1821, Τα εθνικά “ευαγγέλια” του ιερού αγώνος

O Κωνσταντίνος Δ. Σβολόπουλος (1938-2019) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2003 και χρημάτισε πρόεδρός της το 2010, και ομότιμος καθηγητής της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πολιτικές Επιστήμες στα Πανεπιστήμια Στρασβούργου και Παρισίων. Ανακηρύχθηκε διδάκτωρ στα Πανεπιστήμια Στρασβούργου και Αθηνών και υφηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης όπου και διετέλεσε καθηγητής της Ιστορίας των Διεθνών Σχέσεων (1981-1989). Kατά τα έτη 1962-1965 κατέταξε το αρχείο Eλευθερίου Bενιζέλου του Mουσείου Mπενάκη. Ιστορικός μεγάλου κύρους, διετέλεσε επί εννέα χρόνια διευθυντής του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.Tο 1990 ανέλαβε τη Διεύθυνση του Iδρύματος "Kωνσταντίνος Γ. Kαραμανλής", του οποίου υπήρξε συνιδρυτής με τους K. Tσάτσο και K. Tρυπάνη. Tο 1989 εξελέγη καθηγητής της Iστορίας του Nεωτέρου Eλληνισμού στο Πανεπιστήμιο Aθηνών. To 2003 η ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών αναγνωρίζοντας το σημαντικότατο έργο τού καθηγητή Σβολόπουλου τον εξέλεξε τακτικό μέλος της στην έδρα της "Ιστορίας του Ελληνισμού κατά τους Νεώτερους Χρόνους". Μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του Iδρύματος Nτε Γκωλ και επίτιμος εταίρος της Eταιρείας NA Eυρώπης του Mονάχου. Kύρια αυτοτελή έργα: "O Eλευθέριος Bενιζέλος και η πολιτική κρίσις εις την Aυτόνομον Kρήτην, 1901-1906", Aθήνα (1974), "Tο Bαλκανικόν Σύμφωνον και η ελληνική εξωτερική πολιτική, 1928-1934" (Aθήνα 1974), "Aνέκδοτον κείμενον του Eλευθερίου Bενιζέλου" (Aθήνα 1974), "H ελληνική εξωτερική πολιτική μετά την Συνθήκην της Λωζάνης: η κρίσιμος καμπή, Iούλιος-Δεκέμβριος 1928" (Θεσσαλονίκη 1977), "Yπουργείο Eξωτερικών, 1940-41. Eλληνικά διπλωματικά έγγραφα" (Aθήνα 1980), "H ελληνική εξωτερική πολιτική, 1900-1945" (Aθήνα 1992), "Kωνσταντινούπολη, 1856-1908: η ακμή του Eλληνισμού" (Aθήνα 1994), "H οργάνωση της διεθνούς κοινωνίας. Iστορική επισκόπηση" (Θεσσαλονίκη 1996), "Kωνσταντίνος Kαραμανλής: Aρχείο, γεγονότα και κείμενα", (επιμ. 12 τόμοι) (Aθήνα 1992-1997), "Alexandre Ypsilanti, Correspondance inedite, 1816-1828" (Thessaloniki 1999), "Eλευθέριος Bενιζέλος:12 μελετήματα" (Aθήνα 1999), "H ελληνική εξωτερική πολιτική, 1945-1981" (Aθήνα 2001), "Xαϊδάρι, 8 Σεπτεμβρίου 1944. H αόρατη στρατιά στο απόσπασμα" (Aθήνα 2002), "Tο καθεστώς των νησίδων του νοτιοανατολικού Aιγαίου. H μαρτυρία των πηγών" (Aθήνα 2002), "Η γένεση της ιστορίας του Νέου Ελληνισμού", (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006), "Προμαχώντας στο Μεσολόγγι" (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2007), "Η απόφαση για την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στην Μ. Ασία (Ίκαρος 2009), "Κατακτώντας την ανεξαρτησία", (Πατάκης 2010). Ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου Κατερίνα Χέλμη. Έφυγε από τη ζωή στις 13 Αυγούστου 2019, σε ηλικία 81 ετών.

Ο Κωνσταντίνος Δ. Μαλαφάντης γεννήθηκε στην Καλαμάτα. Είναι Καθηγητής Παιδαγωγικής και Λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης της Σχολής Επιστημών της Αγωγής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι Πρόεδρος της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος, Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης και Διευθυντής του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Εφαρμογών και Παραγωγής Εκπαιδευτικού Υλικού. Είναι επίσης επιστημονικός υπεύθυνος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών "Ψυχοπαιδαγωγική της Ανάγνωσης, Φιλαναγνωσία και Εκπαιδευτικό Υλικό" της ίδιας Σχολής, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της European Educational Research Association (EERA), Διευθυντής Σύνταξης του επιστημονικού περιοδικού Παιδαγωγική Επιθεώρηση της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος, Διευθυντής Σύνταξης του επιστημονικού περιοδικού MusEd, Μουσείο-Σχολείο-Εκπαίδευση, που εκδίδει το "Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης", μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Εκδόσεως του επιστημονικού περιοδικού Κοινωνία, που εκδίδει η Πανελλήνιος Ένωσις Θεολόγων και Ειδικός Σύμβουλος Εκδόσεως του περιοδικού Νέα Παιδεία, που εκδίδει η Επιστημονική Ένωση "Νέα Παιδεία". Τα θεωρητικά και ερευνητικά ενδιαφέροντά του είναι η παιδαγωγική διάσταση της λογοτεχνίας, η σχέση του παιδιού με την ανάγνωση, η καλλιέργεια και η ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας, το παραμύθι και η διδασκαλία του, η μουσειοπαιδαγωγική, η ιστορία της Νεοελληνικής Παιδείας και ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Έχει συγγράψει δεκατρία βιβλία και έχει επιμεληθεί πλήθος άλλων. Μελέτες και έρευνές του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και διεθνή παιδαγωγικά και φιλολογικά περιοδικά.

Ο Δήμος Λεβιθόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1959. Άρχισε να δημοσιογραφεί κρυφά από μαθητής στο γυμνάσιο, σε περιοδικά ποικίλης ύλης της Αθήνας και σε τοπικές εφημερίδες της Πάτρας. Παράλληλα με τις δημοσιογραφικές του σπουδές εργαζόταν ως επαγγελματίας συντάκτης στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο καθώς και στη Ραδιοφωνία. Σε όλη την κλίμακα της ιεραρχίας, από ρεπόρτερ έως διευθυντικό στέλεχος εργάσθηκε επί μια δεκαπενταετία σε μεγάλες εφημερίδες και περιοδικά πριν τον κερδίσει οριστικά ο κόσμος του βιβλίου. Ορόσημο για την παρουσία του στα Γράμματα απετέλεσαν ο μεγάλος δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς καθώς και ο κορυφαίος του πνεύματος Παναγιώτης Κανελλόπουλος (πρωθυπουργός και ακαδημαϊκός) που πρώτοι τον αξιολόγησαν και τον ξεχώρισαν. Έτσι το 1979, σε ηλικία 19 ετών, εκδίδει το πρώτο του βιβλίο, "Βροχοπτώσεις", με πρόλογο του Δημήτρη Ψαθά -που τον ίδιο χρόνο φεύγει απ' τη ζωή- και γελοιογραφίες του Κυρ. Ενώ ένα χρόνο πριν, ο σύγχρονος πατέρας του χρονογραφήματος Δ. Ψαθάς, είχε αφιερώσει μέρος του πρωτοσέλιδου χρονογραφήματός του με εγκωμιαστικά σχόλια για τον Δ. Λ. Το 1980, ο Δ.Λ. τιμήθηκε με το βραβείο Ειρήνης Ιπεκτσί. "Bήμα", "Καθημερινή", "Νέα", "Eλευθερoτυπία": "για τη συλλεκτική εργασία του "απ' το αρχείο ενός ρεπόρτερ" καθώς και για τη συνολική προσφορά του στην υπόθεση της ελληνοτουρκικής προσέγγισης". Από το 1981 έως το 1991, μεγάλος ο σταθμός στην καριέρα του, είναι η συνεργασία του με τον κορυφαίο συγγραφέα, Αλέκο Σακελλάριο, με τον οποίο αποτελούν ένα παραγωγικότατο συγγραφικό δίδυμο και γράφουν από κοινού εύθυμα και σατιρικά διηγήματα για δέκα και πλέον βιβλία. Και όχι μόνον. "Ευθυμογραφικό". "Κωμικοτραγικά", "Ευθυμοσατιρικά", "Γελοιογραφικά", "Ιλαροτραγικά", "Χιουμοριστικό" είναι μερικά από τα βιβλία τους, πρώτοι καρποί της συνεργασίας τους. Επίσης έγραψαν και ανέβασαν μαζί μια ιδιότυπη σατιρική επιθεώρηση στην προσπάθειά τους να αναστήσουν θεατρικά την περίφημη "Μάντρα του Αττίκ" (1989). Ο Δήμος Λεβιθόπουλος, εργάσθηκε ως βοηθός σκηνοθέτη, πάντα στο πλευρό του Σακελλάριου, στο Εθνικό θέατρο αλλά και στα γυρίσματα τηλεταινιών. Το 1984 εκδίδει το βιβλίο "Σάτιρα και όχι μόνο" (με πρόλογο του τ. προέδρου της Δημοκρατίας και ακαδημαϊκού Μιχαήλ Στασινόπουλου, εικονογράφηση (20 σχέδια) του μεγάλου ζωγράφου, ακαδημαϊκού Νικόλα Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Και με τη συμμετοχή δέκα μελών της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1985, εκδίδει τρεις θεατρικές μελέτες μεταξύ των οποίων και τη βιογραφία της "μάνας" του χορού στην Ελλάδα, της μεγάλης χορεύτριας και χορογράφου Έλλης Ζουρούδη. Το 1986, μαζί με τον αξέχαστο συγγραφέα και στιχουργό του "Παιδιά της Ελλάδος παιδιά" και άλλων μεγάλων επιτυχιών, τον Μίμη Τραϊφόρο, σύντροφο στη ζωή και στο θέατρο, της θρυλικής τραγουδίστριας της νίκης, Σοφίας Βέμπο, έγραψαν δύο βιβλία "Εδώ γελάνε" (με σχέδια του Κώστα Μητρόπουλου), "Κάποτε στο θέατρο", ενώ ο Δ. Α. επιμελήθηκε και προλόγισε τα αυτοβιογραφικά βιβλία "Βέμπο - Τραϊφόρος μια ζωή" και "60 χρόνια ποίηση και τραγούδι" του αλησμόνητου βάρδου. Από το 1992, ο Δ.Α ανέλαβε την διεύθυνση και τη λογία φροντίδα του Ετήσιου Λευκώματος Πολιτισμού "Ελλάδα και Πολιτισμός", στους πέντε τόμους του οποίου συμμετείχαν εκατό και πλέον ακαδημαϊκοί, πρυτάνεις, καθηγητές πανεπιστημίων, καθώς και οι πλέον επιφανείς λόγιοι της εποχής μας. Επίσης, πολύχρονη και επιτυχής ήταν η παρουσία του στην Ραδιοφωνία της ΕΡΤ, ενώ στο "Κανάλι 1" του Πειραιά (1988) έγραφε και συμπαρουσίαζε με την μεγάλη κυρία του μουσικού μας θεάτρου Άννα Καλουτά, μια σατιρική ραδιο-επιθεώρηση. Παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες αγάπες του υπήρξαν πάντοτε η λογοτεχνία και η ιστοριογραφία, ήταν πολύ φυσικό πλάι στους μεγαλύτερους θεατρανθρώπους, να "κολλήσει το μικρόβιο" του θεάματος, ευτυχώς όχι... ανεπανόρθωτα. Έτσι, στα τρία μόλις χρόνια που ασχολήθηκε με αυτό το χώρο, έγραψε τα σενάρια για δέκα και πλέον τηλεταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησαν πολλοί δημοφιλείς ηθοποιοί (Ντίνος Ηλιόπουλος, Γιάννης Γκιωνάκης, Κώστας Βουτσάς, Κώστας Ρηγόπουλος, Σπύρος Καλογήρου, Νίκος Ρίζος κ.ά.) με σκηνοθεσία Σακελλάριου, Κώστα Καραγιάννη κ.ά. Στο θέατρο ανέβηκαν τρεις επιθεωρήσεις και δύο πρόζες δικές του, σε μεγάλες κεντρικές αθηναϊκές σκηνές και σε περιοδεία ανά την Ελλάδα. Έγραψε και μια εβδομαδιαία τηλεοπτική επιθεώρηση για την πάλαι ποτέ ασπρόμαυρη ΕΡΤ1. Έχει τιμηθεί με τιμητικό δίπλωμα και μετάλλιο του Πανεπιστημίου Πατρών, με διάκριση του Πανεπ. HIUj, και άλλα (Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, Δήμος Αθηναίων, Ρόταρυ, Οργανισμός Πολιτιστικών Εκδηλώσεων Πατρών κ.ά.). Σε ηλικία 33 ετών ο Δήμος Λεβιθόπουλος, διέκοψε κάθε δημοσιογραφική περιπλάνηση και συγγραφική περιπέτεια αναζητώντας την έμπνευση σε μια πιο απλή καθημερινότητα.