Τέχνη, χώρος, όψεις ανάπτυξης στην Ελλάδα της κρίσης

Η Τζένη Αλμπάνη είναι αρχιτέκτων, δρ. ιστορικός τέχνης.

Η Εύη Σαμπανίκου είναι ιστορικός της τέχνης και επίκουρος καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, όπου διδάσκει από το 2000. Οι προπτυχιακές της σπουδές είχαν αντικείμενο την Αρχαιολογία (Παν. Ιωαννίνων) και την Αγγλική Φιλολογία (ΑΠΘ), ενώ οι μεταπτυχιακές και διδακτορικές της σπουδές (Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Cambridge, Πανεπιστήμιο Λονδίνου, Courtauld Institute of Art) την Ιστορία και τη Θεωρία της Τέχνης και τη Μεταβυζαντινή Ζωγραφική. Στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνονται η "συνάντηση της μεταβυζαντινής τέχνης με τη δυτική" και η "πολυ-πολιτισμική διάσταση της τέχνης". Τα τελευταία χρόνια η ερευνητική και συγγραφική της δουλειά επικεντρώνεται στην Ιστορία της Φωτογραφίας και την Ένατη Τέχνη (Comics). Για όλα τα παραπάνω, υπάρχουν δημοσιευμένα βιβλία και ένας μεγάλος αριθμός άρθρων της σε επιστημονικά περιοδικά.

Η Αργυρώ Λουκάκη, Αναπλ. Καθηγήτρια Ελληνικής Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (Σχολή Γεωγραφίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας και το Ashmolean Museum), και κάτοχος διπλωμάτων Αρχιτεκτονικής (ΕΜΠ), Χωροταξίας και Πολεοδομίας (Μ.Α., Πανεπιστήμιο Sussex), και Περιφερειακής Ανάπτυξης (Master, Πάντειο Πανεπιστήμιο). Οι σπουδές και το ερευνητικό έργο της έχουν συνοδευτεί από υποτροφίες, βραβεία και διακρίσεις (Princeton University, Πανεπιστήμιο Οξφόρδης, ΙΚΥ, κλπ.). Στην ερευνητική, διδακτική και σχεδιαστική της εμπειρία σε διάφορα ΑΕΙ και μέχρι το 2011 στο Υπουργείο Πολιτισμού, περιλαμβάνονται η αντίληψη, οι αναπαραστάσεις και η αισθητική του χώρου, η Ελληνική καλλιτεχνική και πολιτιστική κληρονομιά μέσα στο σημερινό παγκόσμιο πλαίσιο, η Μεσογειακή πολιτιστική γεωγραφία, πόλη και τοπίο, η τέχνη στον αστικό χώρο, η κοινωνική ανάλυση, η τουριστική πολιτική, η αισθητική των αναστηλώσεων μνημείων, το Δυτικό και Ανατολικό 'γεωγραφικό ασυνείδητο'. Παράλληλα, έχει διατελέσει Προϊσταμένη Αρχαιολογικών Έργων της 1ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και σύμβουλος Τ.Α. γ��α πολεοδομικά θέματα, ενώ έχει σχεδιάσει κτίρια, αστικά και αρχαιολογικά τοπία, και έχει συντάξει αναστηλωτικές μελέτες. Συμμετείχε σε διεθνές φεστιβάλ οικολογικού κινηματογράφου ως μέλος της Κριτικής Επιτροπής. Το ερευνητικό έργο της έχει πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας (Ακαδημία Αθηνών, ΕΜΠ, Πανεπιστήμιο Κρήτης, ΑΠΘ) και του εξωτερικού (Program in Hellenic Studies, Princeton University). Επιστημονικά κείμενά της στα αγγλικά και τα ελληνικά αποτελούν διδακτέα ύλη σε ΑΕΙ των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Το δημοσιευμένο επιστημονικό της έργο περιλαμβάνει τα αγγλόφωνα βιβλία "Living Ruins, Value Conflicts" (Ashgate, 2008) και "The Geographical Unconscious" (Ashgate, 2014), άρθρα σε ξένα και ελληνικά περιοδικά με κριτές, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους και σε πρακτικά συνεδρίων, διδακτικά εγχειρίδια, βιβλιοκρισίες, πρωτότυπες ερευνητικές μονογραφίες και κείμενα αρχιτεκτονικής θεωρίας στον Τύπο.

Ο Δημήτρης Πλάντζος είναι κλασικός αρχαιολόγος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Έχει δημοσιεύσει βιβλία και μελέτες για την αρχαία ελληνική τέχνη, την ιστορία και μέθοδο της κλασικής αρχαιολογίας, καθώς και για την πρόσληψη του κλασικού πολιτισμού στη νεωτερική σκέψη. Δίδαξε κλασική αρχαιολογία στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Από το 2009 συνδιευθύνει την πανεπιστημιακή ανασκαφή στο Άργος Ορεστικό Καστοριάς και από το 2013 διδάσκει κλασική αρχαιολογία στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η Αναστασία Γιαγκάκη είναι αρχαιολόγος, διευθύντρια ερευνών στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, βυζαντινή αρχαιολογία (MA και PhD) στο Πανεπιστήμιο Paris I -Panthéon-Sorbonneκαι έλαβε ειδικό δίπλωμα Μουσειολογίας (Diplôme de Spécial Muséologie) από τη Σχολή του Λούβρου. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της, υπήρξε υπότροφος του Ι.Κ.Υ., του Γαλλικού κράτους και του Ιδρύματος “Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης”. Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Κρήτης, Αιγαίου και Πελοποννήσου και στο ΤΕΙ Αθήνας και έχει δώσει διαλέξεις σε Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Μουσεία. Είναι διδάσκουσα στο πρόγραμμα Ελληνικού Πολιτισμού του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου Είναι συγγραφέας 3 βιβλίων, έχει επιμεληθεί δύο τόμους και έχει πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε διεθνή ξενόγλωσσα και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς και αφιερωματικούς τόμους. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην αρχαιολογία της πρωτοβυζαντινής περιόδου και των μεταβατικών χρόνων στην ανατολική Μεσόγειο, στη διερεύνηση όψεων του υλικού πολιτισμού του Βυζαντίου και των εμπορικών και πολιτισμικών σχέσεων της βυζαντινής αυτοκρατορίας με άλλες περιοχές της Μεσογείου, με έμφαση στην κεραμική και τη μεταλλοτεχνία. Έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα, σε ανασκαφές και αρχαιολογικές έρευνες πεδίου.

Η Μελίτα Εμμανουήλ είναι καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Πτυχιούχος του Τμήματος Κλασικής Φιλολογίας και του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει παρακολουθήσει μεταπτυχιακά μαθήματα και σεμινάρια στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι μελέτες της αφορούν στη βυζαντινή τέχνη, καθώς και στην ελληνική και ευρωπαϊκή ζωγραφική και γλυπτική του 19ου και του 20ού αιώνα. Έχει ασχοληθεί ειδικότερα με τα βυζαντινά μνημεία της Εύβοιας και του Μυστρά, καθώς και με το έργο σύγχρονων ελλήνων δημιουργών.

Η Στέλλα Μουζακιώτου είναι πτυχιούχος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2001 παίρνει το μεταπτυχιακό της τίτλο στην Ιστορία της Τέχνης με βαθμό "Άριστα" και το 2008 γίνεται διδάκτορας της Ιστορία της Τέχνης. Έχει εκδώσει τα συγγράμματα: α) "Τέχνης δημιουργήματα. Η ιστορία της τέχνης από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα" (2005), β) "Μελέτες για τη σύγχρονη τέχνη" (2009), γ) "Νίκος Κεσσανλής και Ζαχαρίας Στέλλας. Σημεία επαφής στο εικαστικό τους έργο" (2009), δ) "Η εικαστική πρόταση του Ανατόλη Λαζαρίδη (1916-1989)" (2009), ε) "Οι "αστικοί διάλογοι" του εικαστικού Αριστομένη Κατσούλα" (2009), στ) "Ο ζωγράφος Κώστα Γλιάτας" (2010), ζ) "Η μνημειακή ζωγραφική και ξυλογλυπτική τέχνη στον Ταΰγετο Μεσσηνίας" (2010), η) "Σύγχρονη εικαστική ματιά (2011). Διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού (Ισπανία, Τσεχία, Πολωνία, Πορτογαλία, Τενερίφη) ως επισκέπτρια καθηγήτρια. Έχει δημοσιεύσει εργασίες της σε επιστημονικά περιοδικά με σύστημα κριτών, σε επίσημα συνέδρια και άρθρα της σχετικά με το έργο σύγχρονων καλλιτεχνών φιλοξενούνται σε εφημερίδες, περιοδικά και στο διαδίκτυο. Έχει επιμεληθεί εκθέσεις σημαντικών δημιουργών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2009 βραβεύτηκε από την πολιτισμική εταιρεία "Αναζήτηση" για την ερευνητική της δραστηριότητα στη Σύγχρονη Τέχνη.