Προνώπιον, Τέμενος και άλλα κείμενα

Ο Gregory J. Markopoulos (1928-1992) γεννήθηκε στο Τολέδο του Οχάιο από Έλληνες γονείς και ήταν από τους πρώτους που εξέφρασαν το ιδανικό του κινηματογραφιστή ως δημιουργού κάθε στοιχείου της ταινίας. Η συνεισφορά του στο σινεμά άρχισε με τα πρώτα έργα του της δεκαετίας του ΄40, αναπτύχθηκε τις επόμενες δεκαετίες και έφτασε το υψηλότερο σημείο με το "Ενιαίος", κύκλο έργων πάνω στα οποία εργαζόταν τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Ο Markopoulos γύρισε την πρώτη του ταινία στα 8 mm, η οποία είχε τίτλο "A Christmas Carol" σε ηλικία δώδεκα ετών. Παρακολούθησε διαλέξεις του Josef von Sternberg στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και γύρισε την πρώτη του ταινία στα 16 mm, με τίτλο "Psyche", στα τέλη της δεκαετίας του '40. Τη δεκαετία του '50 τον απασχόλησε το γύρισμα μιας ταινίας μεγάλου μήκους στα 35 mm, με τίτλο "Serenity", από το ομώνυμο μυθιστόρημα ("Γαλήνη") του Ηλία Βενέζη. Στις αρχές της δεκαετίας του '60 ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη, μαζί με τον Jonas Mekas, του New American Cinema Group, στη Νέα Υόρκη, που ιδρύθηκε με σκοπό να απελευθερώσει τους κινηματογραφιστές από τους περιορισμούς της παραγωγής. Εκείνη την εποχή δημιούργησε μερικές από τις πιο γνωστές ταινίες του, το "Twice a Man" (1963) και το "The Illiac Passion" (1964-67) (εμπνευσμένο από τους ελληνικούς μύθους). Το 1967 ήρθε στην Ευρώπη και συνέχισε το νεωτεριστικό του σινεμά με πολλά έργα, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται τα "Gammelion" (1968), "The Mysteries" (1968), "Political Portraits" (1969), "Sorrows" (1969), "Genius" (1970) και οι εκατό ταινίες που ακολούθησαν και αποτελούν το "Ενιαίος".