Από την αυτονομία στο εθνικό κράτος: Η ενσωμάτωση της Σάμου στην Ελλάδα

Ο Βασίλης Κρεμμυδάς γεννήθηκε το 1935 στη Μεσσήνη Μεσσηνίας· εκεί τελείωσε το γυμνάσιο. Το 1959 έλαβε πτυχίο Ιστορίας και αρχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1964 έως το 1967 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Lyon και στην τότε Ecole Pratique des Hautes Etudes, στο Παρίσι. Ανακηρύχθηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης το 1972 με τη διατριβή "Το εμπόριο της Πελοποννήσου στον 18ο αιώνα". Το 1981 εκλέχτηκε υφηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών με το βιβλίο "Συγκυρία και εμπόριο στην προεπαναστατική Πελοπόννησο, 1793-1821". Το 1965-1967 διατέλεσε λέκτωρ των νέων ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Lyon. Επί 17 χρόνια εργάστηκε στην ιδιωτική εκπαίδευση (Λύκειο Ζηρίδη και Σχολή Μωραΐτη) και το 1979-1982 δίδαξε ως ειδικός επιστήμων στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Το 1982 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο και το 1987 καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είχε προσκληθεί (professeur invite) δύο φορές σε πανεπιστήμια του Παρισιού. Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της Επιτροπής Τέχνης και Πολιτισμού της Βουλής και διευθυντής της αυτοτελούς δημόσιας υπηρεσίας "Αρχεία Πρωθυπουργού, Υπουργών, Υφυπουργών και της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης". Τα ιδιαίτερα επιστημονικά ενδιαφέροντά του ήταν προσανατολισμένα στις οικονομικές και κοινωνικές πραγματικότητες του τέλους της Τουρκοκρατίας και του ελληνικού 19ου αιώνα και σε ζητήματα της Επανάστασης του 1821 και των πρώτων δεκαετιών του βίου του ελληνικού κράτους. Έφυγε από τη ζωή στις 12 Νοεμβρίου 2017, σε ηλικία 82 ετών.

Ο Νίκος Βαφέας είναι λέκτορας κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Ο Χ. Ν. Λάνδρος (Πάνδροσο Σάμου, 1950), φιλόλογος, εργάστηκε στη Μέση εκπαίδευση και στο Ιστορικό Αρχείο Σάμου. Μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Απόπλους. Έχει συγγράψει μονογραφίες για την ιστορία της Σάμου.

Ο Κωνσταντίνος Π. Μπέλσης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1968. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και έκανε διετείς μεταπτυχιακές σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών. Αναγορεύτηκε διδάκτορας του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου με ειδίκευση στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη νεότερη ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία (18ος-20ός αι.) με έμφαση στην Ελληνική Επανάσταση και τις διαδικασίες συγκρότησης ελληνικού κράτους. Γόνιμα πεδία των ερευνητικών του προτιμήσεων είναι η μελέτη της σαμιακής ιστορίας, η ιστορική βιογραφία, η ιστορική κοινωνιολογία, η κοινωνική ανθρωπολογία και η προφορική ιστορία. Τίτλοι βιβλίων/συλλογικών έργων - "Από την οθωμανική νομιμότητα στο εθνικό κράτος.Το "άτομο" στο επίκεντρο της Ιστορίας. Λυκούργος Λογοθέτης (1772-1850)", Παπαζήση, Αθήνα 2014 - "Μία καταγγελία εναντίον του επάρχου Σάμου Κυριάκου Μόραλη στη Σάμο του 1822. Ο εσωτερικός αγώνας της νήσου και η επανάσταση", Πάντειο Παν/μιο, Αθήνα 2008, [αυτοέκδοση, Αθήνα 2010] - "Θέματα νεοελληνικής Ιστορίας: Η επεξεργασία των γραπτών παραθεμάτων: (Από τη θεωρία στην πράξη)", [αυτοέκδοση, Αθήνα 2010] - "Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία", Κέδρος, Αθήνα 2006 - "Η Προφορική Ιστορία ως ερευνητική εργασία (project) στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση", στο Νάκου Ει. Γκαζή Ανδρ. (επιμ.) (2014) "Προφορική ιστορία, μουσεία και εκπαίδευση, Νήσος, Αθήνα, σ. 233-250 - "Η ερμηνευτική πρόκληση ενός διαβήματος εναντίον της επαρχιακής διοίκησης στην εμφυλιακή Σάμο του 1822" (μονογραφία), στο Γεώργα Ευ. και Τάκου Ελ. (επιμ.) (2010) Π.Μ.Σ. "Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία" Επετηρίδα 2008-2009, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Παπαζήση, Αθήνα 2010, σ. 223-240 - "Η εθνικοποίηση της τοπικότητας κατά την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Η ελληνική κεντρική Διοίκηση και το διακύβευμα της Σάμου", στο "1821, Σάμος και Επανάσταση: ιστορικές προσεγγίσεις", Πρακτικά Συνεδρίου, Πυθαγόρειο 28-29 Μαΐου 2010, ΓΑΚ Σάμου-Περιφερειακή ενότητα Σάμου, Αθήνα 2011, σ. 113-130 (ISBN 978-960-87914-3-5) - "Σάμος και Κρήτη. Δύο διαφορετικές όψεις του ανατολικού ζητήματος. Δύο παράλληλες πορείες προς την ένωση", στο "Από την αυτονομία στο εθνικό κράτος. Η ενσωμάτωση της Σάμου στην Ελλάδα", Πρακτικά Συνεδρίου, Σάμος 2-4 Νοεμβρίου 2012, ΓΑΚ Σάμου-Περιφερειακή ενότητα Σάμου, Αθήνα 2014, σ. 55-72 - "Σαμιακή Πολιτεία (1830-1834). Γεώργιος Λογοθέτης Λυκούργος και διπλωματική διαχείριση του Σαμιακού Ζητήματος" (μονογραφία), στο "Σαμιακές Μελέτες", τ.10 (2013), ΠΙΣΝΔ, Σάμος, σ.169-267