Στα γήπεδα η πόλη αναστενάζει

Ο Γιώργος Ολ. Αναστασιάδης (1944-2021) έζησε στη Θεσσαλονίκη. Ήταν ομότιμος καθηγητής στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας. Στο ερευνητικό και συγγραφικό του έργο, στα άρθρα του σε περιοδικά και εφημερίδες και στις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές του ξεχωριστή θέση κατείχαν τα θέματα και οι πηγές της νεότερης ιστορίας και της "μικροϊστορίας" της πόλης και η διαρκής ανίχνευση και αξιοποίηση του ιστορικού υλικού που περιέχουν οι παλιές εφημερίδες και η λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης.

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ιατρική και ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη (1955-1956). Άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου στη Θεσσαλονίκη και το 1978 μετεγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Για την πολιτική του δράση στο φοιτητικό κίνημα φυλακίστηκε στο διάστημα 1948-1951, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο. Εμφανίστηκε στα γράμματα νεότατος, στη διάρκεια της Κατοχής, στο περιοδικό "Πειραϊκά Γράμματα" (1942) και στο φοιτητικό περιοδικό "Ξεκίνημα" (1944). Του τελευταίου περιοδικού διετέλεσε και αρχισυντάκτης, από το τεύχος 1 (15 Φεβρ. 1944) μέχρι και το 11-12 (1 και 15 Οκτ. 1944). Δημοσίευσε ποιήματα και κριτικά σημειώματα σε πολλά περιοδικά, ενώ είχε πυκνή παρουσία στην εφημερίδα "Αυγή", με κείμενα για θέματα λογοτεχνικά και πολιτικά. Εξέδωσε το περιοδικό "Κριτική" (Θεσσαλονίκη, 1959-1961), υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των "Δεκαοχτώ κειμένων" (1970), των "Νέων κειμένων" και του περιοδικού "Η συνέχεια" (1973). Έγραψε ποίηση, κριτικά κείμενα και δοκίμια: "Εποχές", 1945, "Εποχές 2", 1948, "Εποχές 3", 1951, "Η συνέχεια", 1954, "Τα ποιήματα 1941-1956" (συγκεντρωτική έκδοση των τεσσάρων πρώτων ποιητικών συλλογών, μαζί με τις "Παρενθέσεις" και το "Η συνέχεια 2"), 1956, "Η συνέχεια 3", 1962, "Υπέρ και κατά", 1965, "Τα ποιήματα", 1971 (συγκεντρωτική έκδοση όλων των προηγούμενων ποιητικών συλλογών καθώς και του "Στόχου", που ένα μέρος του περιλήφθηκε στα "Δεκαοχτώ κείμενα"), "Αντιδογματικά, άρθρα και σημειώματα", 1978, "Το περιθώριο '68-'69", 1979, "Μανούσος Φάσσης: παιδική μούσα", 1980, "ΥΓ.", 1992, "Τα συμπληρωματικά", 1985, "Μανούσος Φάσσης: ο κατήφορος", 1986, "Ο ποιητής Μανούσος Φάσσης. Η ζωή και το έργο του. Μια πρώτη απόπειρα κριτικής προσέγγισης", 1987, "Η χαμηλή φωνή. Τα λυρικά μιας άλλης εποχής στους παλιούς ρυθμούς-μια προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη", 1990. Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και μελοποίησαν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, η Αγγελική Ιονάτου και ο Μιχάλης Γρηγορίου. Πέθανε σε ηλικία 80 ετών, στην Αθήνα, τα ξημερώματα της Πέμπτης 23 Ιουνίου 2005.

Ο Βασίλης Βασιλικός του Νικολάου γεννήθηκε στην Καβάλα στις 18 Νοεμβρίου 1934. Σπουδές: Λύκειο Καρυωτάκη (Καβάλα), Σχολή Βαλαγιάννη, Αμερικάνικο Κολέγιο Ανατόλια (Θεσσαλονίκη), Νομική Σχολή (ΑΠΘ), Yale University - Drama School, SRT - School of Radio and Television (Νέα Υόρκη) για τηλεσκηνοθεσία. Bοηθός σκηνοθέτη σε ξένες παραγωγές, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος, επιμελητής (Dr) σεναρίων, εισηγητής σεναρίων στην Arte (1990-1993), ερασιτέχνης ηθοποιός, δημοσιογράφος, συγγραφέας, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής στην ΕΡΤ-1 (1981-1984), Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αθηναίων (1994-1996), Πρέσβης εκ προσωπικοτήτων της Ελλάδας στην Ουνέσκο (1996-2004), Πρόεδρος της Εταιρίας Συγγραφέων (2001-2005). Τιμητικές διακρίσεις: Βραβείο των "12" (1961, για την τριλογία "Το φύλλο. Το πηγάδι. Τ' αγγέλιασμα"), Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1980, για το "Τελευταίο Αντίο") το οποίο δεν αποδέχθηκε, Διεθνές βραβείο Meditteraneo (1970). Επίτιμος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών στην έδρα της Φιλολογίας, Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1984), Μέλος του Διεθνούς Κοινοβουλίου των Συγγραφέων με έδρα το Στρασβούργο, Μέλος του Δ.Σ. των Γάλλων συγγραφέων (Maison des Ecrivains. Γαλλία, 1990-1993). Είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας μετά τους Καζαντζάκη, Ρίτσο, Καβάφη. Βιβλία του έχουν εκδοθεί και στην γραφή Μπράιγ. Είναι παντρεμένος με την υψίφωνο Βάσω Παπαντωνίου και έχουν μια κόρη, την Ευρυδίκη.

Ο Σπύρος Βούγιας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1952. Είναι συγκοινωνιολόγος, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε βουλευτής Επικρατείας και υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών.

Ο Λεωνίδας Ζησιάδης του Κίμωνα και της Χλόης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1923. Το 1925 η οικογένειά του μετανάστευσε αρχικά στο Κιλκίς και στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη όπου ανδρώθηκε, μεγάλωσε την οικογένειά του και τις τρεις κόρες του και την έκανε αγαπημένη του πατρίδα, άρχισε να σπουδάζει ιατρική αλλά εργάστηκε σαν εργολάβος δημοσίων έργων και συντέλεσε με τη δραστηριότητα και τον οραματισμό του στην υλοποίηση και δραστηριοποίηση της ξενοδοχειακής εταιρίας ΣΑΝΗ Α.Ε. της οποίας ήταν και ιδρυτικό μέλος. Η καλλιτεχνική του φύση από τα νεανικά του χρόνια εκδηλωνόταν σε πολλές εικαστικές τέχνες αλλά ποτέ δεν θεώρησε ότι θα έπρεπε να δημοσιοποιήσει το ταλέντο του. Στα 67 χρόνια του, συνταξιούχος πια, θέλησε να αποτυπώσει την ιστορία του τόπου του, της πολυεθνικής και πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης, χωρίς να εκθέσει τα προσωπικά τον συναισθήματα. Με παρότρυνση του ποιητή Μάρκου Μέσκου εμφανίστηκε σε προχωρημένη ηλικία, το 1991, στο χώρο της λογοτεχνίας. Συνολικά εκδόθηκαν από τον "Παρατηρητή" πέντε βιβλία του: "Θεσσαλονίκη, όσα θυμάμαι" (1991), "Στη Θεσσαλονίκη τότε" (1993), "Συμεών ο πρόσφυγας (1995, που θεωρείται το κορυφαίο έργο του, με πολλές επανεκδόσεις), "Ήθη και έθιμα" (1995), "Θεώνη" (1996} και "Το αδιέξοδο" (1997). Πέθανε τον Ιανουάριο του 2000 σε ηλικία 76 χρονών.

Ο Πάνος Θεοδωρίδης γεννήθηκε το 1948 στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στα Γιαννιτσά. Σπούδασε αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη και συντήρηση μνημείων στην Υόρκη. Εργάστηκε ως αρχιτέκτων ανασκαφών και ερευνητής της μεσαιωνικής τεχνολογίας σε πολλές αρχαιολογικές αποστολές, ελληνικές και ξένες. Ως αναστηλωτής του υπουργείου Πολιτισμού επί εξαετία ασχολήθηκε με πολλά μνημεία, ιδίως της Μακεδονίας. Στο ερευνητικό του έργο περιλαμβάνεται η μελέτη της ρωμαϊκής Εγνατίας Οδού, η μοναστηριακή αρχιτεκτονική, οι μεσαιωνικοί νερόμυλοι, τα αμυντήρια. Ασχολείται συστηματικά με την ιστορική και μνημειακή τοπογραφία. Στις δημοσιεύσεις και ανακοινώσεις του περιλαμβάνονται "Πίνακας τοπωνυμίων του αγιορείτικου παραγωγικού χώρου", "Συμβολή στη μελέτη της υστεροβυζαντινής κατοικίας", "Αλμυρός", "The monastic model", "Μεσογαία μεσόγειος" κ.ά. Από το 1965 εξάλλου δημοσιεύει ποίηση και πεζογραφία σε ποικίλα περιοδικά έντυπα, ιδίως της Θεσσαλονίκης. Το έργο του συγκεντρώνεται κυρίως στην πρώτη και δεύτερη περίοδο του Τράμ, στο περιοδικό Χάρτης και στο Εντευκτήριο. Έχει ασχοληθεί με ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, σενάρια, μετάφραση, κριτική, ραδιόφωνο, αρθρογραφία, συνεργασίες με εφημερίδες και περιοδικά, καθώς και με το ιστολογείν.

Ο Τόλης Καζαντζής (1938-1991) γεννήθηκε και έζησε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε νομικά και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου. Το πεζογραφικό του έργο, οι βιβλιοκρισίες του και οι μελέτες του γύρω από το πολιτιστικό κλίμα της Θεσσαλονίκης είναι δημοσιευμένα σε περιοδικά, εφημερίδες και συλλογικές εκδόσεις. Έργα του σε βιβλία: α) Πεζογραφία: Η κυρα - Λισάβετ 1975, Η παρέλαση 1976, Ενηλικίωση 1980, Οι πρωταγωνιστές 1983, Μια μέρα με τον Σκαρίμπα 1985 (κρατικό βραβείο 1986), Καταστροφές 1987, Το τελευταίο καταφύγιο 1989, Ματαιότης ματαιοτήτων 1994. β) Μελέτη: Η πεζογραφία της Θεσσαλονίκης 1912-1983, 1991. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ολλανδικά και ιταλικά

Ο Μένης Κουμανταρέας (1931-2014), από τους σημαντικότερους συγγραφείς της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς της ελληνικής πεζογραφίας, γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 1949 αποφοίτησε από το Πρότυπο Λύκειο Αθηνών, χωρίς να ακολουθήσει συστηματικές πανεπιστημιακές σπουδές. Εργάστηκε επί είκοσι χρόνια σε ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες. Το 1961 άρχισε να συνεργάζεται με το περιοδικό "Ταχυδρόμος", και το 1962 εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με τη συλλογή διηγημάτων "Τα μηχανάκια". Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας συμμετείχε στην αντιστασιακή έκδοση "18 Κείμενα" και οδηγήθηκε τρεις φορές σε δίκη βάσει του νόμου "περί ασέμνου δημοσιεύμα-τος" για το έργο του "Το αρμένισμα"- ωστόσο, το 1972 πήρε την υποτροφία DAAD για το Βερολίνο. Μετά το 1982 ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη συγγραφή και τη μετάφραση· μετέφρασε, μεταξύ άλλων, έργα των Λιούις Κάρολ, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Ουίλιαμ Φώκνερ και Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1967, για το "Αρμένισμα") και δύο φορές με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1976, για τη "Βιοτεχνία υαλικών" και, 2002, για το "Δυο φορές Έλληνας"), καθώς και με το Βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του, το 2008. 'Ηταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Τη δεκαετία του 1980 διετέλεσε μέλος του ΔΣ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Βιβλία του μεταφράστηκαν σε δεκατρείς γλώσσες: αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, αλβανικά, τουρκικά, ολλανδικά, ρωσικά, εσθονικά, λετονικά, εβραϊκά, και διηγήματά του σε διάφορες άλλες (κινεζικά, τσεχικά, κ.ά.). Το πιο πολυμεταφρασμένο βιβλίο του στο εξωτερικό είναι η "Κυρία Κούλα" και ακολουθούν η "Βιοτεχνία υαλικών", το "Η μυρωδιά τους με κάνει να κλαίω", "Η φανέλα με το εννιά" και "Ο ωραίος λοχαγός", σύμφωνα με την ιστοσελίδα www.ekebi.gr. Έφυγε από τη ζωή με αδόκητο τρόπο: βρέθηκε δολοφονημένος στο σπίτι του στην Κυψέλη, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, τα ξημερώματα της 6ης Δεκεμβρίου 2014.

Ο Αλβέρτος Ναρ (1947-2005) γεννήθηκε τη Θεσσαλονίκη όπου πέρασε όλη τη ζωή του. Γιός σεφαραδιτών Εβραίων, επιζώντων του Ολοκαυτώματος. Παρακολούθησε μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και εργάστηκε ως γραμματέας της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Διηύθυνε το Κέντρο Ιστορικών Μελετών Εβραϊσμού Θεσσαλονίκης και ήταν μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1985 με το βιβλίο "Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης. Τα τραγούδια μας", με πρόλογο του Γιώργου Ιωάννου. Τις μελέτες λαογραφικού και όχι μόνο ενδιαφέροντος, με τις οποίες επιχειρεί να φωτίσει το χαρακτήρα της Εβραϊκής κοινότητας στην ιστορική διαδρομή της, τις συνέχισε ο Ναρ και μετά το 1985, συγκεντρώνοντας το σύνολο της δουλειάς του στο βιβλίο "Κειμένη επί ακτής θαλάσσης" (1997). Αναφορά πρέπει οπωσδήποτε να γίνει και στο βιβλίο "Προφορικές μαρτυρίες Εβραίων της Θεσσαλονίκης για το Ολοκαύτωμα" (1998), που κυκλοφόρησε μαζί με την Έρικα Κούνιο Αμαρίλιο. Ως πεζογράφος εμφανίστηκε επίσης το 1985 με διήγημα από το περιοδικό "Το δέντρο", αλλά συνεργάστηκε στενά και με τα περιοδικά "Παραφυάδα" και "Το τραμ" (Τρίτη διαδρομή). Κυκλοφόρησε τις συλλογές διηγημάτων : "Σε αναζήτηση ύφους" (1991, δεύτερη έκδοση το 1997 εμπλουτισμένη με πέντε ακόμα διηγήματα), και "Σαλονικάι, δηλαδή Σαλονικιός" (1999). Ήταν τακτικός συνεργάτης των εφημερίδων "Μακεδονία" και "Θεσσαλονίκη". Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, γαλλικά και εβραϊκά. Πέθανε, μετά από μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο, την Τετάρτη 2 Μαρτίου 2005.

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1953 και σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε σε εφημερίδες, στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση, έγραψε σενάρια για τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ και το σενάριο για την ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Όλα είναι δρόμος" σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη. Διεύθυνε την εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" και τα περιοδικά "Θ-97" (Βραβείο Ιπεκτσί), "Τάμαριξ" και "Χίλια Δέντρα". Διετέλεσε διευθυντής του καλλιτεχνικού περιοδικού "Πανσέληνος" της "Κυριακάτικης Mακεδoνίας" που τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό βραβείο European Newspaperdesign Awards 2000. Η συλλογή διηγημάτων του "Η Στενωπός των υφασμάτων" τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος το 1993. Συνεργάστηκε επί δύο χρόνια με την "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία". Το 2010 τιμήθηκε με το βραβείο του Ιδρύματος Μπότση. Το 2012 έλαβε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών "Πέτρος Χάρης" για το βιβλίο του "Περιπολών περί πολλών τυρβάζω" (Εκδόσεις Πατάκη). Εργογραφία: - "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό", διηγήματα. Θεσσαλονίκη, Ιανός, 1989. Αθήνα, Καστανιώτης, 1992. - "Η ψίχα της μεταλαβιάς", διηγήματα. Θεσσαλονίκη, Τραμ, 1990. - "Η στενωπός των υφασμάτων", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1992. - "Πάλι κεντάει ο στρατηγός", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1996. - "Ακριανή λωρίδα. Η ψίχα της μεταλαβιάς", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1998. - "Γερνάω επιτυχώς", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2000. - "Ουζερί Τσιτσάνης", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2001. - "Επί ψύλλου κρεμάμενος", Αθήνα, Κέδρος, 2003. - "Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2006. - "Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας", μυθιστόρημα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2008. - "Μεταξύ σφύρας και Αλιάκμονος", Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2009. - "Περιπολών περί πολλών τυρβάζω", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2011. Μεταφράσεις των έργων του: Στα γερμανικά: -Επιλογή 19 διηγημάτων από τις τρεις πρώτες συλλογές με γενικό τίτλο "Der Staatsanwalt im Nebel" ("O εισαγγελέας εν ομίχλη"), Romiosini, 1998. -"Griechische Erzahlungen", ανθολογία, Insel Verlag, Franfurt am Main und Leipzig 1991,το διήγημα "Pater Loukas der Geringsten einer" ("Πάτερ Λουκάς ελάχιστος") από τη συλλογή "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό". -"Griechische Erzahlungen", ανθολογία, dtv, 1993, το διήγημα "Das Vipernwasser" ("Τo ασπιδόνερο") από τη συλλογή "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό". -"Saloniki Erzalt", ανθολογία, εκδόσεις Romiosini, το διήγημα "Das ausgerichete Stilett" ("Ζυγισμένο στιλέτο") από τη συλλογή "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό". Στα αγγλικά: -Στο περιοδικό "Μondo Greco", 4, fall 2000, το διήγημα "Madame Soso takes a stroll" ("Η κυρία Σωσώ θα βγει βόλτα"), από τη συλλογή "Πάλι κεντάει ο στρατηγός". Στα γαλλικά: -Περιοδικό "Desmos" ("Le Lien"), 2, hiver 2000, το διήγημα "Le pharmacien dans le jardin" ("Ο φαρμακοποιός στον κήπο") από τη συλλογή "H στενωπός των υφασμάτων". Στα ολλανδικά: -"Ga de k1okken Iuiden", ανθολογία, επιμέλεια Hero Hokwerda, εκδόσεις Meulenhoff, Amsterdam, 1997, το διήγημα "Ousour" ("Ουσούρ") από τη συλλογή "Η ψίχα της μεταλαβιάς". Στα τσέχικα: - "Ceme olivy", ανθολογία, εκδόσεις Aspida, Praha, 2000, το διήγημα "Cyclista zahyra primo" ("Ο ποδηλάτης στρίβει ευθεία") από τη συλλογή "Πάλι κεντάει ο στρατηγός". Στα ιταλικά: - Περιοδικό "Racconto", τεύχος 21, Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 1996, το διήγημα "La batteria fuori della piano regolatore" ("Η ντραμς εκτός σχεδίου πόλεως") από τη συλλογή "H στενωπός των υφασμάτων". (φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)

Ο Περικλής Σφυρίδης γεννήθηκε το 1933 στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζει. Απόφοιτος του Αμερικανικού Κολεγίου "Ανατόλια", της τάξης του 1952. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εργάστηκε ως καρδιολόγος έως το 1994. Διατέλεσε πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης από το 1975 μέχρι το 1981. Στα γράμματα εμφανίστηκε με ποιητική συλλογή το 1974 και συνεργάστηκε στενά με το περιοδικό "Διαγώνιος". Από το 1985 έως το 1990 κυκλοφόρησε την ετήσια έκδοση με ανέκδοτα κείμενα πεζογράφων της Θεσσαλονίκης "Παραφυάδα". Το 1996 διοργάνωσε το συνέδριο "Παραμυθία Θεσσαλονίκης" για την πεζογραφία της πόλης από το 1912 μέχρι το 1995 και επιμελήθηκε τα πρακτικά του συνεδρίου (1997). Στο διήγημα του "Το μυστικό" βασίζεται η ταινία του Τάσου Ψαρά "Η άλλη όψη" (1991), το σενάριο της οποίας έγραψε ο ίδιος μαζί με το σκηνοθέτη. Άλλα δύο διηγήματά του έγιναν τηλεταινίες από την ελληνική τηλεόραση (ΕΡΤ): "Καρτέλα ασθενούς" και "Το μπλέξιμο". Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές, δέκα συλλογές διηγημάτων, δύο μυθιστορήματα και ένα αυτοσχόλιο πνευματικής πορείας. Κυκλοφόρησε μελέτες για λογοτέχνες, ζωγράφους και τρεις ανθολογίες για τους πεζογράφους της Θεσσαλονίκης, μία εκ των οποίων μεταφράστηκε στα γερμανικά και άλλη στα αγγλικά. Συνεργάστηκε με τα περισσότερα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά. Διηύθυνε τα περιοδικά της Θεσσαλονίκης "Τραμ" (1987-1991/1996) και "Παραφυάδα" (1985-1990). Συνεργάστηκε με τα περισσότερα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά. Δύο βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα ολλανδικά και πολλά διηγήματά του στα γερμανικά, αγγλικά και ολλανδικά. Για το πεζογραφικό του έργο έχουν δημοσιευθεί πολλά κριτικά κείμενα και αυτοτελείς μελέτες. Από τις εκδόσεις της "Εστίας" κυκλοφορεί το βιβλίο της επίκουρης καθηγήτριας του Α.Π.Θ. Σ. Σταυρακοπούλου, "Περικλής Σφυρίδης. Ο πεζογράφος και η κριτική για το έργο του" (2011).

Νίκος Τσιφόρος (1909-1970). Ο Νίκος Τσιφόρος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Σπούδασε νομική και πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, όπου έζησε ως το θάνατό του. Άσκησε τη δικηγορία για μικρό χρονικό διάστημα, σύντομα όμως στράφηκε στο χώρο των γραμμάτων. Πρωτοεμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής με το θεατρικό έργο "Η πινακοθήκη των ηλιθίων" και ακολούθησαν πολλές θεατρικές επιτυχίες του, τις περισσότερες από τις οποίες έγραψε σε συνεργασία με τον Πωλ Βασιλειάδη. Ενδεικτικοί τίτλοι έργων του, είναι: "Η κυρία του κυρίου", "Γάντι και σαρδέλα", "Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος", "Οι γαμπροί της Ευτυχίας", "Το έξυπνο πουλί", "Ο Κλέαρχος η Μαρίνα κι ο κοντός". Πολλά έργα του μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο με εξίσου μεγάλη επιτυχία, ενώ ο ίδιος ο Τσιφόρος ασχολήθηκε με την κινηματογραφική σκηνοθεσία και το σενάριο. Παράλληλα έγραψε πολλά ευθυμογραφήματα ("Τα παιδιά της πιάτσας", "Τα παλιόπαιδα τ' ατίθασα", "Τζιμ κακής ποιότητος", "Άνθρωποι και ανθρωπάκια", "Τα ρεμάλια ήρωες", "Εμείς και οι Φράγκοι", "Μίλων Φιρίκης", κ.ά.) καταδεικνύοντας τα κακώς κείμενα της ελληνικής κοινωνίας. Επίσης, συνέθεσε χιουμοριστικές μεν, παιδαγωγικές δε, συνόψεις της Ελληνικής Μυθολογίας, της ιστορίας των Σταυροφοριών και της ιστορίας της Αγγλίας. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.)