Σύγχρονα κοινωνικά θέματα στην ελληνική παιδική και νεανική λογοτεχνία

Η Μένη Κανατσούλη είναι Καθηγήτρια Παιδικής Λογοτεχνίας στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΤΕΠΑΕ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σπούδασε Φιλολογία στο ΑΠΘ και πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα στην ιστορική και κοινωνική ανθρωπολογία από την Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales του Παρισιού. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και ανακοινώσεις της σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και συλλογικά έργα, καθώς και αρκετά βιβλία.

Η Σμαράγδα Παπαδοπούλου (- Μανταδάκη: λογοτεχνικό ψευδώνυμο), γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1969. Σπούδασε στην Ελλάδα και στην Αμερική και σήμερα διδάσκει ως επίκουρη καθηγήτρια με έδρα διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το 1997 επιμελήθηκε ως αρχισυντάκτρια το παιδικό περιοδικό "Το Παγώνι", με ανάθεση έργου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, Θεσσαλονίκη 1997. Έχει εργαστεί για πολλά χρόνια ως εκπαιδευτικός στη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει πάρει μέρος ως εισηγήτρια σε συνέδρια για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία και έχει επιμεληθεί σενάρια για εκπαιδευτικά ντοκυμαντέρ δήμων της Θεσσαλονίκης. Άλλα βιβλία της στο λογοτεχνικό και επιστημονικό χώρο είναι: "Τα όνειρα του Προφήτη", Δόμος, 1995 -" Το παραμύθι της Ασπροπαπουτσίτσας", Καστανιώτης, 1996 - "Η μυστική βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας", Αρχέτυπο, 1999 - "Η ολική γλώσσα στη διδακτική της γλωσσικής έκφρασης για την Α/βάθμια εκπαίδευση", Τυπωθήτω, 2000 δημοσιευμένο με το πραγματικό όνομα της συγγραφέως Σμαράγδα Παπαδοπούλου - "Το κάλεσμα", Αρμός, 2001 - "Η ιστορία των οκτώ αστεριών", Τυπωθήτω, 2002 δημοσιευμένο με το πραγματικό όνομα της συγγραφέως Σμαράγδα Παπαδοπούλου.

Η Τασούλα Τσιλιμένη είναι Καθηγήτρια στο Π.Τ.Π.Ε., του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Π.Θ.) στο οποίο διδάσκει θέματα Παιδικής-Εφηβικής Λογοτεχνίας, Αφήγηση, Μυθοπλασία - Δημιουργική Γραφή κειμένων βραχείας φόρμας. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη θεωρία και κριτική της παιδική/εφηβικής λογοτεχνίας καθώς επίσης και στη διδακτική της. Ως καλεσμένη καθηγήτρια προσφέρει μαθήματα και διαλέξεις σε μεταπτυχιακά προγράμματα πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της ημεδαπής και αλλοδαπής (ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, Λευκωσίας, κ.α). Έχει δημοσιευμένο ερευνητικό έργο σε έγκριτα διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων και σε αυτόνομα ατομικά βιβλία. Είναι Διευθύντρια του Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού του Π.Θ και Διευθύντρια του ηλεκτρονικού περιοδικού για τη θεωρία και μελέτη της παιδικής λογοτεχνίας ΚΕΙΜΕΝΑ (www.keimena.ece.uth.gr). Παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά και ενήλικες που εκδίδονται από επώνυμους εκδοτικούς οίκους. Διηγήματα και μικρές ιστορίες της έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και σε έντυπα, όπως το ηλεκτρονικό περιοδικό "Ο Αναγνώστης", η εφημερίδα "Ελευθερία" και άλλα. Βιβλία της έχουν μπει στη βραχεία λίστα του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, ενώ το βιβλίο της "Ο κύριος Μπου" έχει τιμηθεί με το Βραβείο Εικονογράφησης του ίδιου φορέα.

Γεννήθηκε το 1954 στη Σκοπιά Σερρών. Νεοελληνιστής φιλόλογος, πανεπιστημιακός. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., όπου εκπόνησε (1992) διδακτορική διατριβή. Δίδαξε στο Πειραματικό Σχολείο του Α.Π.Θ. (1998-2000). Είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Κατά το χειμερινό εξάμηνο (2008-2009) ήταν προσκεκλημένος καθηγητής στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης του Πανεπιστημίου Παρισίων (Paris IV). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται στον χώρο της Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας και κυρίως της Παιδικής Λογοτεχνίας. Τον έχουν απασχολήσει ιδιαίτερα ειδολογικά ζητήματα της Λογοτεχνίας, καθώς και ζητήματα Ποιητικής, Ρητορικής και Διδακτικής της Λογοτεχνίας και ειδικότερα της Παιδικής Λογοτεχνίας στην Εκπαίδευση. Έργα: "Η επίταξη τον σύναρθρου επιθέτου στο έργο του Γ. Θέμελη" (1992, διδ. διατρ.)· "Η ποίηση για παιδιά και νέους" (1993)· "Άρθρα και μελετήματα για την παιδική λογοτεχνία" (1999)· "Για την ποιητική και τη ρητορική του Ανδρέα Εμπειρίκου" (2000). Συνεργάστηκε στη "Μικρή Ανθολογία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας"· Από το 1204 έως σήμερα (1997) και στον τόμο "Βιογραφίες Νεοελλήνων Συγγραφέων" (1997). Συμμετείχε στην επιτροπή αξιολόγησης για το "Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Α' και Β' Δημοτικού" και μετέφρασε το βιβλίο "Τι είναι λογοτεχνικό είδος;" (2000) του Γάλλου θεωρητικού J. -M. Schaeffer. Άρθρα και μελετήματά του έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων, εφημερίδες και περιοδικά.

Η Βενετία Αποστολίδου γεννήθηκε το 1961 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια της Βιέννης και του Μπέρμιγχαμ. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.

Η Αγγελική Γιαννικοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Σπούδασε λογοτεχνία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παιδαγωγικά στη Σχολή Νηπιαγωγών Αθηνών. Το 1989 πήρε Μάστερ εκπαίδευσης (M.Εd) από το Πανεπιστήμιο του Hull (Αγγλία), ενώ το 1992 απέκτησε το διδακτορικό της δίπλωμα από το ίδιο Πανεπιστήμιο με θέμα της διατριβής της, "Οι αισώπειοι μύθοι και η αγωγή των παιδιών με ειδική αναφορά στις ηλικίες τέσσερα έως έξι". Ασχολείται με θέματα εισαγωγής στο γραμματισμό (έχει δημιουργήσει κόμβο με σχετικό εκπαιδευτικό υλικό για νηπιαγωγούς στο http: www.rhodes.aegean.gr/tepaes/ekpaideutiko_iliko.html), πολυγραμματισμών, διαθεματικών προσεγγίσεων και κυρίως με το εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο και τη διδακτική της λογοτεχνίας στο νηπιαγωγείο. Αρθρογραφεί σε επιστημονικά περιοδικά και στην Αγγλία κυκλοφορεί το βιβλίο της "Fables and Children: Form and Function". Aσχολείται με θέματα εικονογράφησης παιδικών βιβλίων, με ζητήματα αφήγησης ιστοριών, πρόσληψης και κατανόησης παραμυθιών, καθώς και με θέματα (προ)ανάγνωσης. Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο ΤΕΑΠΗ του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η Αλεξάνδρα Ζερβού είναι καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας και Παιδικής Λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές Συγκριτικής Λογοτεχνίας, Θεωρίας Λογοτεχνίας και Κλασικής Φιλολογίας στα Πανεπιστήμια Nanterre (Paris Χ) και της Σορβόννης (Ρaris IV). Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την πρόσληψη και την παρουσία των Κλασικών στο σχολείο και γενικότερα στο σύγχρονο κόσμο. Έχει δημοσιεύσει επιστημονικά βιβλία και άρθρα.

Η Ελένη Ηλία γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967. Είναι νηπιαγωγός και διδάκτορας νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Η Ιωάννα Καλιακάτσου είναι διδάκτωρ παιδικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Η Χαρά Κουζέλη είναι διδάκτωρ παιδικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Ο Ανδρέας Καρακίτσιος σπούδασε φιλολογία και ψυχολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. και στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Από το 1992 διδάσκει μαθήματα παιδικής λογοτεχνίας στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ., όπου υπηρετεί ως καθηγητής. Έχει δημοσιεύσει σειρά άρθρων και μελετών για θέματα παιδικής λογοτεχνίας σε ελληνικά και ξένα περιοδικά.

Η Σοφία Γαβριηλίδου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Συγκριτικής Παιδικής Λογοτεχνίας του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Το ερευνητικό και συγγραφικό της έργο αφορά ζητήματα που σχολιάζουν την αντίληψη περί ομογενοποίησης και διεθνοποίησης της παιδικής λογοτεχνίας και εστιάζει στους κλασικούς χαρακτήρες των βιβλίων για παιδιά, στις προεκτάσεις και στις επεξεργασίες τους. Γράφει και μεταφράζει, από την ιταλική, βιβλία για παιδιά. Είναι εκπρόσωπος στην Ελλάδα του Κρατικού Ιδρύματος - Κέντρου Μελετών "Fondazione Nazionale Carlo Collodi" στην Pescia.