Η πόλις άδουσα

Ρένος Αποστολίδης (1924-2004). Ο Ρένος Αποστολίδης γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του δημοσιογράφου Ηρακλή Αποστολίδη, αρχισυντάκτη σε πολλές αθηναϊκές εφημερίδες, διευθυντή της Εγκυκλοπαίδειας του Πυρσού και διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης (1945-1959), και της Ελπινίκης το γένος Ζαμπέλη. Το 1935 τέλειωσε το δημοτικό σχολείο και το 1941 το Βαρβάκειο Γυμνάσιο, όπου στις 28 Οκτωβρίου του 1941 οργάνωσε μαθητική αποχή. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής παρέμεινε ανένταχτος. Σπούδασε στο τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (αποφοίτησε το 1950). Φοιτητής ακόμη κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου στρατεύτηκε με το βαθμό του οπλίτη στο κρατικό μέτωπο. Αμέσως μετά την αποφοίτησή του και για έντεκα χρόνια εργάστηκε ως καθηγητής αρχαίων και νέων ελληνικών, ιστορίας και λατινικών σε ιδιωτικά αθηναϊκά γυμνάσια. Υπήρξε συνεργάτης του κρατικού γραφείου Τύπου του εξωτερικού, της Διεύθυνσης Εξωτερικού Τύπου, της Γενικής Διεύθυνσης Τύπου του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως και του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας. Τιμήθηκε με το βραβείο πεζογραφίας του Υπουργείου Παιδείας το 1960 (για το έργο του "Ιστορίες από τις Νότιες Ακτές"). Στο χώρο των γραμμάτων πρωτοεμφανίστηκε το 1944 με τη δημοσίευση του δοκιμίου του "Καιρός" στο περιοδικό "Γράμματα" και την έκδοση του έργου του "Τρεις σταθμοί μιας πορείας", ένα χρόνο αργότερα. Συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά της πρωτεύουσας ως συντάκτης ("Ελευθερία", "Νίκη", "Εικόνες", "Γνώσεις", "Νεώτερον Λεξικόν Ηλίου", "Ανεξάρτητος Τύπος", κ.α.) και ως κριτικός ("Γράμματα", "Φοιτητική Φωνή", "Δελτίον του Βιβλίου", "Κύκλος", "Κοχλίας", "Νέα Εστία", "Νέοι Ρυθμοί", "Νέες Εικόνες", "Έθνος", "Εθνικός Κήρυκας", κ.α.). Από το 1951 ανέλαβε την αρχισυνταξία και την κριτική στήλη στο περιοδικό "Ο Αιώνας μας", και το 1959 ίδρυσε με τον πατέρα του το περιοδικό "Νέα Ελληνικά", από τις σελίδες του οποίου πρόβαλε την κριτική στάση του ενάντια στη λογοτεχνική γενιά του ’30. Το 1964 καταδικάστηκε σε κάθειρξη δυόμισι χρόνων -από την οποία εξέτισε τελικά τρεις μήνες- επειδή είχε εισβάλει στη Βουλή ηγούμενος μιας ομάδας ακροδεξιών. Στη δικτατορία του Παπαδόπουλου επέβαλε τη δημοσίευση σε συνέχειες της "Ανθολογίας νεοελληνικού διηγήματος" στις εφημερίδες της εποχής, η οποία όμως διακόπηκε από τη λογοκρισία με αφορμή τη δική του νουβέλα "Ο Α2". Μετά τη δικτατορία συνέχισε να ασκεί κριτική από τις σελίδες του περιοδικού "Τετράμηνα" ως το 1979. Ο Ρένος Αποστολίδης ανήκει στους έλληνες πεζογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Βασικό χαρακτηριστικό του έργου του είναι η κυριαρχία της παρεμβολής του συγγραφέα στη ροή της αφήγησης και η έκφραση της προσωπικής του άποψης και οπτικής του μύθου με τρόπο άμεσο. Βασική πηγή της θεματολογίας του είναι η περίοδος της γερμανικής κατοχής και του ελληνικού εμφυλίου, ιστορικά γεγονότα της οποίας εντάσσει στην αφήγησή του αξιοποιώντας τα και σχολιάζοντάς τα, τόσο για να κρίνει τις αρνητικές τους επιπτώσεις όσο και για να τονίσει το υπαρξιακό αδιέξοδο στο οποίο οδηγούν τους ήρωές του. Στα μεταγενέστερα έργα του στρέφεται προς τη σύγχρονή του πραγματικότητα, διατηρώντας ωστόσο την άποψή του για τον προδρομικό χαρακτήρα του Εμφυλίου στις μεταπολεμικές αλλαγές στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας. Έργα του μεταφράστηκαν στα ολλανδικά, γερμανικά, γαλλικά και άλλες ξένες γλώσσες. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ρένου Αποστολίδη βλ. Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, "Ρένος Αποστολίδης", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67", τ. β΄, σ. 224-247, Αθήνα: Σοκόλης, 1988, Χατζηφώτης Ι. Μ., "Αποστολίδης Ρένος", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 2, Αθήνα: Χάρη Πάτση, χ.χ., και χ.σ., "Αποστολίδης Ρένος", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ.1, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1983. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Γιώργος Αρμένης γεννήθηκε στην Κληματιά Ιωαννίνων. Ήρθε στην Αθήνα την εποχή του '60. Το '67 μπήκε στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης Κάρολου Κουν απ' όπου και αποφοίτησε το '70. Ερμήνευσε πολλά κλασικά και σύγχρονα έργα στα εικοσιδύο χρόνια συνεργασίας με το Θέατρο Τέχνης. Δίδαξε για σειρά ετών αυτοσχεδιασμό και υποκριτική στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Έγραψε για το Θέατρο τα έργα: «Πρόβα», «Μαντζουράνα στο κατώφλι-γάιδαρος στα κεραμιδιά», «Το σόι», «Λήσταρχος Νταβέλης», «Βασικά με λεν Θανάση», «Ο θείος Σάκης και το Κόμμα», «Τέσσερα πρόσωπα και ο Θεός απ' έξω». Τα μονόπρακτα: «Αύριο πάλι», «Ακάλυπτοι χώροι», «Νυχτερινό μελό», «Το σαξόφωνο». Δύο παιδικά: «Ο Τζιτζιρής» και «Ο Λάκης ο αρχηγός». Για την τηλεόραση έγραψε: «Μέσα από το πλήθος», «Ο θείος μας ο Μίμης», «Χαίρε Τάσο Καρατάσο», «Το σόι μας», «Ζητώ γνωριμία», «Μικρές διαδρομές», και ένα μέρος από το «Σιγά η πατρίδα κοιμάται». Σκηνοθέτησε: «Χίμαιρα και φούμαρα» της Δ. Λιτηνάκη, «Εσωτερικές φωνές» Ε. Ντε Φίλιππο, «Νταν» του Δ. Κορδάτου, «Κορίτσι της γειτονιάς» του Ν. Χατζηαποστόλου, «κύκλωπας» του Ευριπίδη, «Πλούτος» του Αριστοφάνη, «Έρωτας και αναρχία» της Λίνας Βερτμίλερ, «Ταυτότητα» του Α. Γιαλαμά, «Εσωτερικές φωνές» του Ε. Ντε Φίλιππο στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Λάρισας, «Τριαντάφυλλο στο στήθος» του Τένεση Ουίλιαμς για το Δημοτικό Θέατρο Βόλου, «Κομμάτια και θρύψαλα» του Γ. Σκούρτη, «Νηρέας ο Βάρας» του Δ. Παπαχρήστου, «Αχ, αυτά τα φαντάσματα» του Ε. Ντε Φίλιππο, «Μαντζουράνα στο κατώφλι-γάιδαρος στα κεραμιδιά» του ιδίου για τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας και Σερρών, «Αγγέλα» του Γ. Σεβαστίκογλου για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου και πολλά άλλα. Είναι και παραμένει ένας από τους κληρονόμους του Θεάτρου Τέχνης, που όρισε ο δάσκαλός του, Κάρολος Κουν. Τιμήθηκε με το Α' βραβείο ανδρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για την ταινία του Π. Βούλγαρη «Όλα είναι δρόμος» και με το Α' βραβείο ανδρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Δράμας για την ταινία του Σάββα Καλύβα «Αμέρικα». Συμμετείχε στην ταινία του Θ. Αγγελόπουλου «Το Λιβάδι που δακρύζει» και στην ταινία «Σκόνη» του Τάσου Ψαρρά. Στην τηλεόραση έχει παίξει σε πολλές σειρές: «Το σόι μας», «Σιγά η πατρίδα κοιμάται», «Ξενοδοχείο Αμόρε», «Ο Πρίγκιπας», «Τρίτο στεφάνι» και πολλά άλλα. Το καλοκαίρι του 2001 συμμετείχε στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου, έχοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο, στο έργο «Νεφέλες» του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Γ. Ιορδανίδη. Το καλοκαίρι του 2002 σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στην παράσταση «Αχαρνής», δίνοντας μια νέα διάσταση στο κλασικό και συνάμα τόσο επίκαιρο έργο του Αριστοφάνη. Στα πλαίσια της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας, το φθινόπωρο του 2003, σκηνοθέτησε τη «Μπράχενα» του Δ. Παπαχρήστου και την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Από το 2003, έχει σκηνοθετήσει και πρωταγωνιστήσει στο έργο του Αντόν Τσέχωφ «Ο Θείος Βάνιας», στην «Πρόβα» και στο «Βασικά με λεν... Θανάση».

Ο Βασίλης Γκουρογιάννης γεννήθηκε (1951) και μεγάλωσε στο χωριό Γρανίτσα Ιωαννίνων. Αποφοίτησε από το Λύκειο Ιωαννίνων. Σπούδασε στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης. Από το 1977 έως πρόσφατα υπήρξε μαχόμενος δικηγόρος στην Αθήνα. Έγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα. Έχει βραβευτεί με έγκυρα βραβεία λογοτεχνίας. Αρθρογραφεί σε εφημερίδες και site. Έργα του μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες. Είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών.

Ο Γιάννης Δάλλας (1924-2020) γεννήθηκε στη Φιλιππιάδα. Ποιητής, νεοελληνιστής και μεταφραστής έργων της αρχαίας γραμματείας. Σπούδασε κλασική φιλολογία στην Αθήνα. Υπηρέτησε στη μέση και στην ανώτατη εκπαίδευση (καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου). Eξέδωσε δεκατρείς ποιητικές συλλογές από τις οποίες οι δέκα πρώτες περιέχονται στη συγκεντρωτική τους επανέκδοση "Ποιήματα 1948-1988" (Νεφέλη, 1990) και οι τρεις επόμενες είναι οι: "Αποθέτης" (1993), "Στοιχεία ταυτότητας" (1999) και "Γεννήτριες" (2004). Επίσης σειρά συγκεντρωτικών μελετημάτων ("H δημιουργική δεκαετία στην ποίηση του Βάρναλη" και "Κωνσταντίνος Θεοτόκης, κριτική σπουδή μιας πεζογραφικής πορείας"), φιλολογικές εκδόσεις των πεζών του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (Διηγήματα, Oι σκλάβοι στα δεσμά τους), των συνθετικών συλλογών του K. Βάρναλη ("Σκλάβοι πολιορκημένοι" και "Tο φως που καίει") και των έργων του A. Κάλβου ("Ωδαί", "H Ιωνιάς", "Oι Ψαλμοί του Δαβίδ"). Δημοσίευσε ακόμη δύο κριτικά βιβλία γύρω από το θέμα της ποιητικής και το θέμα του κλασικισμού του Κάλβου και άλλα τέσσερα για την ποίηση του Καβάφη (από τα οποία, τα σημαντικότερα είναι τα: "Καβάφης και ιστορία" και "Ο Καβάφης και η δεύτερη σοφιστική"). Αρκετά δοκίμια που αναφέρονται σε θέματα και κείμενα της παλαιότερης, της μεσοπολεμικής και της μεταπολεμικής λογοτεχνίας ("Εποπτείες A΄", 1954, "Υπερβατική Συντεχνία", 1958, "Πλάγιος λόγος", 1989, "Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης", 1997, "Ευρυγώνια", 2000, "Μανόλης Αναγνωστάκης - Ποίηση και ιδεολογία", 2000). Tο 2002 κυκλοφόρησε στις εκδόσεις "Άγρα" το βιβλίο του "Σκαπτή ύλη - Από τα σολωμικά μεταλλεία". Είναι επίσης συστηματικός μεταφραστής των αρχαίων λυρικών και των Αλεξανδρινών ποιητών: "Αρχαίοι λυρικοί" ("Χορικολυρικοί", "Μελικοί", "Ελεγειακοί", "Ιαμβογράφοι"), τα "Επιγράμματα" του Καλλίμαχου και "Tα δημώδη των αρχαίων" και "Αττικά συμποτικά", 2001). Τιμήθηκε με τη διάκριση του πρώτου Κρατικού Βραβείου Κριτικής και Δοκιμίου (1987) και του Μεγάλου Βραβείου Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (1999).

Η Άννα Δερέκα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Ζει και εργάζεται στα Ιωάννινα. Είναι δημοσιογράφος, αρχισυντάκτρια πολιτιστικών ημερήσιας εφημερίδας. Στα σαββατιάτικα ένθετά της καταγράφονται οι λόγιοι και οι καλλιτέχνες της Ηπείρου, κάτω από τον τίτλο "Ήπειρος, ο πολιτισμός μας". Είναι παραγωγός του Δημοτικού Ραδιοφώνου Ιωαννίνων. Από την ίδρυσή του είναι υπεύθυνη πολιτιστικών εκπομπών. Χαρακτηριστική εκπομπή της το "Αλκοόλ από μαύρα τριαντάφυλλα". Τον Φεβρουάριο του 2009 εκλέγεται πρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου και αναλαμβάνει τη διεύθυνση του περιοδικού "Ηπειρωτικά Γράμματα". Εξέδιδε με τετραμελή ομάδα το λογοτεχνικό-φιλολογικό περιοδικό "Φηγός". Έχει εκδώσει δεκαέξι ποιητικές συλλογές. Οι οχτώ για το εμπόριο και οι άλλες οχτώ είναι συλλεκτικές χειροποίητες εκδόσεις. Η πρώτη εμφάνισή της στην ποίηση σηματοδοτείται από τη συλλογή "Φθινοπωρινό θάρρος" το 1977. Προσκλήθηκε δύο φορές (1980, 1981) στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης, σε παγκόσμια συνάντηση γυναικών ποιητριών, όπου εκπροσώπησε τις Ελληνίδες ποιήτριες. Το σπουδαστικό έτος 2003-2004, στο Πανεπιστήμιο της Lecce, στο τμήμα Γλωσσών και Λογοτεχνίας, εκπονήθηκε διδακτορική διατριβή πάνω στη ζωή και στο έργο της από την Ιταλίδα μεταπτυχιακή φοιτήτρια Katia Sicuro. Τιμήθηκε από τον δήμο και το Πανεπιστήμιο της πόλης Lecce και του Brindizi, στη διοργάνωση "Ποιητές της Μεσογείου" (2004 και 2008). Επίσης από τη Μουσική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη (1980) και από τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Ιωαννίνων (2010). Το έργο της προέβαλαν, μεταξύ άλλων, το αγγλικό BBC, η RAI και η ΕΡΤ. Είναι τακτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών Αθηνών από τις 8 Απριλίου 1984. Ανήκει στην Εθνική Εταιρεία Λογοτεχνών Αθηνών και στην Εταιρεία Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου (ιδρυτικό μέλος). Το ποιητικό της έργο έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, στα ιταλικά και στα ρουμανικά.

Ο Πάνος Κυπαρίσσης γεννήθηκε στην Οξυά Ιωαννίνων το 1945. Σπούδασε μαθηματικά και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και θέατρο στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης-Κάρολος Κουν. Έχει εργαστεί ως ηθοποιός και σκηνοθέτης στο θέατρο, στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο, ενώ δίδαξε για μια περίπου δεκαετία φιλολογία και μαθηματικά στη Μέση Εκπαίδευση. Δίδαξε επίσης στη δραματική Σχολή Βεάκη, στη σχολή "Νέο Ελληνικό Θέατρο - Γ. Αρμένη", αλλά και στη Δραματική Σχολή 'Δήλος' της Δ. Χατούπη. Έχει συνεργαστεί με την κρατική τηλεόραση, σκηνοθετώντας περισσότερα από 15 ντοκυμαντέρ και με το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, σκηνοθετώντας την ταινία "Ο Βυζαντινός Καβάφης". Τα ντοκυμαντέρ του "Τζουμέρκα" και "Κατεβαίνοντας στις Ακτές", καθώς και η μικρού μήκους ταινία του "Έωθεν" έχουν συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Γράφει ποίηση, δοκίμιο και μεταφράζει, ενώ έργα του έχουν αποδοθεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Ιταλικά, Βουλγαρικά και Τσεχικά. Το 2014 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο ποίησης για το βιβλίο ''Τα τιμαλφή'' και το πρώτο βραβείο του διεθνούς φεστιβάλ Ιεράπετρας για την ταινία ''Γιάννενα του στοχασμού και των θρύλων''. Ασχολείται με τη γλυπτική και τη ζωγραφική και έχει παρουσιάσει έργα του σε ατομικές αλλά και ομαδικές εκθέσεις.

Η Μαρία Πορτολομαίου γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου 1946 στην Τιθορέα Λοκρίδας. Συγγραφέας, μεταφράστρια, ηθοποιός και σκηνοθέτης, σύζυγος του Βαγγέλη Λάζου των εκδόσεων "Δωδώνη" (Αθήνα - Γιάννενα). Έργα της: "Μια ζωή Μαρία", ποίηση, "Η διάρρηξη", διηγήματα, "Μακρυγιάννη, οράματα;", σύνθεση κειμένων για το θέατρο, "Ρωμαίος, Ιουλιέτα και μετά τι;", θεατρικό, "Τα δυο αδέρφια μου... κι εγώ", λογοτεχνία για παιδιά, "Επειδή... κουράστηκαν", λογοτεχνία για παιδιά. Έχει μεταφράσει στα ελληνικά θεατρικά των Ζενέ, Καμύ, Ιονέσκο, Ζιρωντίν, Σαλακρού, κ.ά., και έχει την ευθύνη της θεατρικής σειράς των εκδόσεων "Δωδώνη".

Ο Γιάννης Λυμπερόπουλος γεννήθηκε στην Κόνιτσα. Τελείωσε τη Ζωσιμαία Σχολή και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έγινε διδάκτορας του Πανεπιστημίου Παρισίων (Σορβόννη), όπου ταυτόχρονα παρακολούθησε Κοινωνιολογία και Οικονομικά. Είχε πρωταγωνιστική θέση στην Εθνική Αντίσταση (1942-44), με ανταμοιβή ταλαιπωρίες και διώξεις. Δικηγόρησε επί πενήντα σχεδόν χρόνια στην Αθήνα και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο. Πήρε σύνταξη από το Υπουργείο Πολιτισμού για την προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα. Η παρουσία του στην ελληνική λογοτεχνία είναι σημαντική, με ένα πλήθος πεζογραφημάτων. Κλασικές παραμένουν οι μελέτες του για την ιστορία και την οικονομική ανάπτυξη της ακριτικής περιφέρειας, καθώς και οι κοινωνιολογικές προσεγγίσεις του χώρου. Είναι μέλος επιστημονικών και πνευματικών συλλόγων, της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εταιρίας Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου, η οποία πρόσφατα τον ετίμησε στα Γιάννενα για το έργο του. Υπήρξε ο πρώτος εκδότης-διεθυντής του περιοδικού Κόνιτσα, που συνεχίζει να εκδίδεται μέχρι σήμερα.

Ο Χριστόφορος Μηλιώνης (1932-2017) γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου του νομού Ιωαννίνων. Φοίτησε στη Ζωσιμαία Σχολή και σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε στη μέση εκπαίδευση, στην Ελλάδα και την Κύπρο, ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και σχολικός σύμβουλος. Υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας που συνέταξε τα "Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" Γυμνασίου/Λυκείου, και μέλος των συντακτικών ομάδων των περιοδικών των Ιωαννίνων "Ενδοχώρα" και "Δοκιμασία". Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1954, με διήγημά του, στο περιοδικό "Ηπειρωτική Εστία". Ακολούθησαν τα βιβλία διηγημάτων (από τους σημαντικότερους του είδους στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα): "Παραφωνία" (1961)· "Το πουκάμισο του Κένταυρου" (1971)· "Τα διηγήματα της δοκιμασίας" (1978)· "Το πουκάμισο του Κένταυρου και τ’ άλλα διηγήματα" (1982, συγκεντρωτική έκδοση)· "Καλαμάς κι Αχέροντας" (1985)· "Χειριστής ανελκυστήρος" (1993)· "Το μικρό είναι όμορφο" (1997)· "Τα φαντάσματα του Γιορκ" (1999)· "Μια χαμένη γεύση" (1999)· "Η φωτογένεια" (2002), "Ακροκεραύνια" (1976)· "Το μοτέλ. Κομμωτής κομητών" (2005) και τα μυθιστορήματα: "Δυτική συνοικία" (1980)· "Ο Σιλβέστρος" (1987). Έγραψε επίσης φιλολογικές μελέτες, δοκίμια και μετέφρασε κείμενα από τα αρχαία ελληνικά. Αρκετά άρθρα του δημοσιεύτηκαν στη "Φιλολογική Καθημερινή" και αργότερα στα "Νέα". Για το έργο του τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1986), με το Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω" (2000) και με το Βραβείο Διηγήματος του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2005). Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, ήταν σύζυγος της καθηγήτριας της Γαλλικής Φιλολογίας Τατιάνας Τσαλίκη-Μηλιώνη. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα στις 5 Ιανουαρίου 2017, σε ηλικία 84 ετών. Ο κριτικός Αλέξης Ζήρας έγραψε για το έργο του Χριστόφορου Μηλιώνη: "Κεντρική σημασία σε όλα τα πεζά του έχει η μνήμη, ο απεριόριστος και αεικίνητος χρόνος της αναθύμησης, της αναπόλησης. Όλα συμβαίνουν εκεί, καθώς σχεδόν όλες οι ιστορίες του εκκινούν από προσωπικά βιώματα και αναπτύσσονται έπειτα διασταλτικά μέσω της συγγραφικής φαντασίας, με τη χρησιμοποίηση προσώπων που αφηγούνται για λογαριασμό του. [...] Κεντρικό ρόλο στις μικρές και μεγάλες ιστορίες του Μηλιώνη παίζει το περιβάλλον, συνήθως ο εξω-αστικός χώρος, η ενδοχώρα των Ιωαννίνων και το φυσικό τοπίο της, εκεί όπου ο ίδιος άρχισε να σχηματίζεται ως συνείδηση και εκεί όπου απέκτησε τα νεανικά και παιδικά του βιώματα, συσχετισμένα σχεδόν πάντοτε με το βαρύ αποτύπωμα της ιστορίας της Κατοχής και του Εμφυλίου, και των δραματικών επιπτώσεών της δράσης της στη ζωή των ανθρώπων. [...] Ο μετρημένος, βασανισμένος, ασκητικός μικρόκοσμος της Ηπείρου έγινε μέσω της λογοτεχνικής του αναπαράστασης ο κόσμος της δημιουργικής φαντασίας που τον έκαναν στη συνέχεια αγαπητικά δικό τους οι αναγνώστες του. Αυτός ο λογοτεχνικός χώρος έγινε, βιβλίο το βιβλίο, το πεδίο της νοσταλγικής του καταφυγής, της κάθαρσης από τη φθορά του αστικού βίου, της λύτρωσης από τον ισοπεδωτικό και απρόσωπο ρυθμό της ζωής στην πόλη. Ακόμα κι όταν δεν κατονομάζεται γεωγραφικά, υπονοείται καθαρά από την υποβλητική περιγραφή του αδρού, ορεινού τοπίου και των αρχέγονων σχέσεων των ανθρώπων. Από την ελεγειακή ψυχική διάθεση όσων έζησαν εκεί σε συνθήκες άκρως λιτοδίαιτες αλλά πλούσιες ως προς την εσωτερική ζωή". (Πηγή: Εταιρεία Συγγραφέων)

Ο Στέφανος Σταμάτης είχε καταγωγή από την Ήπειρο. Κύρια ασχολία του η θάλασσα κι ο τουρισμός, ενώ για λίγα χρόνια εργάστηκε στο ραδιόφωνο και τον Τύπο. Πρώτο βιβλίο του η συλλογή διηγημάτων "Ο κάμπος με τα όνειρα", που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1960. Ακολούθησαν άλλα εφτά βιβλία, τα περισσότερα μυθιστορήματα. Συνεργάστηκε με περιοδικά κι εφημερίδες, ενώ κείμενά του περιλαμβάνονται σε πολλές ομαδικές εκδόσεις κι ανθολογίες. Το φανταστικό, λυρικό και ονειρικό στοιχείο χαρακτηρίζουν την πεζογραφία του, και γενικά οι κριτικές για τα έργα του ήταν εξαιρετικά επαινετικές.

Ο Νίκος Χουλιαράς (1940-2015) γεννήθηκε στα Γιάννενα. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους ζωγράφους. Κατά το χρονικό διάστημα 1965-1970 ασχολήθηκε με τη μουσική. Έγραψε πολλά τραγούδια -που τα τραγούδησε ο ίδιος, καθώς και άλλοι γνωστοί τραγουδιστές- με μεγάλη επιτυχία. Ήταν, επίσης, ο πρώτος που έκανε διασκευές δημοτικών τραγουδιών και παρουσίασε τα ηπειρώτικα στο κοινό της Αθήνας. Έχουν εκδοθεί τα παρακάτω βιβλία του: "Σαράντα Σχέδια", Ώρα 1974, Νεφέλη 1985· "Ζωγραφική-Κείμενα", Κέδρος 1978 (Α΄ βραβείο στη Διεθνή Έκθεση της Λειψίας για το καλύτερα σχεδιασμένο βιβλίο στον κόσμο)· "Ο Λούσιας", Κέδρος 1979, Νεφέλη 1987· "Το Μπακακόκ", Κέδρος 1981, Νεφέλη 1988· "Το χιόνι που ήξερα", Κέδρος 1983 (Γ΄ βραβείο στη Διεθνή Έκθεση της Λειψίας για το καλύτερα σχεδιασμένο βιβλίο στόν κόσμο)· "Ζωή την άλλη φορά", Νεφέλη 1985· "Το άλλο μισό", Νεφέλη 1987· "Ο χρόνος είναι πάντα με το μέρος του", Νεφέλη 1989· "Μια ιστορία του μακρύ χειμώνα", Νεφέλη 1990· "Η μέσα βροχή", Νεφέλη 1991· "Νίκος Χουλιαράς - Ζωγραφική" 1966-1991, Εκδόσεις Εργαστήρι 1992· "Οι λεπτομέρειες του μαύρου", Νεφέλη 1993· "Οι ζωγραφιές του νυχτερινού χάρτη", Νεφέλη 1994· "Στο σπίτι του εχθρού μου", Νεφέλη 1995· "Οι κατοικήσιμοι τόποι της ζωγραφικής", Νεφέλη 1997· "Μία μέρα πριν δύο μέρες μετά", Νεφέλη 1998· "Εικόνες στο ύψος της ζωής", Νεφέλη 2000· "Το εργαστήριο του ύπνου", Νεφέλη 2001· "Οι εξοχές του νου", Νεφέλη 2003· "Νερό στο πρόσωπο", Νεφέλη 2005· "Οι μαύρες ζωγραφιές", Νεφέλη 2006. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, τα ιταλικά, τα αγγλικά, τα σουηδικά και τα γερμανικά, ενώ έχουν εκδοθεί στα γαλλικά από τον εκδοτικό οίκο Hatier η συλλογή διηγημάτων "Το Μπακακόκ" και τα μυθιστορήματα "Ο Λούσιας", "Ζωή την άλλη φορά", και "Στο σπίτι του εχθρού μου". Το 1996 ήταν υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το βιβλίο "Στο σπίτι του εχθρού μου". Έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση διηγήματά του. Το μυθιστόρημά του "Ο Λούσιας" έγινε τηλεοπτική σειρά και μεταδόθηκε από την ΕΤ-1 το 1989. Έχει λάβει μέρος σε πάρα πολλές ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και εκπροσώπησε την Ελλάδα στην VIII Biennale της Αλεξάνδρειας το 1969, στην έκθεση που έγινε στην Εθνική Πινακοθήκη για την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 1985, στη μεγάλη έκθεση του μουσείου του Dallas των Η.Π.Α. το 1990 και στην παγκόσμια έκθεση EXPO '92 που έγινε στη Σεβίλλη. Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής: ASTOR, Αθήνα, 1969 - ASTOR, Αθήνα, 1972 - ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΕΧΝΗΣ, Θεσ/νίκη, 1976 - STUDIO I, Αθήνα, 1972 - ΩΡΑ, Αθήνα, 1974 - ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ, Θεσ/νίκη, 1976 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 1976 - ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ, Θεσ/νίκη, 1978 - ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (Αναδρομική), 1978 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 1979 - ΩΡΑ, Αθήνα, 1982 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 1984 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 1987 - ΓΑΛΛΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ (Αναδρομική), 1990 - Αιθουσα Τέχνης ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ, Θεσ/νίκη, 1993 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 1994 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 1997 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 2001 - TERRACOTTA, Αθήνα, 2001 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Αθήνα, 2004 - Τ.Ν.Τ., Θεσ/νίκη, 2004 - ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, Οι μαύρες ζωγραφιές, Αθήνα, 2006, ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ, Αθήνα 2011 (Νίκος Χουλιαράς. Τα πίσω δωμάτια του νου).