Ανθρωπολογία και συμβολισμός στην Ελλάδα

Ο Λεωνίδας Βουρνέλης αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του ΑΠΘ το 1999. Το 2003 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και πολιτιστικής ανθρωπολογίας στο Southern Illinois University, όπου συνεχίζει τις διδακτορικές του σπουδές με θέμα διεθνική (transnational) μετακίνηση αντικειμένων σε ελληνικές κοινότητες των ΗΠΑ. Παράλληλα μελετάει μερικές από τις πολιτισμικές προεκτάσεις που προκύπτουν από δημοφιλείς εκπομπές μαγειρικής στην ελληνική τηλεόραση.

Ο David Sutton είναι καθηγητής Ανθρωπολογίας στο University of Illinois. Έχει πραγματοποιήσει πολλές έρευνες στην Κάλυμνο, όπου και εξακολουθεί να διεξάγει επιτόπια έρευνα εδώ και είκοσι χρόνια. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του εστιάζονται στη μαγειρική, τα εστιατόρια, το φύλο, τις αισθήσεις και τη μνήμη, θέματα τα οποία πραγματεύεται σε βιβλία του. Η τρέχουσα εθνογραφική ερευνά του αφορά τις καθημερινές μαγειρικές πρακτικές στην Κάλυμνο. Συμμετέχει στη σύνταξη ιστολογίου με θέμα την πολιτική χρήση της τροφής κατά την τρέχουσα οικονομική κρίση στην Ελλάδα και αλλού.

Γλωσσολόγος, εθνολόγος, ερευνητής στο Centre National de la Recherche Scientifique (C.N.R.S.) από το 1979. Δίδαξε γενική γλωσσολογία και εθνολογία στο Πανεπιστήμιο Paris VII και Paris V, καθώς και στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (E.H.E.S.S.) όπου και διευθύνει το σεμινάριο "Anthropologie linguistique des Balkans". Με την επιτόπια έρευνά του στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία, στην Αλβανία, στη Νότιο Ιταλία και στο Ισραήλ μελέτησε ιδιαίτερα τη γλώσσα και τον πολιτισμό αγροτικών ομάδων και μετατοπισμένων πληθυσμών της Μεσογείου.

Γεννήθηκε στην Αυστραλία, πέρασε μέρος της παιδικής της ηλικίας στις ΗΠΑ, πήγε στην Αγγλία και τώρα είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Wales, Swansea. Διεξήγαγε έρευνα σε θέματα συγγένειας, τελετουργίας, μετανάστευσης και τουρισμού, και δημοσίευσε δύο βιβλία για διάφορες απόψεις της έρευνάς της. Το "Greek Island life: Fieldwork on Anafi", δημοσιευμένο από το Routledge Harwood (2001), περιγράφει τις έρευνές της στο νησί και ανάμεσα στους Αναφιώτες μετανάστες στην Αθήνα. Μια νέα φάση της εργασίας της ξεκίνησε όταν απέκτησε πρόσβαση σε ένα αρχείο αρνητικών σε γυαλί και φιλμ, το οποίο έδειχνε ένα κοινόβιο πολιτικών εξορίστων σταλμένων στο νησί μεταξύ 1935 και 1942. Το δεύτερο βιβλίο της, "The social organization of exile: Greek political detainees in the 1930s", επίσης δημοσιευμένο από το Routledge Harwood (2001), αποδίδει το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο αυτών των εικόνων.

Ο Ορέστης Λιντερμάγιερ είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Από τη μελέτη των λατρειών φορτίου αγαθών, την οποία ξεκίνησε ως μεταπτυχιακός υπότροφος στον Καναδά, η έρευνά του επεκτάθηκε στα θρησκευτικά κινήματα. Το αντικείμενο της διδακτορικής του διατριβής ήταν μια πνευματοληπτική πεντηκοστιανή Εκκλησία, η "Ελεύθερη Αποστολική Εκκλησία της Πεντηκοστής" με επιτόπια έρευνα στην Ελλάδα και τη Βόρεια Αμερική.

Η Νένη Πανουργιά είναι ανθρωπολόγος, καθηγήτρια στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Φυλακών, υπεύθυνη του προγράμματος σπουδών Justice in Education και Ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Κοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Columbia. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια Princeton, Rutgers, NYU, Bard College, NSSR και Universite de Paris VIII. Γράφει για ανθρωπολογική και εθνογραφική θεωρία, τέχνη και αρχιτεκτονική, πολιτική, επιστημολογία, κριτική θεωρία, και κριτικές ιατρικές σπουδές. Έχει ασχοληθεί εθνογραφικά με τη σημασία της ιστορίας και της πολιτικής, την εμπειρία των βασανιστηρίων, του εγκλεισμού και των εργαλείων πειθάρχησης, και την ιδρυματοποίηση του κοινού χώρου. Το βιβλίο της "Fragments of Death, Fables of Identity. An Athenian Anthropography" έλαβε το Μέγιστο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής της Διεθνούς Εταιρείας Εθνοϊστορίας (1996) και το βραβείο Λαογραφίας το Chicago (1997). Έχει επιμεληθεί, μαζί με τον George E. Marcus, τον τόμο "Ethnographica Moralia: Experiments in Interpretive Anthropology" (Fordham University Press).

Η Μαριλένα Παπαχριστοφόρου γεννήθηκε το 1966. Σπούδασε γαλλική φιλολογία και συγκριτική λογοτεχνία στη Σορβόνη (Paris IV) και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στην κοινωνική ανθρωπολογία και εθνολογία στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, στο Παρίσι. Κατά το διάστημα 1997-2009 εργάστηκε κυρίως ως ερευνήτρια στο Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει επίσης συνεργαστεί με το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (Διδασκαλείο Νηπιαγωγών) και με το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Από το 2009 διδάσκει λαογραφία και λαϊκή λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από τη θέση της Επίκουρης Καθηγήτριας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Μελέτες και άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και εγκυκλοπαίδειες.

Καθηγητής ανθρωπολογίας και γλωσσολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει πάρει το Ph.D. του στην ανθρωπολογία από το πανεπιστήμιο του Wisconsin, και δύο masters, το ένα στην ανθρωπολογία και το άλλο στη γλωσσολογία από το ίδιο πανεπιστήμιο (1981). Έχει συγγράψει ένα ελληνικό βιβλίο με τίτλο "Εισαγωγή στην ανθρωπολογία της γλώσσας: γλώσσα, ιδεολογία, διαλογικότητα και επιτέλεση" (Gutenberg, Αθήνα 1995) και ένα αγγλικό με τίτλο "A linguistic anthropology of praxis and language shift: Arvanitika (Albanian) and Greek in contact" (Clarendon Press, Oxford 1998). Έχει δημοσιεύσεις σε περιοδικά. Ενδιαφέρεται για θέματα γλωσσικών ιδεολογιών, πολιτικής θεωρίας και γλώσσας, επιτελεστικών πλευρών του λόγου.

Ο Ευάγγελος Γρ. Αυδίκος γεννήθηκε το 1951 στην Πρέβεζα, με καταγωγή από το Συρράκο. Σπούδασε στο Κλασικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και εργάστηκε για πολλά χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως φιλόλογος. Είναι καθηγητής λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων. Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων οι τίτλοι: "Το βλέμμα στον τοίχο με τη μαντανία", διηγήματα, (Ελληνικά Γράμματα, 2001), "Ο δικός μου Θεός", μυθιστόρημα, (Ταξιδευτής, 2004), "Η Θράκη και οι άλλοι. Ιχνηλατώντας τα πολιτισμικά όρια και την ιστορική μνήμη" (Οδυσσέας 2007), "Η κίτρινη ομπρέλα" (Μεταίχμιο, 2007) -ήταν στη μικρή λίστα του περιοδικού "Διαβάζω" για το βραβείο μυθιστορήματος του 2008, "Ήταν μια φορά κι έναν καιρό αλλά μπορεί να γίνει και τώρα. Η εκπαίδευση ως χώρος διαμόρφωσης παραμυθάδων" (Ελληνικά Γράμματα 1999), "Το παιδί στην παραδοσιακή και τη σύγχρονη κοινωνία" (Ελληνικά Γράμματα 1996), "Το λαϊκό παραμύθι. Θεωρητικές προσεγγίσεις" (Οδυσσέας 1994).

Ο Λευτέρης Αλεξάκης κατάγεται από τη Λακωνία. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία με υποτροφία του ΙΚΥ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1962-1967) και Εθνολογία και Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Universite Libre de Bruxelles (1968-1970). Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα με άριστα από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων το 1980. Από το 1974 είναι μόνιμος ερευνητής και από τον Ιούνιο του 1996 διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Ασχολείται κυρίως με το ελληνικό σύστημα συγγένειας και την Εθνολογία και Εθνοϊστορία των Βαλκανικών λαών. Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες και έχει γράψει τα σενάρια δύο εθνογραφικών ντοκυμαντέρ, που προβλήθηκαν από την ΕΡΤ. Είναι μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών και διετέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνολογίας από το 1992 έως το 1996 και από το 1998 έως το 2000. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (1996-1997). Επίσης έχει διδάξει με ανάθεση από τον τομέα "Εισαγωγή στην Κοινωνική Ανθρωπολογία" στους μεταπτυχιακούς φοιτητές της Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1999-2000).