Το πορτρέτο και η κρίση της αναπαράστασης

Ο Α-Ι. Δ. Μεταξάς, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (2012) έχει διατελέσει Προσκεκλημένος Καθηγητής στα Πανεπιστήμια του Aix-en-Provence, της Βουδαπέστης (ELTE) και του Στρασβούργου (Universite R. Schuman, Ecole Doctorale). Στο τελευταίο διοργανώθηκε, το 2008, Διεθνής διάσκεψη, "Conference Metaxas", με θέμα "Art et Pouvoir: a propos des peintures diachroniques". Το 2010 ανακηρύχθηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Κρήτης στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου που οργανώθηκε με θέμα: "Πολιτική Επιστήμη-Σύγχρονα διακυβεύματα και η συμβολή του Α-Ι. Δ. Μεταξά". Είναι τακτικό Μέλος της "Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα" και εκπρόσωπός της στην Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου καθώς και Μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων του "Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου" και του "Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης" στο οποίο είναι Εντεταλμένος Σύμβουλος. Τα ενδιαφέροντά του, μέσα από τα βιβλία του, τα άρθρα του και τις "Επιφυλλίδες" του στην εφημερίδα "Το Βήμα", εστιάζονται στη μελέτη του πολιτικού λόγου και στα φαινόμενα μετάθεσης εξουσίας από τις θεσμικές σε άτυπες μορφές.

Ο Μάνος Στεφανίδης γεννήθηκε στο Πειραιά το 1954. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Kunstmuseum του Dusseldorf και στο Smithsonian Institution της Washington DC. Είναι διδάκτορας του ΑΠΘ. Επί 25 χρόνια ήταν επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης. Το 2004 εξελέγη λέκτορας του Πανεπιστήμιου Αθηνών και το 2005 μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 2006 εξελέγη επ. καθηγητής στο ΑΠΘ αλλά δεν απεδέχθη τη θέση. Σήμερα διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στην Φιλοσοφική Αθηνών, τμήμα θεατρικών Σπουδών. Το 1990 ήταν ο κομισάριος της Ελλάδας στη Biennale Βενετίας. Από το 1985 είναι μέλος της Α.I.C.Α.. Οργάνωσε και διηύθυνε το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στη Κέρκυρα (1990-1995) και το ιδιωτικό μουσείο Φρυσίρα (2000-2002). Έχει διδάξει σε μεταπτυχιακά σεμινάρια του Καποδιστριακού και Ιονίου Πανεπιστήμιου, του Παντείου και της ΑΣΚΤ καθώς και στη σχολή ξεναγών και τον ΑΚΤΟ. Γράφει χρόνια κριτικές τέχνης και επιφυλλίδες στην "Καθημερινή", το "Βήμα", το "Έθνος", την "Ελευθεροτυπία", τον "Ελεύθερο Τύπο" και το περιοδικό Αντί. Συνεργάζεται με τα λογοτεχνικό περιοδικό "Το Δέντρο", "Η Λέξη", "Ρεύματα", "Μανδραγόρας", "(δε)κατα". Έχει παρουσιάσει πολλές τηλεοπτικές εκπομπές στη κρατική τηλεόραση, στον ΑΝΤ1 και το SevenX, ραδιοφωνικές εκπομπές στο Τρίτο Πρόγραμμα και στο Κόκκινο 105,5. Έχει διοργανώσει σεμινάρια τέχνης στην Αρχαιολογική Εταιρεία, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση και στη Booze Cooperativa.

Ο Πέτρος Μαρτινίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1946, με σπουδές αρχιτεκτονικής, ψυχολογίας, θεωρίας κειμένων, ιστορίας και φιλοσοφίας των επιστημών, δίδαξε στην Πολυτεχνική Σχολή για 35 χρόνια και εξακολουθεί να διδάσκει σε μεταπτυχιακά τμήματα άλλων σχολών. Έχει γράψει πολλά άρθρα και βιβλία σχετικά με τα επιστημονικά του πεδία και 10 αστυνομικά μυθιστορήματα τα τελευταία 20 χρόνια. Πρώτο του βιβλίο τα δοκίμια "Συνηγορία της παραλογοτεχνίας" (1982), "Οι λέξεις στην αρχιτεκτονική και την επιστημονική σκέψη" (1990), "Κόμικς, τέχνη και τεχνικές της εικονογράφησης" (1990), "Η υψηλή τέχνη της απελπισίας: γύρω από τον Ισοβίτη του Αρκά" (1992), "Μεσιτείες του ορατού: ζητήματα θεωρίας της κριτικής στην αρχιτεκτονική και την τέχνη" (1997) και "Μεταμορφώσεις του θεατρικού χώρου: τυπικές φάσεις κατά την εξέλιξη των θεάτρων στη Δύση" (1999). Η έντονη παρουσία του στο αστυνομικό μυθιστόρημα ξεκινά με την τετραλογία "Κατά συρροήν" (1998), "Σε περίπτωση πυρκαϊάς" (1999), "Παιχνίδια μνήμης" (2001) και "Δεύτερη φορά νεκρός" (2002). Ακολούθησε η τριλογία "Μοιραίοι αντίκατοπτρισμοί" (2003), "Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία" (2005) και "Ο Θεός φυλάει τους άθεους" (2006). Το 2007 κυκλοφόρησε το κείμενο του "Πώς πάνε στον "παράδεισο" του Αρκά. "Ανατρέχοντας στην ιστορία του γέλιου" και το 2011 το βιβλίο "Κριτική και ευαισθησία". "Η εξέλιξη του κριτικού στοχασμού για την τέχνη". Το 2000 τιμήθηκε με το Βραβείο της Ένωσης Κριτικών θεάτρου για το έργο του "Μεταμορφώσεις του θεατρικού χώρου: τυπικές φάσεις κατά την εξέλιξη των θεάτρων στη Δύση". Έλαβε μέρος, με διηγήματα του, και στους τρεις πρώτους τόμους των Ελληνικών εγκλημάτων (2007, 2008 και 2009). (φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)

Ο Νiκος Δασκαλοθανάσης γεννήθηκε στην Aθήνα το 1961. Είναι καθηγητής ιστορίας της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Σπούδασε αρχαιολογία στην Aθήνα (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο) και ιστορία της τέχνης στις Βρυξέλλες (Universite Libre de Bruxelles), το Παρίσι (Universite de Paris I, Pantheon-Sorbonne) και τη Νέα Υόρκη (The Graduate School and University Center of The City University of New York). Είναι διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Aπό το 1994 υπήρξε αναπληρωτής αρχισυντάκτης του περιοδικού "The Art Magazine". Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, μια μονογραφία για τον Giorgio de Chirico ("Η ζωγραφική του Giorgio de Chirico: η άρθρωση του μεταφυσικού χώρου", εκδόσεις Opera/Critica, 2001), ένα δοκίμιο για τη θεωρία του Clement Greenberg ("Aριάδνη", τ. 9, 2003) και μια μελέτη για τον ιστορικό ρόλο του καλλιτέχνη ("Ο καλλιτέχνης ως ιστορικό υποκείμενο: από τον 19ο στον 21ο αιώνα", εκδόσεις Άγρα, 2004), ενώ ήταν ένας από τους συγγραφείς του καταλόγου της έκθεσης σύγχρονης τέχνης "Outlook" (Aθήνα, ΑΣΚΤ-Τεχνόπολις-Μουσείο Μπενάκη, 2003). Έχει επίσης επιμεληθεί την ελληνική έκδοση των Πρακτικών της δίκης του Brancusi κατά του αμερικανικού Δημοσίου ("Brancusi κατά ΗΠΑ", Aθήνα, εκδόσεις Ύψιλον, 2004), τον κατάλογο της έκθεσης στην ΑΣΚΤ "Συνομιλία; Τελευταία αποκτήματα του μουσείου Van Abbe" (Aθήνα, εκδόσεις Άγρα και Γκαλερί Bernier/ Eliades, 2002) καθώς και τις εκθέσεις και τους καταλόγους "Γιώργος Χατζημιχάλης. Έργα 1985-2000" (Aθήνα, Eθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, 2001) και "Διδάσκοντας την τέχνη. H ιστορία της Aνωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών μέσα από το έργο των δασκάλων της" (Aθήνα, ΑΣΚΤ, 2004).

Ο Χάρης Καμπουρίδης είναι σημειολόγος και ιστορικός της τέχνης, πρόεδρος της Εταιρείας Εικαστικών Μελετών - Αρχείο Νεοελληνικής Τέχνης. Διετέλεσε μέλος των επιτροπών προγραμματισμού της Πινακοθήκης Ρόδου και της Εθνικής Πινακοθήκης, σύμβουλος της Κτηματικής Τράπεζας σε θέματα πολιτισμού και επίκουρος καθηγητής Επικοινωνιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σπουδασε στην Ελλάδα και στο Άαχεν, όπου και ίδρυσε (1977) το διεθνές επιστημονικό περιοδικό Code: An International Journal of Semiotics. Δημοσίευσε μελέτες σε πρακτικά συνεδρίων και ειδικά περιοδικά, οργάνωσε μουσειακές εκθέσεις για το ΥΠ.ΠΟ και από το 1985 είναι τεχνοκριτικός της εφ. ΤΑ ΝΕΑ. Το 1993 εξελέγη μέλος της Academia Europea. Γεννήθηκε στην Κομοτηνή, το 1950.