Σα μουσική, την νύχτα…

Ο Paul Claudel γεννήθηκε το 1868 στο Villeneuve-sur-Fere (Aisne) και πέθανε το 1955 στο Παρίσι. Διπλωμάτης, δραματουργός και δοκιμιογράφος. Το 1946 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Το έργο του διαπνέεται από τον καθολικισμό. Έργα του: "Connaissance de L'Est", "Poemes de guerre (1914-1916", "Le soulier de satin", "L' annonce fiate a Marie".

Ο Pierre-Jules-Theophile Gautier γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1811 στην Τάρμπ της Γαλλίας και πέθανε τον Οκτώβριο του 1872. Αν και δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη φιλοσοφία, άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική την οποία γρήγορα εγκατέλειψε και έπειτα από παρότρυνση του Βίκτωρος Ουγκώ, στράφηκε στη λογοτεχνία. Αξίζει να σημειωθεί ότι από πολύ νωρίς ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ αναγνώρισε το ταλέντο του Γκωτιέ στην ποίηση. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος στο περιοδικό "La Presse" και αρθρογραφούσε συστηματικά και στην εφημερίδα "Le Figaro". Στο πλαίσιο της επαγγελματικής του δραστηριότητας, πραγματοποίησε το 1852 ένα ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη, με ενδιάμεσους σταθμούς την Αθήνα και τη Σύρο. Έργα του είναι: "Poesies completes", "Les jeunes-France", "Δεσποινίς ντε Μωπέν-Διπλούς έρως", "La comedie de la mort" (Η κωμωδία του θανάτου), "Fortunio", "Η πίπα του οπίου", "Χιλιοστή δεύτερη νύστα", "Les grotesques", "Η λέσχη των Χασισίνων", "Partie carree", "Emaux et camees" (Σμάλτα και καμέες), "Militona", "Jean et Jeanette", "Αρία Μαρκέλλα", "Το μυθιστόρημα της μούμιας" κ.ά. Πέθανε ξαφνικά τον Οκτώβριο του 1872 και τάφηκε στο κοιμητήριο της Μονμάρτης, στο Παρίσι.

Ο Βίκτωρ Ουγκώ (γαλλικά: Victor Marie Vicomte Hugo) (26 Φεβρουαρίου 1802 - 22 Μαΐου 1885) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός, ο πλέον σημαντικός και προβεβλημένος εκπρόσωπος του κινήματος του γαλλικού ρομαντισμού. Από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας του αντιλήφθηκε το λογοτεχνικό του ταλέντο και ξεκίνησε τις μεταφράσεις έργων από τα λατινικά καθώς και δικές του πρωτότυπες ποιητικές εργασίες. Η αξία του αναγνωρίστηκε σύντομα μέσα στο γαλλικό ακαδημαϊκό κύκλο αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Ταυτόχρονα ασχολήθηκε με την πολιτική μεταλλασσόμενος βαθμιαία από φιλομοναρχικό συντηρητικό σε ριζοσπάστη δημοκρατικό. Την τελευταία περίοδο της ζωής του γνώρισε τη λατρεία του γαλλικού έθνους, ταυτιζόμενος με την ίδια τη Γαλλία, όπως ο ίδιος έλεγε στο ποίημά του "Lettre a une femme" (Γράμμα σε μία γυναίκα): "Je ne sais plus mon nom, je m'appelle Patrie!" (Δε γνωρίζω πλέον το όνομά μου, ονομάζομαι Πατρίς). Προ πάντων, όμως, ως ο μεγαλύτερος Γάλλος συγγραφέας του άμεσου μετεπαναστατικού περιβάλλοντος, ήταν ο ποιητής του νέου κόσμου, ο προφητικός, παραισθησιακός φιλόσοφος και μυθοπλάστης μιας ριζικά νέας εποχής.

1622-1673. Ο Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν, γιος του Ζαν Ποκλέν και της Μαρί Κρεσσέ, γεννιέται το 1622. Σπουδάζει νομικά στην Ορλεάνη, ενώ το 1643 έχοντας ήδη συνδεθεί με την ηθοποιό Μαντλέν Μπεζάρ, συγκροτεί μαζί της τον θίασο "L’Illustre Theatre". Με το ψευδώνυμο Μολιέρος, διευθύνει τον θίασο, ο οποίος εγκαθίσταται στο Παρίσι. Ο θίασος περιοδεύει για δεκατρία χρόνια, ως το 1645. Το 1655 έχουμε την παράσταση της πρώτης σωζόμενης κωμωδίας του Μολιέρου "Ο ασυλλόγιστος στη Λυών", με τον Μολιέρο στο ρόλο του Μασκαρίλλου. Το 1656 παρουσιάζεται το "Ερωτικό πείσμα". Το 1658 ο θίασος μετονομάζεται σε "Θίασο του Κυρίου". Η επιτυχία της φάρσας "Ο ερωτευμένος γιατρός" είναι τέτοια ώστε του παραχωρείται το θέατρο του Πετί Μπουρμπόν. Επόμενη επιτυχία του θιάσου είναι "Οι ψευτοσπουδαίες", το 1659. Το 1660 παρουσιάζεται ο "Σγαναρέλος ή Ο κατά φαντασίαν κερατάς". Ακολουθεί με μεγάλη επιτυχία το έργο "Σχολείο γυναικών", ενώ στη λογοτεχνική διαμάχη που ξεσπά γύρω από το έργο, ο Μολιέρος απαντά με την Κριτική του "Σχολείου γυναικών" και με τον "Αυτοσχεδιασμό των Βερσαλλιών". Το 1664 δίνεται η πρεμιέρα της κωμωδίας "Γάμος με το στανιό" ενώ στις 12 Μαΐου παρουσιάζονται οι τρεις πρώτες πράξεις του "Ταρτούφου". Ο βασιλιάς απαγορεύει αμέσως το ανέβασμα του "Ταρτούφου" στο Παρίσι. Το 1665 δίνεται η πρεμιέρα του "Δον Ζουάν" που, παρά την επιτυχία του, κατεβαίνει μετά από 20 παραστάσεις. Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ δίνει στον θίασο του Μολιέρου τον τίτλο του "Θιάσου του Βασιλιά" και 6000 λίβρες χορηγία. Ακολουθούν τα έργα "Γιατρός με το στανιό" και "Μισάνθρωπος". Το 1667 ακολουθεί η δεύτερη εκδοχή του "Ταρτούφου", παρουσιάζεται στις 5 Αυγούστου και απαγορεύεται την επομένη. Το 1668 ανεβαίνουν ο "Ζωρζ Νταντέν" και "Ο φιλάργυρος". Το 1669 ο Μολιέρος επιστρέφει στον "Ταρτούφο" για μια τρίτη διασκευή, το έργο παίρνει έγκριση και γνωρίζει θριαμβευτική επιτυχία. Το 1670 ανεβαίνει "Ο αρχοντοχωριάτης". Σειρά έχουν "Οι κατεργαριές του Σκαπίνου" το 1671 καθώς και "Οι σοφολογιότατες" το 1672. Στις 10 Φεβρουαρίου δίνεται η πρεμιέρα του έργου "Ο κατά φαντασίαν ασθενής", με τον Μολιέρο στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Αργκάν. Κατά τη διάρκεια της τέταρτης παράστασης ο Μολιέρος νιώθει μεγάλη αδιαθεσία, μεταφέρεται στο σπίτι του και εκεί αφήνει την τελευταία του πνοή.

Ο Αλφρέ ντε Μυσσέ γεννήθηκε το 1810 στη Γαλλία και πέθανε το 1857. Προικισμένος με σπάνια ωριμότητα από τα πρώτα νεανικά χρόνια του, έγινε δεκτός, ήδη από το 1828, στους κύκλους του Nodier, συνδέθηκε με τον Vigny και τον Sainte-Beuve και απέσπασε κολακευτικά σχόλια για το λογοτεχνικό έργο του. Η συλλογή του "Ιστορίες της Ισπανίας και της Ιταλίας" (1830) αποκάλυπτε έναν ορμητικό ρομαντισμό που εκδηλωνόταν με την αναζήτηση ενός φαντασμαγορικού τοπικού χρώματος, με την απεικόνιση βίαιων παθών και με την καλαισθησία ενός αριστοτέχνη της στιχουργικής. Πνεύμα ιδιοφυές και ερωτευμένο με την ελευθερία, αδιάφορο για σχολές και συρμούς, έμελλε να χαρίσει στο γαλλικό θέατρο μερικά από τα αριστουργήματά του, όπως τα "Ένα καπρίτσιο", "Η βενετσιάνικη νύχτα", "Ένα θέαμα σε πολυθρόνα". Επιβεβαιώνοντας την ανεξαρτησία του από το νέο ρομαντικό πνεύμα, θέλησε να ξαναβρεί την ενδόμυχη και ειλικρινή έμπνευση ("αυτό που χρειάζεται ο καλλιτέχνης ή ο ποιητής είναι η συγκίνηση") και εξέφρασε έμμεσα τον εαυτό του μέσω των ηρώων των έργων του ("Τα καπρίτσια της Μαριάννας" - 1833· "Φαντάζιο" - 1834· "Λορεντσάτσιο" - 1834· "Το καντηλέρι" - 1835· "Δεν πρέπει να ορκίζεσαι για τίποτα" - 1838). Το ευμετάβολο των ηρώων του, η πολυπλοκότητα του χαρακτήρα τους, όπου η επιθυμία της αγνότητας και ο πόθος του ιδανικού είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την εγκατάλειψη στη διαφθορά και την απελπισία, καθώς και η αυθαίρετη ανάμειξη των ειδών, σοκάρισαν στην αρχή. Το πρόσωπο αυτό με τη διπλή όψη είναι ο ίδιος ο Μυσσέ και το έργο του είναι η πιο πιστή αντανάκλαση της ενδόμυχης αγωνίας του. Έτσι το "Δεν αστειευόμαστε με τον έρωτα" (1834) θυμίζει με τον τίτλο του τον "τρελό έρωτα" του Μυσσέ για τη Γεωργία Σάνδη. Η οδυνηρή αυτή περιπέτεια (1833-1835), που έχει μεταφερθεί στο μυθιστόρημα "Η εξομολόγηση ενός παιδιού του αιώνα" (1836), εμπνέει και το λυρικό ξεχείλισμα που διαποτίζει τα έργα "Νύχτες" (1835-1837), "Γράμμα στον Λαμαρτίνο" (1836), "Ανάμνηση" (1841). Από τότε κι ύστερα, ο ποιητής, απογοητευμένος και άρρωστος, θα δώσει αλληλοδιαδόχως διηγήματα ("Ιστορία ενός σπάνιου είδους") ή ποιητικές φαντασίες ("Τρία βήματα από το ρόδινο μάρμαρο") και έργα πιο πικρά και ταραγμένα ("Η ελπίδα στον Θεό"). Έξοχος στον χειρισμό του πνευματώδους και ειρωνικού παιχνιδιού, ο Μυσσέ ήξερε εξίσου καλά να εκφράζει τα ξεσπάσματα του πάθους ή αυτό που ήταν το εσωτερικό του δράμα: τον πειρασμό της ακολασίας και τη νοσταλγία της αθωότητας που κατοικούν "τη ματωμένη καρδιά του, τη γεμάτη φλόγα και λύπη" (Σαιντ-Μπεβ).

Racine, Jean Baptiste (1639-1699). Ο διάσημος Γάλλος ποιητής και ακαδημαϊκός μαζί με τον Μολιέρο και τον Κορνήλιο, αποτελούν την περιώνυμη τριανδρία του γαλλικού δραματολογίου του 17ου αιώνα. Σπούδασε νομικά και φιλοσοφία, αλλά δεν τα ακολούθησε, γιατί από νωρίς εκδηλώθηκε μέσα του η κλίση προς την ποίηση και ιδιαίτερα προς την τραγωδία και το δράμα. Υπήρξε φίλος του Μπουαλώ, του Μολιέρου και του Λαφονταίν, τα βιβλία των οποίων άσκησαν ζωηρή επίδραση στο πνεύμα και το έργο του. Η πρώτη του ωδή, που έφερε τον τίτλο "Η νύμφη του Σηκουάνα" και που τη δημοσίευσε σε ηλικία μόλις 20 ετών, με την ευκαιρία των γάμων του βασιλιά Ηλίου Λουδοβίκου ΙΔ΄, ήταν μια επιτυχία του. Κατόπιν, έγραψε ορισμένες αποτυχημένες τραγωδίες, για να αρχίσει πάλι τις επιτυχίες του από το έτος 1764, με τα έργα: "Θηβαΐδα", "Αλέξανδρος" και "Ανδρομάχη" (και τα τρία τραγωδίες). Στη συνέχεια έγραψε την έξυπνη κωμωδία του "Οι διάδικοι", όπου έκδηλα μιμείται την κωμωδία του Αριστοφάνη "Σφήκες". Μετά εξακολούθησε με ορισμένες άλλες εκλεκτές τραγωδίες του, μεταξύ των οποίων είναι: "Η Βερενίκη", "Ο Μιθριδάτης", "Ο Βρετανικός", "Ο Βαγιαζήτ", η "Ιφιγένεια" και η "Φαίδρα" (οι δύο τελευταίες κατά μίμηση των ομώνυμων τραγωδιών του Ευριπίδη). Η δόξα όμως του Ρακίνα, από τα παραπάνω εκλεκτά έργα του, προξένησε τον φθόνο και τις εναντίον του κριτικές επιθέσεις μερικών άλλων ομοτέχνων του, ακόμη και πρώην φίλων του. Με αποτέλεσμα, ο ποιητής να στεναχωρηθεί τόσο πολύ, ώστε σε ηλικία 38 ετών, να αφήσει το πνευματικό προσκήνιο και να κλειστεί σε μοναστήρι Ιανσενιτών (το Πορτ Ρουαγιάλ). Έκτοτε δε και επί 22 ολόκληρα χρόνια -ως το θάνατό του- δεν έγραψε, παρά μόνο δύο τραγωδίες με θρησκευτικό περιεχόμενο, παρμένο απ' τη Βίβλο, τις "Εσθήρ" και "Αθαλία".