Ποιητές στη σκιά

Θανάσης Κωσταβάρας (1927 - 2007). Ο ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς Θανάσης Κωσταβάρας γεννήθηκε στην Ανακασιά του Βόλου, όπου πέρασε τα παιδικά και μαθητικά χρόνια. Σε ηλικία δεκαπέντε χρόνων, ως Επονίτης, προσχωρεί στον ΕΛΑΣ. Το 1944 τραυματίζεται σε μάχη με τους Γερμανούς. Με το τέλος του πολέμου έρχεται στην Αθήνα και γράφεται στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1946. Το Νοέμβριο του 1948 εκτοπίζεται στη Μακρόνησο, όπου παρέμεινε τέσσερα χρόνια. Με την απόλυσή του ολοκληρώνει τις σπουδές του και ξεκινά να εργάζεται ως οδοντίατρος. Στο χώρο της λογοτεχνίας παρουσιάστηκε το 1956 με την έκδοση της ποιητικής συλλογής "Αναζήτηση". Έγραψε συνολικά είκοσι ποιητικές συλλογές ("Αναβίωση", 1957, "Έξοδος", 1957, "Κοντσέρτο για κυκλάμινα και ορχήστρα ωρών", 1958, "Ρωμαίικη σουίτα", 1959, "Ο γυρισμός", 1963, "Κατάθεση", 1965, "Συμπληρώματα", 1970, "Ο μουγγός τραγουδιστής", "Ιστορήματα", 1985, "Τα ερωτικά", "Ο φόβος του ακροβάτη", 1989, "Κήποι στον παράδεισο", 1990, "Στο βάθος του χρώματος", 1993, "Το ημερολόγιο της αυριανής εξορίας", 1995, "Η μακρινή άγνωστη χώρα", 1999, "Οι μεταμορφώσεις των κήπων", 2003, μεταξύ άλλων), με τελευταία την εκτός εμπορίου αφιερωμένη στην απώλεια της γυναίκας του, δοκιμιογράφου Αγγελικής Κωσταβάρα, με την οποία είχε αποκτήσει έναν γιο. Έγραψε επίσης δοκίμια, διηγήματα (τις συλλογές "Το ρήγμα", 1966 και "Ο λάκκος", 1972), θεατρικά έργα ("Το Φαγκότο ή Το τραγικό τέλος του Νικηφόρου Φωκά" και "Η ηρωική ζωή του Π. Ν. Πάστη"), που ανέβηκαν από τη "Δωδεκάτη Αυλαία" (1960) και το "Θέατρο Τέχνης" την περίοδο 1977-78, ενώ "Τα ιερά και τα όσια" παρουσιάστηκαν το Νοέμβριο του 1983 από την ΕΤ1. Ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Μανδραγόρας". Αφιερώματα για το έργο του έγιναν από τα περιοδικά "Ελί-τροχος", (τχ. 3, 2001), "Μανδραγόρας", (τχ. 25, Ιούλιος 2001), "Θέματα Λογοτεχνίας", κ. ά. Έργα του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, πολωνικά και γερμανικά. Πέθανε στην Αθήνα στις 19 Οκτωβρίου 2007. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Θανάση Κωσταβάρα βλ. Αργυρίου Αλεξ., "Θανάσης Κωσταβάρας", στο "Η πρώτη μεταπολεμική γενιά", Αθήνα: Σοκόλης, 1982 (στη σειρά "Η Ελληνική ποίηση. Ανθολογία - Γραμματολογία") και Κοτσέτσου Λούλα, "Κωσταβάρας Θανάσης", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 9, Αθήνα: Χάρη Πάτση, χ.χ. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ. και poeticanet.com)

Δ.Π. Παπαδίτσας (1922-1987). Ο Δημήτρης Παπαδίτσας γεννήθηκε στη Σάμο. Ο πατέρας του ήταν στρατιωτικός. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου το 1958 ανακηρύχτηκε διδάκτορας. Τις σπουδές του συνέχισε στο Μόναχο, όπου ειδικεύτηκε στην ορθοπεδική. Εργάστηκε ως γιατρός σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Το 1976 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και εργάστηκε σε ίδρυμα Αναπήρων. Υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού "Πρώτη Ύλη" (1958-1959) μαζί με τον Ε. Χ. Γονατά και συνεργάστηκε με τα λογοτεχνικά περιοδικά "Νεανική Φωνή", "Νέα Εστία", "Ο Στόχος", "Ευθύνη" κ.α. Την πρώτη του επίσημη εμφάνιση στο χώρο της λογοτεχνίας πραγματοποίησε το 1943 με την ποιητική συλλογή "Το φρέαρ με τις φόρμιγγες". Στα πρώτα του ποιητικά βήματα ο Παπαδίτσας προσπάθησε να εκφράσει την αγωνία του για μια αναμόρφωση του κόσμου, μέσα από αντισυμβατικές γλωσσικές και θεματικές επιλογές και με επιρροές από το ρεύμα του υπερρεαλισμού και την αρχαιοελληνική προσωκρατική φιλοσοφία. Στην πορεία του προς την ωριμότητα οδηγήθηκε προς μια απόπειρα γεφύρωσης του χάσματος ανάμεσα στη γήινη πραγματικότητα και το ποιητικό σύμπαν, μέσω ενός ενορατικού λόγου και με επιρροές από το ρομαντισμό του Hoelderlin. Από τις ποιητικές συλλογές του αναφέρουμε τη συγκεντρωτική έκδοση "Ποίηση Ι" (Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, 1963), τον "Δυοειδή λόγο" (Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, 1980), την "Ασώματη" (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, 1983) και ��η συγκεντρωτική έκδοση "Ποίηση" (1997), σε επιμέλεια Κ.Ε. Τσιρόπουλου. Εκτός από την ποίηση ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική μετάφραση, μεταφράζοντας τη συλλογή "Traumkraut" του Ivan Goll, με τίτλο "Ονειροχλόη" (1954, 2002) και, σε συνεργασία με την Ελένη Λαδιά, τους "Ορφικούς ύμνους" (1984), τους "Ομηρικούς ύμνους" (1985) και την ομηρική "Νέκυια" (2004). Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, φλαμανδικά, ουγγρικά, πολωνικά και ρωσικά. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Δημήτρη Παπαδίτσα βλ. Αλέξανδρος Αργυρίου, "Δημήτρης Παπαδίτσας", στο "Η ελληνική ποίηση· η πρώτη μεταπολεμική γενιά", σ. 104-105, Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Στέλιος Γεράνης, "Παπαδίτσας Δ.", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 11, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Αλέξης Ζήρας, "Παπαδίτσας Δημήτρης", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 8, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Αλέξης Ζήρας, "Παπαδίτσας Δημήτρης", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1703-1704. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.)

Ε. Χ. Γονατάς (1924-2006). Ο Επαμεινώνδας Γονατάς γεννήθηκε και έζησε στην Αθήνα. Η καταγωγή του ήταν από το Αϊβαλί. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και άσκησε τη δικηγορία. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1944 με τη δημοσίευση του ποιήματος "Η μικρή εξοχική μας πόλη" στο περιοδικό "Παλμός" με το ψευδώνυμο Ε. Γόνης. Ακολούθησε το 1945 η έκδοση του αφηγήματος "Ο ταξιδιώτης". Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα εξέδωσε τη συλλογή ποιητικών πεζών "Η κρύπτη". Ακολούθησαν αφηγηματικά έργα με έντονα ποιητική γλώσσα. Στη γραφή του διακρίνονται καταβολές στο ρεύμα του υπερρεαλισμού αλλά και στοιχεία ρομαντισμού και αισθητισμού με εξαιρετική επιμέλεια στις λεπτομέρειες της αφήγησης και στην ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο λόγος. Ο Ε.Χ. Γονατάς παραμένει μια ιδιόμορφη όσο και παρασιωπημένη περίπτωση στα γράμματά μας. Το έργο του, που περιλαμβάνει ένα βιβλίο με ποιητικές πρόζες, την "Κρύπτη" (1959) δύο συλλογές πεζογραφημάτων, το "Βάραθρο" (1963) και τις "Αγελάδες" (1963), τρία αυτοτελή πεζογραφήματα, "Ο ταξιδιώτης" (1945), "Ο φιλόξενος καρδινάλιος" (1986), "Η προετοιμασία" (1991) και μεταφράσεις έργων συγγραφέων όπως οι Βολς, Γκολ, Φλωμπέρ, Κόλεριτζ, Πόρτσια, Μπετενκούρ, Λίχτενμπεργκ, κ.ά., αντιμετωπίστηκε με αμηχανία από την κριτική. Πρωτοπόρος του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα, παρόλο που δεν υπήρξε "ορθόδοξος" υπερρεαλιστής με την μπρετονική έννοια, συνεργάστηκε με τον Δ. Π. Παπαδίτσα στην έκδοση του βραχύβιου περιοδικού "Πρώτη Ύλη" (1959) και ανέπτυξε φιλίες με καλλιτέχνες όπως οι Νίκος Εγγονόπουλος, Νίκος Καχτίτσης και Μίλτος Σαχτούρης. Ωστόσο, ο ίδιος κρατήθηκε πεισματικά στην αφάνεια, προκαλώντας μόνον εκ των υστέρων το δικαιολογημένο ενδιαφέρον για το έργο του, όπως, λ.χ. με μια από τις λίγες συνεντεύξεις που έδωσε ποτέ στο περιοδικό "Διαβάζω", τ. 444 (10/2003), καθώς και με το ντοκιμαντέρ "Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά", της Εύας Στεφανή (1998), που προβλήθηκε στην ΕΡΤ (παραγωγή της εταιρείας CINETIC). (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ. & CINETIC) (φωτογραφία: Στέλιος Σκοπελίτης)

Ο Νέστορας Πουλάκος είναι Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του εκδοτικού ομίλου Vakxikon Media & Publishing Group (www.vakxikongroup.com). Εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 1η Συνάντηση Νέων Ευρωπαίων Εκδοτών στις Βρυξέλλες, τον Σεπτέμβριο του 2019. Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του κινηματογραφικού project "Με το βλέμμα της κριτικής" (www.criticseye.gr). Έχει διατελέσει μέλος των οργανωτικών επιτροπών της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, του Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο και του Παζαριού Βιβλίου στην Πλ. Κοτζιά.

Ο Νίκος Ερηνάκης (Αθήνα, 1988) είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας των Πανεπιστημίων του Λονδίνου και της Οξφόρδης έχοντας σπουδάσει Οικονομικά [ΟΠΑ], Φιλοσοφία & Συ­γκριτική Λογοτεχνία [Warwick], και Φιλοσοφία των Κοινωνικών Επιστημών [LSE]. Έχει κατά διαστήματα διδάξει Πολιτική Φιλοσοφία, Φιλοσοφία της Τέχνης και Αισθητική στην Αγγλία, και είναι διδάσκων Φιλοσοφίας στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Εργάζεται επίσης ως επιστημονικός διευθυντής στο think-tank ENΑ, διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, και είναι μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων. Έχουν εκδοθεί δύο βιβλία ποίη­σής του (Σύντομα όλα θα καίγονται και θα φωτίζουν τα μάτια σου, Ροές 2009· Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά, α΄ έκδοση: Γαβριηλίδης 2013, β΄ έκδοση: Κείμενα 2021), το δεύτερο εκ των οποίων έχει μεταφραστεί και εκδοθεί στη Γαλλία, δύο βιβλία ανθολογίας ποιημάτων του Georg Trakl (Σκοτεινή αγάπη μιας άγριας γενιάς, α΄ έκδοση: Γαβριηλίδης 2011, β΄ έκδοση: Κείμενα 2021) και του Paul Celan (Βόρεια του μέλλοντος, α΄ έκδοση: Γαβριηλίδης 2017, β΄ έκδοση: Κείμενα 2021) σε μετάφρασή του, καθώς και ένα βιβλίο φιλοσοφίας με τίτλο Αυθεντικότητα και Αυτονομία: Από τη Δημιουργικότητα στην Ελευθερία (Κείμενα 2020). Δοκίμια, άρθρα και ποιή­ματά του έχουν συμπεριληφθεί, μεταφραστεί και δημο­σιευθεί σε διεθνή περιοδικά, συλλογικούς τόμους, ανθολογίες και πρακτικά συνεδρίων.

Ο ποιητής Ηλίας Λάγιος γεννήθηκε στην Άρτα το 1958 και υπέκυψε στα τραύματά του στην Αθήνα, στις 5 Οκτωβρίου του 2005, μετά από πτώση από το μπαλκόνι του. Εξέδωσε τα ποιητικά βιβλία: "Πρόοδοι εν προόδω", Ωλήν 1981, "Ασκήσεις Ι-ΙΧ", 1984 (με το ψευδώνυμο Αλέξης Φωκάς), "Τα κατά Αλέξιον και Μαρίαν", Βιβλιοπωλείον της Εστίας 1990, "Συνεστίασις", 1991, "Η ιστορία της Λαίδης Οθέλλος", Βιβλιοπωλείον της Εστίας 1992, "Το βιβλίο της Μαριάννας", Ίκαρος 1993, "Ο Μικρός Ήρως: το σκετσάκι", Αντί 1996, "Η έρημη γη", Ερατώ 1996, "Περί ζώου", Παρουσία 1996, "Μουζικούλες", Ερατώ 1997, "Της γυναικογυναίκας", Ερατώ 1998, "Το εικοσιτετράωρο της Δηούς", Καστανιώτης 1998, "Θεατρολογία", Καστανιώτης 1998, "Πράξη υποταγής", Ερατώ 2000, "Φεβρουάριος 2001", Ερατώ 2002, "Ο άνθρωπος από τη Γαλιλαία", Ερατώ 2004, και το "λαϊκό" αφήγημα "Η αρπαγή της κούτας", Ερατώ 2003. Συνέπραξε στις συλλογικές εκδόσεις: "Τριώδιο", Άγρα 1991 (με τους Διονύση Καψάλη και Γιώργο Κοροπούλη), "Ανθοδέσμη", Άγρα 1993 (με τους Μιχάλη Γκανά, Διονύση Καψάλη και Γιώργο Κοροπούλη). Επίσης, επιμελήθηκε τις εκδόσεις: Κωστής Παλαμάς, "Κ' έχω από σας μια δόξα να ζητήσω" (ανθολογία), Ερμής 2001, Στέλιος Ανεμοδουράς, "Ο μικρός ήρως", Κατάρτι 2001, Robert E. Howard, "Κόναν ο βάρβαρος", Κατάρτι 2001, Ιωάννης Γρυπάρης, "Σκαραβαίοι και τερρακόττες", Ίνδικτος 2002, Johnston McCulley, "Το σημάδι του Ζορρό", Κατάρτι 2003, Edgar Rice Burroughs, "Ο Ταρζάν στο κέντρο της γης", Κατάρτι 2003, Κωστής Παλαμάς, "Η ασάλευτη ζωή", Ιδεόγραμμα, 2004. Η αναπληρώτρια υπουργός πολιτισμού, κ. Φάνη Πάλλη Πετραλιά δήλωσε για τον θάνατό του: "Ο Ηλίας Λάγιος ήταν από τις σημαντικότερες μορφές της ελληνικής ποίησης της γενιάς του '80". Ο πρόεδρος του ΣΥΝ Αλέκος Αλαβάνος δήλωσε: "Ο ποιητής Ηλίας Λάγιος, ένα μεγάλο ποιητικό ταλέντο της εποχής μας [...] αφήνει το έργο του ως σημαντική παρακαταθήκη για όλους μας". Η Μικέλα Χαρτουλάρη έγραψε στα "Νέα" της 6.10.2005: "Ένας ασυνήθιστα προικισμένος τεχνίτης της ποίησης, ένας "μπαταρισμένος ιχνηλάτης της αλήθειας" με βαθιά ανατρεπτικό λόγο, ο Ηλίας Λάγιος, πέθανε χθες στα 47 του, θύμα του βέβηλου εαυτού του. Βέβηλου, γιατί κοντραρίστηκε με την κατεστημένη τέχνη, με την "πολιτικώς ορθή" συμπεριφορά, με τη βουβή βία της καθημερινότητας, με την ίδια του την υγεία. Ξενύχτησε, ήπιε, πείνασε, εξαθλιώθηκε, παθιάστηκε, εγκαταλείφθηκε στον οίστρο του και... πέταξε. [...]" Ο Νίκος Γ. Ξυδάκης έγραψε στην "Καθημερινή" της 9.10.2005: "Τρυφερός έφηβος 47 ετών, ανήλικος και υπερώριμος μαζί, αστραφτερό ταλέντο, σπάταλος με τις λέξεις και τα αισθήματα, σπάταλος προ πάντων με τον εαυτό του. Ποιητής. [...]"

Ο Αλέξης Τραϊανός, φιλολογικό ψευδώνυμο του Αλέξανδρου Ζαβατάρη, (20 Οκτωβρίου 1944 - 7 Μαΐου 1980) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Ποιητής της γενιάς του '70, μεταφραστής και κριτικός ποίησης. Υπήρξε ο πρώτος που μετέφρασε beat ποίηση στα ελληνικά. Επίσης, μετέφρασε μέρος των έργων των Τσέζαρε Παβέζε και Τσαρλς Μπουκόφσκι. Το 1972 πήρε το πτυχίο του από το Οικονομικό της Νομικής του ΑΠΘ. Αυτοκτόνησε στις 7 Μαΐου του 1980 στο Καπανδρίτι.

Ο Μάριος Μαρκίδης (1940-2003) γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Λύκειο το 1957 και σπούδασε ψυχιατρική στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Λονδίνου (υπήρξε μαθητής του Δ. Κουρέτα και του Κ. Στεφανή). Οι πρώτες του ποιητικές δοκιμές φιλοξενήθηκαν στη "φιλολογική σελίδα" της "Βραδυνής". Με το ποίημα "Εκμαγείο" απέσπασε έπαινο στον ποιητικό διαγωνισμό που προκήρυξε το 1962 το περιοδικό "Πανσπουδαστική" σε συνεργασία με τον "Ταχυδρόμο" (στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν ο Νικηφόρος Βρεττάκος και ο Γιάννης Ρίτσος). Με την ποιητική σύνθεση "Πρόλογος στο σπαθί" εμφανίστηκε την ίδια χρονιά στο περιοδικό "Επιθεώρηση Τέχνης" (τεύχος 92, σσ. 179-180). Υπήρξε μέλος της συντακτικής ομάδας των περιοδικών "Μαρτυρίες και Προτάσεις" και συμμετείχε στην ίδια ομάδα του περιοδικού "Σημειώσεις". Εκτός από την ποίηση, ασχολήθηκε με το δοκίμιο, τη λογοτεχνική κριτική και τη μετάφραση (υπήρξε ο πρώτος μεταφραστής γλωσσολογικής εργασίας του Noam Chomsky στα ελληνικά). Στα ποιήματά του και τα άλλα κείμενά του χρησιμοποίησε πολλές φορές το ψευδώνυμο Μάριος Αφεντόπουλος. Στις τέσσερις δεκαετίες λογοτεχνικής του δραστηριότητας συνεργάστηκε πυκνά με ποιήματα, δοκίμια και κριτικές αναγνώσεις στα περιοδικά "Επιθεώρηση Τέχνης" και "Ιδίοις Αναλώμασιν", όπως και στον καθημερινό Τύπο ("Αυγή", "Ελευθεροτυπία"). Επίσης, επιμελήθηκε τη σειρά "Ψυχολογία και επιστήμες της συμπεριφοράς" στις εκδόσεις "Έρασμος". Το 2002 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή "Παρά ταύτα".

Η Κατερίνα Γώγου γεννήθηκε στην Αθήνα την 1η Ιουνίου το 1940. Από μικρή δούλεψε σαν ηθοποιός στο θέατρο και στον κινηματογράφο, κυρίως σε ταινίες της Φίνος Φίλμς. Παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη Παύλο Τάσιο και απέκτησαν μια κόρη, την Μυρτώ. Το πρώτο της βιβλίο με ποιήματα ήταν το "Τρία κλικ αριστερά" και βγήκε το 1978. Έβγαλε επίσης τα βιβλία "Ιδιώνυμο"(1980)," Το ξύλινο παλτό" (1982), "Απόντες" (1986)," Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών"(1988), "Νόστος" (1990) και "Με λένε Οδύσσεια" (2002, μεταθανάτια έκδοση). Αυτοκτόνησε στις 3 Οκτώβρη του 1993 με χάπια σε ηλικία 53 χρονών.

Η Αμαλία Τσακνιά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1932. Το 1950 αποφοίτησε από το Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων και εργάστηκε από το 1953 μέχρι το 1968 στη φαρμακευτική εταιρεία ΑΒΒΟΤΤ. Ήταν παντρεμένη με τον ποιητή και κριτικό Σπύρο Τσακνιά (1929-1999), με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Γιώργο και την Εύη. Το 1953 δημοσίευσε την εμπερίστατη ανθολογία "Κινέζικη ποίηση", την οποία δούλευε και εμπλούτιζε συνεχώς. Το 1977 κυκλοφόρησε, ιδίοις αναλώμασιν, συγκεντρωτική έκδοση ποιημάτων της (έγραφε από παιδί) με τίτλο, "Το δέντρο". Μέχρι το θάνατό της (1984), μετά από επώδυνη ασθένεια, συνέχισε αδιαλείπτως να γράφει και να μεταφράζει ποίηση, πεζογραφία και θέατρο. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά και μεταφραστεί στα γερμανικά, αγγλικά και σλοβένικα.

Ο Κλείτος Κύρου γεννήθηκε στις 13.8.1921 στη Θεσσαλονίκη και πέθανε στις 10.4.2006, σε ηλικία 85 ετών. Εργάστηκε στον τραπεζικό τομέα από το 1951 ως το 1983. Διετέλεσε γενικός γραμματέας του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος από το 1974 ως το 1976. Συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Ασχολήθηκε με την κριτική κινηματογράφου. Το 1988 του απονεμήθηκε το Β΄ Κρατικό βραβείο ποίησης, που δεν το δέχτηκε. Βιβλία: "Αναζήτηση" 1949, "Σε πρώτο πρόσωπο" 1957, "Κραυγές της νύχτας" 1960, "Κλειδάριθμοι" 1963, "Απολογία" 1966, "Απολογία Β΄" (έκδ. συμπληρωμένη) 1976, "Οι κατασκευές (1949-1979)" 1980, "Τα πουλιά και η αφύπνιση" 1987, "Περίοδος χάριτος" 1992, "Ο πρωθύστερος λόγος" 1995. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση ξένης ποίησης (ιδιαίτερα των Έλιοτ, Πάουντ, Μακλής, Ώντεν, Κητς, Απολλιναίρ, Σαντράρ, Λόρκα, Νερούντα) και θεάτρου (Φορντ, Μάρλοου, Λόρκα, Σέλλεϋ). Έχει τιμηθεί με το βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών για το έργο του Μάρλοου "Δόκτορ Φάουστους" (1991) και το κρατικό βραβείο μετάφρασης για το έργο "Οι Τσέντσι του Σέλλεϋ" (1994) και τα δύο στις εκδόσεις Άγρα. Τον Νοέμβριο του 2001 κυκλοφόρησε επίσης από τις εκδόσεις Άγρα το αυτοβιογραφικό βιβλίο του "Οπισθοδρομήσεις: αναδρομή ζωής". (φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)

Γιώργος Σαραντάρης (1908-1941). Ο Γιώργος Σαραντάρης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, γιος του Δημήτρη Σαραντάρη και της Μαλθίντας το γένος Σωτηρίου, καταγόμενων από το Λεωνίδι της Κυνουρίας. Από το 1912 ως το 1931 έζησε στην Ιταλία, όπου εγκαταστάθηκε η οικογένειά του. Από νεανική ηλικία στράφηκε στη λογοτεχνία και τη μελέτη της φιλοσοφίας, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με τις ξένες γλώσσες. Σπούδασε νομικά στα πανεπιστήμια της Μπολώνια και της Ματσεράτα, και πήρε διδακτορικό δίπλωμα. Στην Ιταλία έγραψε τους πρώτους στίχους του, στα ιταλικά και στα ελληνικά και δημοσίευσε ποιήματα στην ιταλική και γαλλική γλώσσα. Το 1931 επέστρεψε στην Ελλάδα και μπήκε στους λογοτεχνικούς κύκλους. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1940 στρατεύτηκε στην Αλβανία και αρρώστησε από κοιλιακό τύφο. Μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου πέθανε το 1941. Την πρώτη του εμφάνιση στο χώρο της ελληνικής λογοτεχνίας έκανε το 1933 μέσα απ’ τις σελίδες του περιοδικού "Νέα Ζωή" με το διήγημα "Μάρθας βίος", με το οποίο εισήγαγε στον ελληνικό χώρο το είδος του γαλλικού αντι-μυθιστορήματος (antiroman). Τον ίδιο χρόνο δημοσίευσε και την πρώτη του ποιητική συλλογή "Οι αγάπες του χρόνου". Ακολούθησαν τα "Ουράνια" (1934) και τα "Αστέρια" (1935) και πολλά ακόμη ποιήματα δημοσιευμένα στα περιοδικά "Νέα Γράμματα", "Νέα Εστία", "Κύκλος", και "Μακεδονικές Ημέρες" (Θεσσαλονίκης). Τελευταία του ποιητική συλλογή ήταν η "Στους φίλους μιας άλλης χαράς", δημοσιευμένη στις αρχές του 1940, που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από το Μήτσο Παπανικολάου. Ο Γιώργος Σαραντάρης υπήρξε ένας από τους πρώτους ανανεωτές έλληνες ποιητές του μεσοπολέμου και ένας από τους πρώτους εισηγητές του υπαρξισμού στη χώρα μας. Ο φιλοσοφικός του στοχασμός κινήθηκε στα πλαίσια της αναζήτησης του απολύτου ενάντια στη φθορά της ανθρώπινης υπόστασης, εκφρασμένης μέσω της κατάργησης της παραδοσιακής ποιητικής φόρμας και γλωσσικής έκφρασης. Επιδράσεις δέχτηκε μεταξύ άλλων δέχτηκε από τη σκέψη των Ουνγκαρέττι, Νίτσε, Κίρκεγκωρ, Ντοστογιέφσκι, Σεστώφ και Μπερντιάγιεφ. Ασχολήθηκε επίσης με το φιλοσοφικό δοκίμιο και τις ποιητικές μεταφράσεις. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Γιώργου Σαραντάρη βλ. Τάσος Κόρφης, "Σαραντάρης Γιώργος", στη "Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας", τ. 12, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. [1968], Γιώργος Γ. Μαρινάκης, "Εισαγωγή" στο "Γιώργος Σαραντάρης: Ποιήματα", τ. Α΄- Δ΄ (παρουσίαση, εισαγωγή, επιμέλεια, σχόλια & σημειώσεις: Γιώργος Γ. Μαρινάκης), Αθήνα, Gutenberg, 1987, Αλέξης Ζήρας, "Σαραντάρης Γιώργος" στο "Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό", τ. 9α, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, και Αλέξης Ζήρας, "Σαραντάρης Γιώργος" στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Θωμάς Γκόρπας (1935-2003) γεννήθηκε στο Μεσολόγγι. Από το 1954 έζησε στην Αθήνα, από το 1975 έως το 1980 στο Παρίσι, και από το 1990 μοίραζε τον καιρό του ανάμεσα στην Αθήνα και την Αίγινα. Έκανε μια ντουζίνα επαγγέλματα: εργάτης, λογιστής, παλαιοβιβλιοπώλης, βιβλιοπώλης, επιμελητής εκδόσεων, εκδότης (εκδόσεις "Πανόραμα" και εκδόσεις "Έξοδος"), μεταφραστής, κ.ά., πριν και μετά τη λεγόμενη δημοσιογραφία (συντάκτης στον ημερήσιο Τύπο: "Ανεξάρτητος Τύπος", "Μεσημβρινή", "Εξπρές", "Νέα Πολιτεία"). Ακόμα υπήρξε συντάκτης ή αρχισυντάκτης στα περιοδικά "Ρουμελιώτικο Ημερολόγιο", "Ρουμελιώτικη Βίγλα", "Ο Λογοτέχνης", "Η Τέχνη στην Αθήνα", "Η Καλλιτεχνική", "Πολιτικά Θέματα", "Μουσικά Θέματα". Έγραψε για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση και δίδαξε σε θεατρική σχολή ιστορία λογοτεχνίας και αγωγή του λόγου. Στη δεκαετία του 1950 σύχναζε στο Πρακτορείο Πνευματικής Συνεργασίας, στη Στοά Μαυρίδη, στο Πατάρι του Λουμίδη και στο Βυζάντιον. Από το 1955 έως το 1967 συμμετείχε σε ομάδες που πρωτοστάτησαν για μια πρωτοπορία στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στα εικαστικά, και για την υπεράσπιση του λαϊκού τραγουδιού. Από τους πρώτους που μίλησαν και έγραψαν για τον Καραγκιόζη και το ρεμπέτικο. Το 1979 εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Μπιτ στην Όστια της Ρώμης. Πέθανε στην Αθήνα το 2003.

Η Πόλυ Μαμακάκη γεννήθηκε το 1976 στην Αθήνα και κατάγεται από την Τύλισο Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε νομικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με μεταπτυχιακό δίπλωμα στο Αστικό Δικονομικό Δίκαιο. Έχει εκδώσει τα βιβλία ποίησης: "Σαν άλλη Αριάδνη", εκδόσεις Μέδουσα, 2006, "urban poetry" διαδικτυακές εκδόσεις blurb.com, 2009 -επανέκδοση από τις εκδόσεις Vakxikon.gr, 2013, "εν(d)ός", εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2012, "Περίπατοι στον κήπο για δύο", εκδόσεις (.poema..), 2013 και "Νήματα ουτοΠοίησης", εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2015. Επίσης έχει παρακολουθήσει σεμινάρια φιλοσοφίας, δημιουργικής γραφής και θεωρίας και κριτικής της λογοτεχνίας. Ζει και εργάζεται ως δικηγόρος στην Αθήνα.