Σε ξένο τόπο

Η Αθηνά Καρτάλου σπούδασε φιλολογία στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στη γλωσσολογία, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο του Leeds (Μ. Βρετανία) και είναι διδάκτορας Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου (τίτλος διδακτορικής διατριβής: "Το ανεκπλήρωτο είδος: οι ταινίες κοινωνικής καταγγελίας της Φίνος Φιλμ"). Είναι σύμβουλος επικοινωνίας με ειδίκευση στο χώρο του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών μέσων και τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα, για τα οποία αρθρογραφεί και στον Τύπο, αφορούν τον κινηματογράφο -ελληνικό και μη-, την τηλεόραση και ευρύτερα την επικοινωνία.

Η Ελίζα - Άννα Δελβερούδη είναι καθηγήτρια ιστορίας του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου στον Τομέα Θεατρολογίας & Μουσικολογίας του Τμήματος Φιλολογίας, στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Ο Χρήστος Δερμεντζόπουλος σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στην Αθήνα και Ανθρωπολογία, Ιστορία και Θεωρία Κινηματογράφου στο Paris I - Sorbonne και στην Ecole des Hautes Etudes en Science στη Γαλλία. Διδάσκει Ανθρωπολογία της Τέχνης, Ιστορία των Πολιτισμών και Ιστορία-θεωρία του Κινηματογράφου στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και είναι μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Είναι συγγραφέας του βιβλίου "Το ληστρικό μυθιστόρημα στην Ελλάδα. Μύθοι, παραστάσεις, ιδεολογία" ("Πλέθρον", 1997) και συνεπιμελητής (με τον Μ. Σπυριδάκη) του συλλογικού τόμου "Ανθρωπολογία, κουλτούρα και πολιτική" ("Μεταίχμιο", 2004). Στον ίδιο οίκο διευθύνει τη σειρά "Κινηματογραφικές Σπουδές". Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται σε θέματα οπτικού πολιτισμού και λαϊκής κουλτούρας.

Ο ποιητής, μεταφραστής, θεωρητικός του κινηματογράφου και δοκιμιογράφος, Αντρέας Παγουλάτος (1948-2010) γεννήθηκε και έζησε το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του στην Αθήνα. Από το 1970 έως το 1988, στο Παρίσι, συμμετείχε ενεργά στη γέννηση και την εξέλιξη του ποιητικού γλωσσοκεντρικού κινήματος. Τα βιβλία ποίησής του, "Επίμαχα" (1973), "Κορμί κείμενο" (1975) και ποιήματά του, που δημοσιεύτηκαν σε γνωστά περιοδικά ("Change", "Perimetres", "N.R.S.", "Change International", "Les Temps Modernes", κ.ά.), θεωρούνται από τα πρώτα γλωσσοκεντρικά κείμενα. Το 1973 ιδρύει το περιοδικό "Χνάρι" (πρώτη περίοδος 1973-1976) και ακολουθούν τα "Χνάρια", το 1985, που συνδιευθύνει μαζί με το ζωγράφο Γιώργο Λαζόγκα. Υπήρξε για πολλά χρόνια υπεύθυνος του τομέα ποίησης στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Διηύθυνε μαζί με το Νάνο Βαλαωρίτη το περιοδικό "Συντέλεια" (εκδ. Εξάντας), και συνδιηύθυνε μαζί του τη "Νέα Συντέλεια" (εκδ. Άγκυρα), ως το τέλος της ζωής του. Δημοσίευσε δοκίμιά του σε περιοδικά και εφημερίδες και σε ειδικές εκδόσεις των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας και του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (στο πλαίσιο, ιδιαίτερα, των εκδηλώσεων "Κινηματογράφος και πραγματικότητα", τις οποίες εγκαινίασε μαζί με τον Β. Σπηλιόπουλο). Εργάστηκε στις βασικές ομάδες των εκπομπών: "Χρώματα" (Ε.Τ.1), "Ψηφιδωτό" (Ε.Τ.2), "Νέες εικόνες", "Η τέχνη της φωτογραφίας", ως ερευνητής - σεναριογράφος. Πάνω στην (ή με) την ποίησή του έγιναν ταινίες (Καπλανίδης, Πλαϊτάκης κ.α.) και βιντεο-ποιήματα (Σαντοριναίος). Παρουσίασε στο Centre Georges Pompidou ποιητικά του δρώμενα καθώς και μια επιλογή ελληνικών ντοκιμαντέρ ("Ελληνικός Πολιτιστικός Μήνας", 1981). Διοργάνωσε στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο, ποιητικές και άλλες εκδηλώσεις, και εκπροσώπησε την ελληνική ποίηση στο εξωτερικό, στις συναντήσεις "Διεθνές Φεστιβάλ Καινούργιας Ποίησης" (Παρίσι, 1983), "Διεθνείς Συναντήσεις Ποίησης" (Cogolin, 1985), "Polyphonix" (Παρίσι, 1986) και "Φωνές της Μεσογείου" (Lodeve, 2005). Ποίησή του μελοποίησαν οι συνθέτες Θωμάς Σλιώμης, Χάρης Ξανθουδάκης, Πάρις Παρασχόπουλος, Ηλίας Βαμβακούσης. Εξέδωσε, εν όλω, τις ποιητικές συλλογές: "Όργια και εμπόδια" (Εξάντας), "Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι" (Μαραθιά), "Επίμαχα, Κορμί κείμενο" (β' έκδοση, Μαραθιά) και "Πέραμα" (Μανδραγόρας). Για την ποίησή του έγραψαν δοκίμια, άρθρα και μελετήματα οι Ζαν-Πιερ Φάυ, Ανδρέας Μπελεζίνης, Μαντώ Αραβαντινού, Νάνος Βαλαωρίτης, Τάκης Σινόπουλος, κ.ά. Πέθανε απροσδόκητα στην Αθήνα, τη Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010, από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Μόλις τρεις μέρες πριν, είχε λάβει μέρος στις εκδηλώσεις της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στο Bacaro, διαβάζοντας μεταφράσεις του των ποιητών Κάρλος Ντρουμόντ ντε Αντράδε και Φερνάντο Πεσόα.

Η Εύα Στεφανή γεννήθηκε το 1964. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κινηματογράφο στην Ecole Varan, στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (Μ.Α. in Cinema Studies) και στο National Film and Television School στη Βρετανία όπου ειδικεύτηκε στη σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ. Το 1997 τελείωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και σκηνοθέτης, μεταξύ άλλων, των ταινιών ντοκιμαντέρ: "Αθήναι", 1995, "Letters from Albatross", 1995, "Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά", 1998, "Ακρόπολις", 2001, "Αβραάμ και Ιάκωβος", 2002, "Το κουτί", 2004, "Η άδεια", "Συγκάτοικοι", "Τι ώρα είναι;", 2007, κ.ά. Τα "Μαλλιά του Φιν" (Πόλις, 2014) είναι το πρώτο της λογοτεχνικό βιβλίο.

Η Χρυσάνθη Σωτηροπούλου γεννήθηκε στην Ακράτα Αχαΐας. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι διδάκτωρ του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής Αθηνών. Έχει εκδώσει τα βιβλία: -"Ελληνική κινηματογραφία 1965-1975: θεσμικό πλαίσιο, οικονομική κατάσταση", Αθήνα: Θεμέλιο, 1989. -"Η διασπορά στον ελληνικό κινηματογράφο - επιδράσεις και επιρροές στη θεματολογική εξέλιξη των ταινιών της περιόδου 1945-1986", Αθήνα: Θεμέλιο, 1995 -"Ντύνοντας το μύθο στο βιβλίο του Γ. Ζιάκα: Ο Μεγαλέξανδρος σε κοντινό πλάνο", Αθήνα: Θεμέλιο, 1995 - κ.ά. Έχει επίσης δημοσιεύσει άρθρα, μελέτες και εισηγήσεις για ζητήματα θεωρίας του κινηματογράφου.

Η Μαρία Παραδείση σπούδασε νομικά και κινηματογράφο στην Ελλάδα και στη Γαλλία. Διδάσκει Ιστορία του Κινηματογράφου στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου.

Η Ιωάννα Λαλιώτου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969. Σπούδασε ιστορία στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1987-1992) και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Birmingham της Μ. Βρετανίας (M.Soc. Sc. in Cultural Studies, 1993) και στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία (Ph.D. in History and Civilization, 1998). Το βιβλίο της με τίτλο "Transatlantic Subjects. Acts of Migration and Cultures of Transnationalism between Greece and America" (Chicago: Chicago University Press, 2004· ελλ. έκδ. "Διασχίζοντας τον Ατλαντικό: Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα", Πόλις 2006), αφορά την ιστορία της συγκρότησης του μετανάστη ως κοινωνικού υποκειμένου στο πλαίσιο των διατλαντικών πολιτισμικών και πολιτικών σχέσεων και ανταλλαγών. Είναι επίσης επιμελήτρια, από κοινού με τις Luisa Passerini, Enrica Capussotti και Dawn Lyon συλλογικού βιβλίου με τίτλο "Women Migrants From East to West: Gender, Mobility and Belonging in Contemporary Europe" (London: Berghahn Books, 2007). Πρόσφατα ολοκλήρωσε τη μελέτη "Ιστορία του Μέλλοντος. Πώς ο Εικοστός Αιώνας Φαντάστηκε έναν 'Άλλο Κόσμο';" (Αθήνα: Open Book Press, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης/ΕΚΤ, 2017). Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια σύγχρονης ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Αντιπρύτανης Διεθνών και Δημοσίων Σχέσεων του ίδιου Πανεπιστημίου. Ερευνητικά ενδιαφέροντα: νεώτερη και σύγχρονη ιστορία, ιστορία της μετανάστευσης και της διασποράς, διεθνικές σπουδές, ιστορία της υποκειμενικότητας, διαπολιτισμικές σχέσεις, φύλο, πολιτισμική ιστορία, πολιτισμική θεωρία και κριτική, ιστορία της ουτοπίας και της έννοιας του μέλλοντος.

Η Παναγιώτα Μήνη είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια ιστορίας του Κινηματογράφου στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα θέματα της έρευνάς της περιλαμβάνουν τον ελληνικό κινηματογράφο, τον σοβιετικό κινηματογράφο, τα σενάρια του Νίκου Καζαντζάκη και τις κινηματογραφικές αναπαραστάσεις της ρωμαϊκής αρχαιότητας, εστιάζοντας ιδιαίτερα σε ζητήματα φόρμας, ιδεολογίας και πρόσληψης.

Η Γιάννα Αθανασάτου γεννήθηκε στη Ραφήνα το 1959. Οι σπουδές της στα νομικά ολοκληρώθηκαν το 1981 στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, και στη συνέχεια ξεκίνησε έναν κύκλο σπουδών σκηνοθεσίας του κινηματογράφου στη Σχολή Σταυράκου (1981-1983) και μεταπτυχιακή υποτροφία στον τομέα Επικοινωνίας του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθήνας (1987-1992). Στο διάστημα αυτό ασχολήθηκε συστηματικά με την έρευνα, τη μελέτη και τη φροντιστηριακή διδασκαλία θεμάτων πολιτικής ανάλυσης και πολιτισμού, με έμφαση στον ελληνικό κινηματογράφο, δουλεύοντας παράλληλα σαν δικηγόρος. Το 1995 παρέμεινε σαν επισκέπτρια επιστήμων στο Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Ohio. Το 1999 ολοκλήρωσε τη συγγραφή της μελέτης της για τον ελληνικό μεταπολεμικό κινηματογράφο και τη σχέση του με όψεις της μετεμφυλιακής ιδεολογίας. Εργάσθηκε στο Ελληνικό Γραφείο του προγράμματος Media της ευρωπαϊκής ένωσης για την ανάπτυξη της οπτικοακουστικής παραγωγής. Το 2000, κ.έ., δίδαξε στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης το μάθημα "Κινηματογράφος και πολιτική κουλτούρα". Σήμερα διδάσκει ιστορία κινηματογράφου στο Τμήμα Κινηματογράφου του Α.Π.Θ. και είναι επιστημονική συνεργάτις του Προγράμματος Φύλου και Ισότητας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο Βασίλης Βαμβακάς είναι επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε. του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο οποίο διδάσκει από το 2012. Γεννήθηκε το 1971 στην Αθήνα. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στην Αθήνα (ΕΚΠΑ), έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Goldsmiths College). Έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2000. Από το 2002 μέχρι το 2007 δίδαξε στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ και στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. στο ΕΚΠΑ. Το 2006 κυκλοφόρησε το βιβλίο του "Εκλογές και επικοινωνία στη Μεταπολίτευση. Πολιτικότητα και θέαμα", από τις εκδόσεις Σαββάλα. Το 2010 συνεπιμελήθηκε (με Παναγή Παναγιωτόπουλο) τον συλλογικό τόμο Η Ελλάδα στη δεκαετία του ’80. Κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό λεξικό, εκδόσεις "Το Πέρασμα", που κυκλοφόρησε σε νέα έκδοση το 2014 από το "Επίκεντρο". Οι δημοσιεύσεις του αφορούν ζητήματα κοινωνιολογίας της δημοφιλούς κουλτούρας, της ιδεολογίας και της πολιτικής επικοινωνίας.