Επιλογές από την ξένη ποίηση

O Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε γεννήθηκε στη Φραγκφούρτη στις 28 Αυγούστου 1749. Το 1765 πηγαίνει για να σπουδάσει νομικά στη Λειψία, αλλά δείχνει περισσότερο ενδιαφέρον για τη ζωγραφική και συναναστρέφεται καλλιτέχνες. Έπειτα από τρία χρόνια, αιμοπτύσεις τον αναγκάζουν να επιστρέψει στην πατρίδα του. Τα έτη 1770-71 πηγαίνει στο Στρασβούργο, για να ολοκληρώσει τις νομικές του σπουδές. Εκεί αρχίζει να γράφει, κυρίως λυρικά ποιήματα, και πρωτογνωρίζει τον έρωτα, που έμελλε να παίξει πολύ μεγάλο ρόλο στη ζωή του. Το 1773 δημοσιεύει το πρώτο του δράμα: "Γκαιτς φον Μπερλίχινγκεν". Το 1775 είναι έτος ταξιδιών. Επισκέπτεται την Ελβετία και τη Βαϊμάρη, προσκεκλημένος του Δούκα Καρόλου Αυγούστου όπου και διορίζεται σύμβουλος του ηγεμόνα και υπουργός των Οικονομικών. Κατά τη διετία 1786-87 ταξιδεύει στην Ιταλία. Τις εντυπώσεις του τις περιγράφει στο βιβλίο "Ταξίδι στην Ιταλία". Δουλεύει όμως και το πρώτο μέρος του "Φάουστ". Επιστρέφει στη Βαϊμάρη στις 18 Ιουνίου 1788. Απαλλάσεται από τα κυβερνητικά του καθήκοντα και κρατά την ευθύνη μόνο για τα επιστημονικά ιδρύματα και το Θέατρο της Αυλής. Γνωρίζεται με την εικοσιτριάχρονη Κριστιάνε Βούλπιους και την παίρνει στο σπίτι του. Αργότερα, το 1806, θα την παντρευτεί. Το 1789 γεννιέται ο γιος του Αύγουστος, ο μόνος που επέζησε από τους γιους που του χάρισε η Κριστιάνε. Στο μεταξύ κάνει γνωριμίες, μελετά, γράφει, μεταξύ άλλων και το αριστούργημα "Τα χρόνια της μαθητείας του Βίλχελμ Μάιστερ". Το 1809 εκδίδει ένα από τα πιο ονομαστά μυθιστορήματά του, τις "Εκλεκτικές συγγένειες". Το 1816 πεθαίνει η γυναίκα του και το 1830 ο γιος του Αύγουστος, που βρίσκεται στη Ρώμη. Ο Γκαίτε ζει πλέον πασίγνωστος και αναγνωρισμένος στη Βαϊμάρη μέχρι το θάνατό του, στις 22 Μαρτίου 1832.

Γάλλος ποιητής (1844-1896). Πέρασε από πολλές φάσεις: στην αρχή ποιητής των σαλονιών, παρεκτρέπεται μετά κάτω από την τριπλή επίδραση ενός δυστυχισμένου έρωτα, του αλκοολισμού και του Μπωντλέρ. Μετά από μια περίοδο ήσυχη, η ζωή του αναστατώνεται πάλι με τη γνωριμία του Ρεμπώ. Προσχωρεί στον καθολικισμό και στην ποίηση με πλαστικότητα και μουσικότητα. Έγινε, χωρίς να το θέλει, ο ηγέτης της "παρακμιακής σχολής" και έκανε γνωστούς τους Poetes Maudits (καταραμένους ποιητές) το 1884.

Ο Wilhelm Apollinaris de Kostrowitsky, γνωστός ως Guillaume Apollinaire, γεννήθηκε στη Ρώμη το 1880 και πέθανε στο Παρίσι το 1918. Από τους δημιουργούς της Σχολής του Παρισιού, ποιητής πρωτοποριακός της Ειρήνης και του Πολέμου, πρόδρομος του σουρεαλισμού, στενός φίλος του Πικασό και απολογητής του κυβισμού και όλων των νέων ρευμάτων της Τέχνης, παραμένει μέχρι σήμερα ο πιο διάσημος εκπρόσωπος μιας εποχής που είχε σαν μέλημά της την ανανέωση του ποιητικού λόγου και της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Η προσφορά του κατέχει το προνόμιο της μοναδικότητας. Παρ' όλη την τεράστια επιρροή της, δεν μπόρεσε να βρει αξιόλογους μιμητές.

Απ' όλη την πρώτη γενιά των υπερρεαλιστών, ο Robert Desnos (1900-'45) υπήρξε εκείνος κατ' εξοχήν που συνδύασε επιθυμητική παραφορά και γλωσσική τόλμη: από τα εκτυφλωτικά προϊόντα του αυτόματου λόγου του μέχρι την εκδίπλωση του ερωτικού πάθους στα όρια των λέξεων.

Ο Ζακ Πρεβέρ γεννήθηκε το 1900 στο Νεγύ και πέθανε το 1977 στο Παρίσι. Το 1926 συνδέθηκε με την ομάδα των σουρεαλιστών αλλά διαφώνησε με τον Μπρετόν κυρίως σε θέματα κινηματογράφου και αποχώρησε το 1930. Ασχολήθηκε με το τραγούδι και τον κινηματογράφο. Η ποίησή του υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής. Ποιητικές συλλογές: "Paroles", 1945· "Histoires", 1946· "Spectacle", 1951· "La pluie et le beau temps", 1955· "Fatras", 1966 κ.ά. Ελληνικές μεταφράσεις: "Λόγια και άλλα" (Δημήτρης Καλοκύρης, χ.χ.)· "Θέαμα και ιστορίες" (Γιάννης Βαρβέρης, 1982)· κ.ά.

Ο Paul Claudel γεννήθηκε το 1868 στο Villeneuve-sur-Fere (Aisne) και πέθανε το 1955 στο Παρίσι. Διπλωμάτης, δραματουργός και δοκιμιογράφος. Το 1946 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Το έργο του διαπνέεται από τον καθολικισμό. Έργα του: "Connaissance de L'Est", "Poemes de guerre (1914-1916", "Le soulier de satin", "L' annonce fiate a Marie".

Ο Πέρσης αστρονόμος, μαθηματικός, φιλόσοφος και ποιητής Sheikh Ghiathuddin Abdul Fath Omar ibn al Khayaam al Ghaq γεννήθηκε στη Νισαπούρ γύρω στα 1040 και πέθανε το 1109 μ.Χ. Τον ονόμασαν "Βολταίρο της Ανατολής". Εκτός από τα 500 ρουμπαγιάτ, έχει γράψει και ένα σημαντικό έργο για άλγεβρα. Τα ρουμπαγιάτ -ρουμπάι είναι το τετράστιχο- έγιναν γνωστά στη Δύση από τη μετάφραση του Edward Fitzgerald, τυπωμένη για πρώτη φορά στα 1858, που βασίστηκε σε χειρόγραφο του 14ου αιώνα, φυλαγμένο σε βιβλιοθήκη της Οξφόρδης. Έκτοτε μεταφράστηκαν στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου.

Η Emily Dickinson γενήθηκε το 1830 στο Amherst της Μασσαχουσέτης. Εκτός από λίγες, σύντομες παραμονές στην Βοστώνη, στην Ουάσινγκτον, όταν ο πατέρας της ήταν στο Κογκρέσσο, και στην Φιλαδέλφεια, όπου το 1854 γνώρισε τον πάστορα Charles Wadsworth, τον "ανέφικτο" έρωτα που αναστάτωσε τη ζωή της, δεν άφησε ποτέ το πατρικό της σπίτι, βυθισμένη μέσα στον κόσμο της ποίησής της. Πεθαίνοντας το 1886 άφησε πίσω της ένα μοναδικό ποιητικό έργο, από το οποίο, όσο ζούσε, ένα μικρό μόνο κομμάτι ήταν γνωστό στο στενό της κύκλο. Η πρώτη σειρά των ποιημάτων της εκδόθηκε το 1890.

Ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ, γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 1881, στο Μογκέρ της επαρχίας Ουέλβα της Ανδαλουσίας. Ύστερα από σπουδές στο Καντίς, γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης. Εκεί συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα κάτω από την επίδραση των "ρομανσέρος" Γκόνγορα, Μπέκερ και Γάλλων και Γερμανών ρομαντικών. Τα πρώτα του βιβλία δημοσιεύτηκαν στην Μαδρίτη το 1900. Τότε ήρθε σε επαφή με τον Ρουμπέν Ντάριο και το νέο λογοτεχνικό κίνημα "Ελ μοντερνίσμο". Αρρώστησε. Πέρασε αρκετό καιρό στη Νότια Γαλλία και σε μια κλινική στη Μαδρίτη, όπου είχε όλον τον καιρό να ασχολείται με τη φιλοσοφία και με ξένες γλώσσες. Στα χρόνια της μοναξιάς που πέρασε στο Μογκέρ (1905-1912), έγραψε πολλά ποιήματα. Πέρασε τα τέσσερα επόμενα χρόνια στη Μαδρίτη, σαν αναγνωρισμένος ποιητής. Τραγούδησε την πατρίδα του στη συλλογή πεζών ποιημάτων "Ο Πλατέρο κι εγώ" (1914). Το 1916 ταξίδεψε για πρώτη φορά στις Η.Π.Α. όπου γνώρισε στη Νέα Υόρκη την Ζενοβία Καμπρούτσι την οποία παντρεύτηκε και, η οποία, τα επόμενα 40 χρόνια, έγινε η στενή συνεργάτιδα και το ηθικό στήριγμά του. Στο ταξίδι του στις Η.Π.Α οφείλεται η αλλαγή ύφους στη δημιουργία του ποιητή "Αγνή ποίηση". Το 1930 απεσύρθη στη Σεβίλλη, όπου συνέχισε την ποιητική του εργασία. Το έργο της ζωής του "Όμπρα", το επεξεργάστηκε χρόνια. Το 1936, κατά τον εμφύλιο πόλεμο αυτοεξορίζεται για 20 χρόνια στην Αμερική. Το 1956 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Έφυγε από τη ζωή στις 29 Μαΐου 1958.