Πάτρα πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης

Τάσος Αθανασιάδης (1913-2006). Ο Τάσος Αθανασιάδης γεννήθηκε στο Σαλιχλί της Μικράς Ασίας, γιος του επιχειρηματία Μιχαήλ Αθανασιάδη, που πέθανε όταν ο συγγραφέας ήταν ακόμη παιδί, και της Ανθής Παναγιωτοπούλου. Είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές. Μετά την καταστροφή του 1922 η μητέρα με τα τέσσερα παιδιά της εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, όπου ο Τάσος σπούδασε νομικά, εργάστηκε για λίγα χρόνια ως δικηγόρος και ζει ως σήμερα. Παντρεύτηκε τη φιλόλογο Μαρία Δημητροπούλου. Διετέλεσε διευθυντής γραμματείας, δραματολογίου, προσωπικού και γενικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, καθώς επίσης προϊστάμενος καλλιτεχνικού προγραμματισμού του οργανισμού των ελληνικών κρατικών θεάτρων, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1972. Ταξίδεψε στην Ιαπωνία, την Ινδία, την Τουρκία, τη δυτική και κεντρική Ευρώπη, τον Καναδά και τις Η.Π.Α. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας (1955 για το "Ο Ντοστογιέβσκι από το κάτεργο στο πάθος" και 1963 για τον "Αλβέρτο Σβάιτσερ"), το βραβείο πεζογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών (1959-1961 για τους "Πανθέους"), το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1969 για την "Αίθουσα του θρόνου" και 1978 για τους "Τελευταίους εγγονούς"), το Έπαθλο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1975 για τους "Φρουρούς της Αχαΐας"), το βραβείο ελληνοτουρκικής φιλίας και ειρήνης Ιπεκτσί (1989 για τα "Παιδιά της Νιόβης"), το αργυρούν μετάλλιο του ιδρύματος της Γαλλικής Ακαδημίας Τέχνες-Επιστήμες-Γράμματα και το βραβείο Χέρντερ (1997). Από το 1986 ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ διετέλεσε επίσης ιδρυτικό μέλος της Ομάδας των Δώδεκα, πρόεδρος της επιτροπής κρατικών λογοτεχνικών βραβείων (1979-1980), της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και του Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Με τη λογοτεχνία άρχισε να ασχολείται από μαθητική ηλικία με δημοσιεύσεις διηγημάτων σε περιοδικά όπως η Νέα Εστία, τα Ελληνικά, η Πρωτοπορία και άλλα. Την πρώτη του επίσημη εμφάνιση στα γράμματα πραγματοποίησε το 1936 με τη δημοσίευση μιας μελέτης του για το Φώτο Πολίτη, την οποία διάβασε στην Αρχαιολογική Εταιρεία. Το 1943 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων "Θαλασσινοί προσκυνητές" και ένα χρόνο αργότερα τη μυθιστορηματική βιογραφία "Ταξίδι στη μοναξιά", έργα λυρικής υφής με έμφαση στην περιγραφή του εσωτερικού κόσμου των ηρώων τους. Γρήγορα ωστόσο στράφηκε στη μυθιστορηματική γραφή της κλασικής ρεαλιστικής τεχνοτροπίας, δείχνοντας ιδιαίτερη επιμέλεια στην περιγραφή του εξωτερικού κόσμου αλλά και στην ψυχογράφηση των προσώπων. Χαρακτηριστικά του έργου του είναι η προσπάθειά του να δείξει την επίδραση ενός συγκεκριμένου κάθε φορά κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου στη ζωή και τον ψυχισμό μεμονωμένων προσώπων και να προβάλει έτσι τη γενικότερη θεωρία του για την εξέλιξη της ζωής ως αποτέλεσμα συνεχούς πάλης ανάμεσα στις δυνάμεις του Καλού και του Κακού. Η περίπτωση του Τάσου Αθανασιάδη καλύπτει χρονικά μια περίοδο που φτάνει ως τη σύγχρονή μας πεζογραφία, υφολογικά βρίσκεται στην πεζογραφική παράδοση της γενιάς του Τριάντα. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Τάσου Αθανασιάδη βλ. Μανώλης Γιαλουράκης , "Αθανασιάδης Τάσος", στη "Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας", τ. 1, Αθήνα, Χάρη Πάτση, 1968, Έρη Σταυροπούλου, "Τάσος Αθανασιάδης", στο "Η μεσοπολεμική πεζογραφία· από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939)", τ. Β’, Αθήνα, Σοκόλης, 1992. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Νίκος Μπακουνάκης γεννήθηκε στην Πάτρα το 1956. Είναι απόφοιτος του Νομικού Τμήματος της Νομικής Σχολής Αθηνών και élève diplômé της École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS) του Παρισιού. Διδάκτωρ Ιστορίας και Πολιτισμών της EHESS. Καθηγητής Πρακτικής τής Δημοσιογραφίας και Τεχνικών Αφήγησης στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, όπου διδάσκει από το 2003. Το 1997 δημιούργησε το ένθετο «Βιβλία» στην εφημερίδα Το Βήμα της Κυριακής, το πρώτο ένθετο για βιβλία στον ελληνικό Τύπο, το οποίο διηύθυνε έως και το 2018. Συνεργάζεται με τη Lifo, όπου αρθρογραφεί και παρουσιάζει το podcast «Βιβλία και Συγγραφείς». Είναι Αξιωματούχος του Τάγματος Ακαδημαϊκών Φοινίκων (Officier de l’Ordre des Palmes Académiques) της Γαλλικής Δημοκρατίας. Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Ταξίδι στη Νέα Υόρκη (2017), Δημοσιογράφος ή ρεπόρτερ: Η αφήγηση στις ελληνικές εφημερίδες, 19ος-20ός αιώνας (Κρατικό Βραβείο 2016, Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2016) και Μια στιγμή της Ευρώπης στην Ελλάδα του 19ου αιώνα: Ο λόγος, η εικόνα, ο μύθος του Ανδρέα Ρηγόπουλου (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2008).

Ο Θάνος Μικρούτσικος (1947-2019) γεννήθηκε στην Πάτρα. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτηση του από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου. Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Συνέθεσε όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του κινήθηκε στο χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού με εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών. Ηχογράφησε δεκάδες LP και CD συνεργαζόμενος με τις δισκογραφικές εταιρίες EMI- Classics, Blue Note, Polydor, Sony (CBS), Minos- Emi, Agora, Lyra, HMV, Legend, Legend Classics κ.α. Συνεργάστηκε με Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα οποία παρουσιάστηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο (Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ελβετία, Γερμανία, Ρουμανία, Αυστραλία κ.α.) Το 2002 τιμήθηκε για τη μουσική του στο θέατρο με το βραβείο "Δημήτρης Μητρόπουλος" από το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο). Σκηνοθέτησε έργα στο χώρο του μουσικού θεάτρου. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έδωσε πολλές συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του έχουν παιχτεί σε διεθνή φεστιβάλ μουσικής (Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λίλλη, Λυών, Ρενς, Μονπελιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάννη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία, Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Νόργουιτς, Λουϊζιάνα, Σικάγο, Χονγκ Κόνγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισσαβόνα, Άγκυρα, Μοντεβίδεο, Μπουένος Άιρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.α.). Διετέλεσε μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. Διετέλεσε, επίσης: - Ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας 1986-1990 - Καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσικού Αναλογίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 1990-1993 - Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού 1993-1994 - Υπουργός Πολιτισμού 1994-1996 (κατά τη διάρκεια της θητείας του οποίου ιδρύθηκε το ΕΚΕΒΙ και το Εθνικό Πολιτιστικό Δίκτυο Πόλεων) - Καλλιτεχνικός διευθυντής της HMV (Ελλάδας) 1996-2004 - Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Φεστιβάλ 1998-1999 (Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου) - Σύμβουλος διοίκησης για τα πολιτιστικά στην Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων "Αθήνα 2004" 2002-2004 - Καλλιτεχνικός διευθυντής του Οργανισμού "Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης - Πάτρα 2006" 2003-2005. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, στις 28 Δεκεμβρίου 2019, ύστερα από μάχη με τον καρκίνο, και η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη. Για το έργο του στην πολιτιστική διαχείριση, καθώς και για τη μουσική του δραστηριότητα, ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης σε πολλές πόλεις της Ελλάδος.

Ο Λεωνίδας Σωτηρόπουλος σπούδασε ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το οποίο του απένειμε, το 1985, τον τίτλο του διδάκτορα. Η διδακτορική του διατριβή, την οποία εκπόνησε υπό την επίβλεψη του John Campbell, έχει τίτλο "Κοινωνικοί θεσμοί ενός ελληνικού χωριού με ειδική έμφαση στις οικονομικές σχέσεις". Από το 1985 διδάσκει ανθρωπολογία στο Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία στο Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου κατέχει σήμερα τη θέση του καθηγητή, στο αντικείμενο "Πολιτισμική Ανθρωπολογία". Η έρευνά του, οι δημοσιεύσεις και τα βιβλία του ασχολούνται με θέματα του ελληνικού χώρου, μεθοδολογίας, ποιοτικών ερευνών και χρήσης της ανθρωπολογικής προσέγγισης στην εκπαίδευση. Προερχόμενος από οικογένεια που διατηρούσε από τις αρχές του 20ού αιώνα ναυτικό πρακτορείο στην Πάτρα, το "Χ. Κακούρης & Σια ΕΠΕ", έχει μελετήσει διεξοδικά πτυχές της ιστορίας και της σχέσης του λιμανιού της Πάτρας με την πόλη, έχοντας δημοσιεύσει σχετικά δύο βιβλία και αρκετά άρθρα.