτίστου για τα έργα του "Πόλεμος και Ειρήνη" και "Άννα Καρένινα", που συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα μυθιστορήματα όλων των εποχών. Η ζωή του Τολστόι χαρακτηρίστηκε από μεγάλες αντιθέσες, καθώς τα πρώτα άσωτα χρόνια της αριστοκρατίας τα διαδέχτηκε η ριζοσπαστική μεταστροφή του προς την άρνηση του πλούτου, τη φιλανθρωπία και προς έναν ιδιόμορφο ειρηνιστικό και χριστιανικό αναρχισμό, που έτυχε θαυμασμού από προσωπικότητες όπως ο Γκάντι και επισφραγίστηκε με τον αφορισμό της Ρωσικής Εκκλησίας. Η στροφή στην κοσμοθεωρία του άρχισε να συντελείται με την απογοήτευση που γεύτηκε πολεμώντας με τον ρώσικο στρατό σε διάφορα μέτωπα μέχρι το 1856, όταν και έγραφε τα πρώτα του έργα, αυτοβιογραφικά σε μεγάλο βαθμό. Ο πόλεμος γυμνός, χωρίς πατριωτικά πλουμίδια, σκιαγραφήθηκε στα "Διηγήματα της Σεβαστούπολης" (1855). Λίγο μετά ο Τολστόι αφοσιώθηκε στα κτήματα του, γράφοντας παράλληλα τους "Κοζάκους" (1863) και τον "Πολικούσκα" (1863), έκφραση της γοητείας που του ασκούσε ο χωριάτικος τρόπος ζωής και συνάμα της αποστροφής του για την αριστοκρατική τάξη πραγμάτων, της οποίας ο καθωσπρεπισμός στηλιτεύτηκε στην "Άννα Καρένινα" (1875-77). Στον "Πόλεμο και Ειρήνη" (1865-69), έργο που βασίστηκε σε ιστορικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα όπως τα επεξεργάστηκε η πολιτική σκέψη του Τολστόι, επιχειρήθηκε η ανατροπή της ιστορικής μυθοπλασίας, η αποκαθήλωση των ηγετικών μορφών και η ανάδειξη του ρόλου των απλών στρατιωτών. Στα τελευταία έργα του, όπως είναι "Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς"" (1886), "Η σονάτα του Κρόιτσερ" (1887-9), "Ο Διάβολος" (1889-90) και η "Ανάσταση" (1899), ο Τολστόι ανέλυσε πτυχές της γνήσιας χριστιανικής αρετής σε αντιδιαστολή με τον τυπικισμό, μια αρετή που εφάρμοσε ζώντας ασκητικά, παρά τις σοβαρές αντιρρήσεις της γυναίκας του και την αποστασιοποίηση του από το οργανωμένο κράτος και την επίσημη Εκκλησία. Πλήθη όμως ολόκληρα τον θεωρούσαν πρότυπο και προσπαθούσαν να τον γνωρίσουν από κοντά, στη δύση πλέον της ζωής του.

Ο Άντι Γουόρχολ γεννήθηκε το 1928 από γονείς μετανάστες προερχόμενους από την Ανατολική Ευρώπη. Τα παιδικά του χρόνια συνέπεσαν με τη μεγάλη οικονομική κρίση της δεκαετίας του '30, γεγονός που τον ανάγκασε να αποκωδικοποιήσει από μικρή ηλικία το πώς λειτουργούσε ο κόσμος προκειμένου να επιβιώσει. Τα αποτελέσματα αυτής της γνώσης μπορούμε να αναγνωρίσουμε στην τέχνη του, προϊόν μιας τέτοιας βιωματικής σπουδής. Ο Γουόρχολ εφηύρε επίσης την εικόνα του εαυτού του, «πλάσμα της φαντασίας» όπως αυτοχαρακτηριζόταν, ένα έξυπνο «κατασκεύασμα» που περιφερόταν από ντισκοτέκ σε κινηματογραφικές λέσχες, επιδείξεις μόδας, γκαλερί και εκδηλώσεις των ΜΜΕ. Δυστυχώς την ευφυή κοσμικότητα, την από φύση μισανθρωπία και το δημιουργικό φλερτ του πονηρού Γουόρχολ με την ελαφρότητα, οι στρατιές από κοσμικές ρέπλικες που ακολούθησαν κατάφεραν να μετατρέψουν σε εκατομμύρια φτηνές πόζες ματαιοδοξίας, που προκαλούν το λιγότερο ναυτία. Ο Άντι ήταν ένα «εύθραυστο» και μοναχικό παιδί. Η μητέρα του στάθηκε δίπλα του φροντίζοντάς τον στις δύσκολες αρρώστιες που πέρασε, προστατεύοντάς τον ακόμα από τα πειράγματα των συνομιλήκων του μια και δεν συμμετείχε στα παιχνίδια και τα σπορ. Μεγαλώνοντας σπούδασε τέχνη στο Carnegie Institute of Technolog ενώ δεν δυσκολεύτηκε μετά την αποφοίτησή του το 1949 να βρει δουλειά ως σκιτσογράφος σε περιοδικά μόδας όπως το «Glamour» και το «Harper's Bazaar». Στα τέλη της δεκαετίας του '40 συνειδητοποιεί τις ομοφυλοφιλικές του τάσεις. Δεν είναι τυχαίο που η δουλειά του εκείνη την περίοδο χαρακτηρίζεται από μια έκφραση σεξουαλικής και καλλιτεχνικής αφύπνισης. Αργότερα μεγεθύνει κομμάτια από κόμικς, καθώς και άλλα στοιχεία της ποπ κουλτούρας από εφημερίδες και διαφημίσεις περιοδικών και τα μετατρέπει σε πίνακες όπως η «Coca Cola» και το «Τηλέφωνο» (1960), τα «Κουτιά από σούπα Cambell's» (1960-'62). Εκείνη την περίοδο υιοθετεί και την τεχνική της μεταξοτυπίας με εικόνες κατευθείαν επάνω στον καμβά, χρησιμοποιώντας ως θέμα εμπορικές στάμπες και άλλες φωτογραφίες. Συνεχίζει με τη φρενήρη δραστηριότητά του στο περίφημο «Εργοστάσιο» στο κεντρικό Μανχάταν όπου δημιουργεί μαζί με τους «οπαδούς» του μεγάλων διαστάσεων πίνακες, γλυπτά και ταινίες. Τότε η ηθοποιός Βάλερι Σολάνας, μια «ασταθής ψυχολογικά προσωπικότητα», θα τον πυροβολήσει τραυματίζοντάς τον σοβαρά. Ακολουθούν οι αυτοπροσωπογραφίες του, τα πορτρέτα κατά παραγγελία, η εμμονή του με το θάνατο με έργα που έχουν ως θέμα τους αυτοκινητικά δυστυχήματα, η παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών και βίντεο (με το μοναδικό φιλμ «Empire» στο οποίο κινηματογραφούσε με μία σταθερή κάμερα το Empire State Building για οκτώ ώρες) η επιστροφή του στη ζωγραφική με πίνακες που αναπαριστούν νεκροκεφαλές, αλλά και τα πορτρέτα του Κινέζου προέδρου Μάο Tσε Τουνγκ με την ευκαιρία της επίσκεψης του προέδρου Νίξον στην Κίνα, η ίδρυση του περιοδικού «Interview», μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '80 όπου εμφάνιζε μια σειρά από έργα χρησιμοποιώντας εικόνες από όπλα, μαχαίρια, σταυρούς, και το σύμβολο του δολαρίου. Mε τη σειρά αυτή, που περιλαμβάνει μικρούς και μεγάλους, ο Γουόρχολ πέρασε από τη λαϊκή σημειολογία σε αντικείμενα σύμβολα. Πέθανε το 1987 αφήνοντας πέρα από ένα ξεχωριστό έργο μια αίσθηση ελευθερίας στην τέχνη και κυρίως μια νέα εικόνα του καλλιτέχνη που μπορεί να είναι ταυτόχρονα κυνικός, ευαίσθητος, πειθαρχημένος, εφευρετικός, πνευματώδης και τσαρλατάνος.