Το ελληνικό σύμπτωμα

Ο Κώστας Δουζίνας είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ του Νομικού Τμήματος του London School of Economics. Είναι τακτικός καθηγητής της Νομικής και Κοσμήτορας της Σχολής των Ανθρωπιστικών Σπουδών και Τεχνών του Birkbeck College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Middlesex και Lancaster και υπήρξε από το 1992 ιδρυτικό μέλος της Νομικής Σχολής του Κολλεγίου του Birkbeck. Υπήρξε Πρόεδρος της Σχολής από το 1996 έως το 2002 και επικεφαλής των προέδρων όλων των Νομικών Σχολών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου την περίοδο 1999-2000. Ο Κώστας Δουζίνας υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, των Παρισίων, της Θεσσαλονίκης και της Πράγας, του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας, της Νομικής Σχολής Καρντόζο, του Πανεπιστημίου Γκρίφφιθ και του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Διευθυντής του ακαδημαϊκού περιοδικού "Law and Critique: International Journal of Critical Legal Thought". Σημαντικότερα έργα του: "Postmodern Jurisprudence", "Justice Miscarried", "The Legality of the Contingent", "Ο λόγος του νόμου", "Law and the Image", "Critical Jurisprudence", "Human Rights and Empire", "Adieu Derrida" (2006). Το έργο του έχει μεταφραστεί σε δώδεκα γλώσσες.

Ο Δημήτρης Κουσουρήςγεννήθηκε στον Πειραιά το 1974. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή το 2009 στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS) στο Παρίσι. Έχει εργαστεί ως επισκέπτης καθηγητής και ως ερευνητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, στην ΕΗΕSS και στα Πανεπιστήμια του Πρίνστον, του Σικάγου και της Κωνσταντίας. Έχει δημοσιεύσει εκτενή άρθρα σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, καθώς και σε συλλογικούς τόμους. Η έρευνά του επικεντρώνεται στις σχέσεις ανάμεσα στον πόλεμο και την πολιτική στην Ευρώπη του 20ού αιώνα, στη δεκαετία του 1940, στη συλλογική μνήμη και στην ιστορία της ιστοριογραφίας.

Ο Αλαίν Μπαντιού γεννήθηκε το 1937 στο Μαρόκο. Ως φιλόσοφος ανέπτυξε ζωηρό ενδιαφέρον για τα μαθηματικά και την τυπική λογική. Ως συγγραφέας είναι δύσκολο να ταξινομηθεί. Ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 δημοσιεύοντας μυθιστορήματα, τα οποία ακριβέστερα θa περιγράφονταν ως "εκτεταμένα ποιητικά πεζά". Στη συνέχεια εγκαταλείπει τη λογοτεχνία της "μυθοπλασίας" για να αφοσιωθεί στη λογική και τη φιλοσοφία. Την ίδια εποχή η πολιτική καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της ζωής του και της κριτικής σκέψης του. Λαμβάνει ενεργό μέρος στα γεγονότα του Μάη του '68, παθιασμένος από τη μαοϊκή Κίνα, και ασχολείται επίσης με τις διάφορες μορφές του εργατικού κινήματος. Διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Antoine Vitez, ο οποίος σκηνοθέτησε την "Echarpe rouge". Έχει γράψει πολλά δοκίμια για το θέατρο που δημοσίευσε στο "Rhapsodie pour le theatre" και στο "Beckett, l'increvable desir". Είναι επίσης διευθυντής προγράμματος στο College International de Philosophie. Το πολύπλευρο φιλοσοφικό έργο του συμπυκνώνεται στο βιβλίο του "L'etre et l'evenement", που κυκλοφόρησε το 1988. Tα τελευταία χρόνια έχει εντείνει τη θεατρική του δραστηριότητα. Aπό το 1994, που ανέβηκε στο Φεστιβάλ της Aβινιόν το έργο του "Ahmed le subtil ou Scapin 84", συνεργάζεται με τον Christian Schiaretti και την Comedie de Reims. Aκολούθησαν οι παραστάσεις "Ahmed philosophe", "Ahmed se fache" και τέλος, "Les Citrouilles", που βασίζεται στους "Βατράχους" του Αριστοφάνη. Επιστρέφει το 1997 στο χώρο της μυθιστορηματικής πρόζας με το βιβλίο "Calme bloc ici-bas", το οποίο έχει ως σημείο εκκίνησης τους "Άθλιους" του Ουγκώ. Δίδαξε επί τριάντα χρόνια, ως λέκτορας και στη συνέχεια ως καθηγητής, στο Πανεπιστήμιο Paris-VIII (πειραματικό πανεπιστήμιο που ιδρύθηκε αμέσως μετά τον Mάη του '68). Σήμερα είναι διευθυντής του Tμήματος Φιλοσοφίας της Ecole Normale Superieure. Bιβλία φιλοσοφίας : - "Le Concept de modele", 1969 - "Theorie du sujet", 1982 - "Peut-on penser la politique?", 1985 - "L'etre et l'evenement", 1988 - "Manifeste pour la philosophie", 1989 - "Le nombre des nombres", 1990 - "Conditions", 1992 - "L'ethique. Essai sur la conscience du Mal", 1993 - "Deleuze, la clameur de l'etre", 1997 - "Saint-Paul. La fondation de l'universalisme", 1997 ("Aπόστολος Παύλος ή Η ίδρυση της oικουμενικότητας") - "Abrege de metapolitique", 1998 - "Court traite d'ontologie transitoire", 1998 - "Petit manuel d'inesthetique", 1998 - "Le siecle", 2005 - "Logiques des mondes"

O Ετιέν Μπαλιμπάρ (γεν. 1942) είναι από τους γνωστότερους πολιτικούς στοχαστές του καιρού μας. Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris X-Nanterre και καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. Τη δεκαετία του 1960 συμμετείχε στην ομάδα του Λουί Αλτουσέρ, στην προσπάθεια για ανανέωση του μαρξισμού και των κοινωνικών επιστημών. Δημοσίευσε πολυάριθμα βιβλία, με επίκεντρο την πολιτική φιλοσοφία και τα προβλήματα της σημερινής Ευρώπης.

Ο Antonio Negri γεννήθηκε στην Πάντοβα το 1933. Έγινε καθηγητής πολιτικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 υπήρξε από τα ηγετικά στελέχη της Εργατικής Εξουσίας και της Εργατικής Αυτονομίας και από τους πιο διάσημους θεωρητικούς του κινήματος της Αυτονομίας. Το 1979 συνελήφθη και κατηγορήθηκε, χωρίς επαρκή στοιχεία, για τρομοκρατική δράση -ακόμη και ως εγκέφαλος των Ερυθρών Ταξιαρχιών- και καταδικάστηκε τελικά σε 30 χρόνια φυλάκιση για συμμετοχή σε δύο φόνους. Το 1983 διέφυγε στη Γαλλία, όπου, προστατευμένος από τον κίνδυνο της απέλασης χάρη στο "δόγμα Μιτεράν", δίδαξε στο Πανεπιστήμιο VIII του Παρισιού και στο College International de Philosophie, κοντά στον Ντεριντά, τον Φουκώ και τον Ντελέζ. Το 1997, μετά από συμφωνία που μείωσε την καταδίκη του στα 13 χρόνια, επέστρεψε στην Ιταλία για να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του. Πολλά από τα σημαντικότερα έργα του γράφτηκαν στη φυλακή. Μετά την αποφυλάκισή του το 2003, ζει στη Βενετία και στο Παρίσι μαζί με τη γαλλίδα φιλόσοφο Judith Revel. Στο εκτενέστατο συγγραφικό έργο του, σημαντικό μέρος του οποίου είναι γραμμένο στη φυλακή, ανήκουν τα βιβλία: "Stato e diritto nel giovane Hegel" (1958), "Stato e politica" (1970), "Proletari e stato: per una discussione su autonomia operaia e compromesso storico" (1976), "Il dominio e il sabotaggio : sul metodo marxista della trasformazione sociale" (1978), "Marx oltre Marx : quaderno di lavoro sui Grundrisse" (1978), "Dall'operaio massa all'operaio sociale : intervista sull'operaismo" (1979), "Il comunismo e la guerra" (1980), "L'anomalia selvaggia: saggio su potere e potenza in Baruch Spinoza" (1981), "Diario di un'evasione" (1985), "Il potere costituente: saggio sulle alternative del moderno" (1992), "Kairοs, alma venus, multitudo" (2001), "Il ritorno: quasi un'autobiografia" (2003).

Ο Γιάννης Σταυρακάκης είναι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με γνωστικό αντικείμενο "Ανάλυση του πολιτικού λόγου". Σπούδασε πολιτική επιστήμη στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές (MA) στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Essex, από όπου έλαβε και το διδακτορικό του δίπλωμα στο πλαίσιο του προγράμματος για την "Ιδεολογία και την Ανάλυση Λόγου" (Ideology and Discourse Analysis Program). Ο τίτλος της διδακτορικής του διατριβής ήταν "New Directions in the Theory of Ideology and the Case of Green Ideology". Στη συνέχεια εργάστηκε στα Πανεπιστήμια του Essex και του Nottingham, ενώ άρχισε να διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2006. Ασχολείται ερευνητικά με τη σύγχρονη πολιτική θεωρία (με έμφαση στις ψυχαναλυτικές και μετα-στρουκτουραλιστικές προσεγγίσεις) και με την ανάλυση της ιδεολογίας και του πολιτικού λόγου στις κοινωνίες της ύστερης νεωτερικότητας (με έμφαση στη μελέτη της πολιτικής οικολογίας, του λαϊκισμού και του αντιλαϊκισμού, της μετα-δημοκρατίας, αλλά και των σύγχρονων καλλιτεχνικών πρακτικών). Στις κυριότερες δημοσιεύσεις του περιλαμβάνονται οι μονογραφίες Lacan and the Political (Routledge, 1999· ελλ. μτφρ. Ψυχογιός, 2008) και The Lacanian Left (Edinburgh University Press/State University of New York Press, 2007· ελλ. μτφρ. Σαββάλας 2012) καθώς και η (από κοινού με τον Νικόλα Σεβαστάκη) μελέτη, Λαϊκισμός, αντιλαϊκισμός και κρίση (Νεφέλη, 2012). Έχει συνεπιμεληθεί, μεταξύ άλλων, τους συλλογικούς τόμους Φύση, κοινωνία και πολιτική (Νήσος, 1997), Discourse Theory and Political Analysis (Manchester University Press, 2000), Lacan & Science (Karnac, 2002· ελλ. μτφρ. Ροπή, 2017), Όψεις λογοκρισίας στην Ελλάδα (Νεφέλη, 2008) και Το πολιτικό στη σύγχρονη τέχνη (Εκκρεμές, 2008). Είναι επίσης εκ των συγγραφέων των μελετών Φύση, κοινωνία, επιστήμη στην εποχή των "τρελών αγελάδων": διακινδύνευση και αβεβαιότητα (Νεφέλη, 1999) και Νεολαία: ο αστάθμητος παράγοντας; (Πολύτροπον, 2008). Εξάλλου, στα πιο πρόσφατα εκδοτικά του εγχειρήματα συγκαταλέγονται η εισαγωγική μελέτη, Λαϊκισμός: Μύθοι, στερεότυπα και αναπροσανατολισμοί (ΕΑΠ, 2019) και η επιμέλεια του συλλογικού τόμου, The Routledge Handbook of Psychoanalytic Political Theory (Routledge, 2020). Διετέλεσε πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, στο πλαίσιο της οποίας συμμετείχε στην ίδρυση του Θεματικού Δικτύου για την Ανάλυση Πολιτικού Λόγου. Υπήρξε συνιδρυτής του Specialist Group για τον λαϊκισμό της βρετανικής Political Studies Association, ενώ το διάστημα 2014-5 λειτούργησε ως Κύριος Ερευνητής του ερευνητικού προγράμματος "POPULISMUS: Λαϊκιστικός λόγος και δημοκρατία". Ζει στη Θεσσαλονίκη.

Ο Δημήτρης Χριστόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969. Είναι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, όπου διδάσκει από το 2000. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται στο πεδίο της πολιτειολογίας και των δικαιωμάτων και εστιάζουν στην ιδιότητα του πολίτη, τη μετανάστευση, τη λογοκρισία και τις μειονότητες. Είναι ιδρυτικό μέλος του Κέντρου Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων (ΚΕΜΟ). Την περίοδο 2003-11 υπήρξε πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Από το 2016, είναι πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.